Ο «ειρηνοποιός» Τραμπ που «αγκάλιασε» την επίθεση αλλά τώρα παίζει καθυστερήσεις

Την ώρα που μαίνεται η σύγκρουση του Ισραήλ με το Ιράν (σύγκρουση που ξεκίνησε απρόκλητα το Τελ Αβίβ), ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δείχνει να εξετάζει πολύ σοβαρά την πιθανότητα να εμπλακούν οι ΗΠΑ σε έναν πόλεμο που μπορεί να αποδειχθεί ανεξέλεγκτος για την κατάσταση στη Μέση Ανατολή. 

Όπως ανακοίνωσε την Πέμπτη ο Λευκός Οίκος, ο Τραμπ θα λάβει την τελική του απόφαση, σχετικά με το αν θα χτυπήσει το Ιράν, μέσα στις «επόμενες δύο εβδομάδες», επειδή εξακολουθεί να ελπίζει σε λύση μέσω των διαπραγματεύσεων. 

Την ίδια στιγμή, ο Τραμπ φαίνεται να βρίσκεται κάτω από μεγάλη εσωκομματική πίεση, καθώς το Ρεπουμπλικανικό κόμμα είναι διχασμένο αναφορικά με την τελική στάση των ΗΠΑ στη σύγκρουση. Οι MAGA που στήριξαν τον Τραμπ θέλουν ο επικεφαλής τους να μείνει πιστός στην υπόσχεσή του να μην εμπλακούν οι ΗΠΑ σε άλλους ξένους πολέμους, ενώ το άλλο μισό κόμμα θέλουν να μην επισκιαστεί η ιμπεριαλιστική τους δύναμη και να εμπλακούν με πυγμή, όπως έκαναν οι ΗΠΑ και στο παρελθόν.

Το Reuters καταγράφει γεγονότα - κλειδιά, ξεκάθαρα μηνύματα, μυστικές (ή μη) συναντήσεις και καθοριστικές αποφάσεις που δείχνουν το πώς ο αυτοαποκαλούμενος «ειρηνοποιός Τραμπ» (που μεταξύ άλλων δεσμευόταν προεκλογικά πως μέσα σε μια μέρα θα τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία) τάχθηκε στο πλευρό του φίλου και συμμάχου του Μπενιαμίν Νετανιάχου, πρωθυπουργού του Ισραήλ (και κατηγορούμενου για εγκλήματα πολέμου), στηρίζοντας τα σχέδια τού Τελ Αβίβ κατά της Τεχεράνης. 

Το τελεσίγραφο και οι προειδοποιήσεις

Σύμφωνα λοιπόν με το Reuters, πριν από περίπου έναν μήνα (στις 13 Μαΐου), στο πλαίσιο επενδυτικού φόρουμ στη Σαουδική Αραβία, ο Τραμπ προειδοποίησε ξεκάθαρα το Ιράν να σταματήσει να απειλεί τις ΗΠΑ και τους συμμάχους της με τρομοκρατία ή πυρηνική επίθεση, λέγοντας ότι «η ώρα είναι τώρα» για να διαπραγματευθεί η Τεχεράνη. Αν και αγνοήθηκε αρχικά το εν λόγω τελεσίγραφο, η προειδοποίηση αυτή αποδείχθηκε προφητική.

Μέχρι τα μέσα Μαΐου, το Πεντάγωνο είχε αρχίσει να καταρτίζει λεπτομερή σχέδια έκτακτης ανάγκης για να στηρίξει το Ισραήλ εάν υλοποιούσε τη μακροχρόνια φιλοδοξία του να χτυπήσει το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, ανέφεραν δύο αξιωματούχοι στο Reuters. 

Πάντως, ενδείξεις ότι ο Τραμπ θα ενέκρινε τελικά την ισραηλινή επίθεση κατά του Ιράν, είχαν αρχίσει να διαφαίνονται από τον Απρίλιο. Συγκεκριμένα, στις 17 Απριλίου, ο υπουργός Άμυνας της Σαουδικής Αραβίας προειδοποίησε τον Ιρανό πρόεδρο Μασούντ Πεζεσκιάν να πάρει στα σοβαρά την πρόταση του Τραμπ για διαπραγμάτευση, ώστε να αποφύγει τον πόλεμο με το Ισραήλ.

