Η μεγάλη εικόνα, τα μηνύματα και τα προειδοποιητικά καμπανάκια της κάλπης

Τι ταμείο κάνουν τα κόμματα μετά και τους γύρους των αυτοδιοικητικών εκλογών; Ο υποψήφιος διδάκτορας Πολιτικής Επιστήμης και επικεφαλής Πολιτικής & Κοινωνικής Ερευνας της Prorata, Αγγελος Σεριάτος, ακτινογραφεί μαζί μας τα αποτελέσματα.

● Στη μεγάλη εικόνα, το αποτέλεσμα των αυτοδιοικητικών εκλογών επιβεβαίωσε την πολιτική κυριαρχία της Ν.Δ. στην τρέχουσα συγκυρία. Η σχετική συγκεντρωτική δύναμη της Ν.Δ., που καταγράφηκε σε επίπεδο περιφερειακών εκλογών ξεπέρασε το 49%, ποσοστό σημαντικά αυξημένο σε σχέση με το 2019. Αντίστοιχα, σε επίπεδο δήμων, οι τυπικά ή άτυπα υποστηριζόμενοι από τη Ν.Δ. υποψήφιοι αποτέλεσαν στην πλειονότητα των περιπτώσεων σαφώς την πρώτη επιλογή των πολιτών.

Εντούτοις, ο δεύτερος γύρος των αυτοδιοικητικών εκλογών έστειλε ηχηρά μηνύματα και λειτούργησε ως προειδοποιητικό καμπανάκι, με τις ισχυρές αντισυσπειρώσεις, που προέκυψαν σε μεγάλο βαθμό και από την κεντρική επιλογή της κυβέρνησης να δοθεί έντονα κομματική χροιά μεταξύ των δύο Κυριακών, να οδηγούν στην ήττα το σύνολο σχεδόν των υποψηφίων του κόμματος στον δεύτερο γύρο (Θεσσαλία, Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Καλαμαριά και αλλού).

● Αναμφισβήτητα, ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ο μεγάλος χαμένος των εκλογών, με τη σχετική επιρροή του στον πρώτο γύρο των περιφερειακών εκλογών να φτάνει μόλις το 12,7%. Το πρόσημο για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι αρνητικό, δεδομένου μάλιστα ότι στις περισσότερες περιπτώσεις ο υποψήφιος περιφερειάρχης που στήριξε κατετάγη είτε τρίτος είτε δεύτερος, με χαώδη, ωστόσο, διαφορά από τον πρώτο.

Μόνη εξαίρεση η στήριξή του στην υποψηφιότητα του κ. Κουρέτα. Σε επίπεδο δήμων, η εικόνα ήταν παρόμοια, με ελάχιστες εξαιρέσεις (Χαλάνδρι, Δραπετσώνα, Ζωγράφου και ορισμένες ακόμα από κοινού με το ΠΑΣΟΚ υποστηριζόμενες υποψηφιότητες). Οι χρόνιες αδυναμίες