Τα όπλα και οι προετοιμασίες

Παράλληλα, οι ΗΠΑ και το Ισραήλ είχαν συνομιλίες για το πυρηνικό πρόγραμμα και την πυραυλική ικανότητα της Τεχεράνης. Μάλιστα, οι ΗΠΑ παρείχαν οπλικά συστήματα και πολεμικό υλικό στο Ισραήλ, «αρπάζοντας» ακόμα και από τις αποστολές που προορίζονταν για την Ουκρανία: γεγονός που προκάλεσε την αντίδραση του Κιέβου. Όλα αυτά, προκειμένου να υπάρξει προετοιμασία για πιθανή σύγκρουση (όπως ανέφεραν μια δυτική πηγή που γνωρίζει το θέμα και μια ουκρανική πηγή). 

Όπως αναφέρει το Reuters, oι ενέργειες και οι πολεμικές προετοιμασίες που οδήγησαν στην απόφαση του Τραμπ να υποστηρίξει την ισραηλινή επιχείρηση, βασίζονται σε συνεντεύξεις με πάνω από δώδεκα αξιωματούχους της κυβέρνησης, ξένους διπλωμάτες και έμπιστους του προέδρου, οι περισσότεροι από τους οποίους μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο Τραμπ είχε αρκετούς έμπιστους συμβούλους και πολιτικούς συμμάχους που τον πίεζαν να υποστηρίξει την ισραηλινή επίθεση στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν.

Σημειώνεται ότι στους πρώτους μήνες της θητείας του Τραμπ, το Ισραήλ είχε ήδη προτείνει στην Ουάσιγκτον μια σειρά από επιλογές για επίθεση σε εγκαταστάσεις του Ιράν, σύμφωνα με πηγές. Ενώ ο Τραμπ είχε απορρίψει αυτές τις ιδέες –λέγοντας ότι προτιμούσε τη διπλωματία προς το παρόν–, αρκετά άτομα κοντά του δήλωσαν ότι δεν ήταν ποτέ αποφασισμένος να μη χρησιμοποιήσει στρατιωτική βία εναντίον του Ιράν.

Η τελική εικόνα που προκύπτει είναι αυτή της μακράς, μυστικής διαδικασίας προετοιμασίας και ενός προέδρου που για εβδομάδες βρέθηκε διχασμένος μεταξύ διπλωματίας και υποστήριξης στρατιωτικής δράσης: και που τελικά πείστηκε εν μέρει από έναν σύμμαχο του οποίου τις ενέργειες ίσως και να μην ελέγχει πλήρως.

Η αποδοχή και η επίθεση 

Τελικά, στις 9 Ιουνίου, σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Νετανιάχου, ο Τραμπ φάνηκε να αποδέχεται εμμέσως τα σχέδια του Ισραήλ. Δεν είναι σαφές εάν ο Νετανιάχου ή οι πιο «μαχητικοί» σύμμαχοι του Τραμπ τον έπεισαν ποτέ να πει «ναι» στα σχέδια του Ισραήλ, τις ημέρες που προηγήθηκαν της επίθεσης, ωστόσο δεν είπε «όχι», σύμφωνα με δύο ανώτερους Αμερικανούς αξιωματούχους και μια ανώτερη ισραηλινή πηγή. Αυτή η στάση φαίνεται να «όπλισε» το Ισραήλ για να αναλάβει δράση.

Στις 12 Ιουνίου, το Ισραήλ ξεκίνησε την αεροπορική επίθεση κατά του Ιράν, την οποία ο Τραμπ και μέλη του υπουργικού συμβουλίου παρακολούθησαν ζωντανά από τον Λευκό Οίκο. Η επίθεση προκάλεσε σημαντικές απώλειες στην ιρανική ηγεσία και σοβαρές ζημιές στο πυρηνικό πρόγραμμα. Ωστόσο, η CIA εκτιμά ότι το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης καθυστέρησε μόνο για λίγους μήνες.

Πλέον, ο Τραμπ εξετάζει το ενδεχόμενο πιο δραστικής επίθεσης στο ιρανικό πυρηνικό εργοστάσιο του Φόρντο με ειδικές βόμβες: μια κίνηση που θα μπορούσε να φέρει τις ΗΠΑ σε άμεση πολεμική σύγκρουση με την Τεχεράνη, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται...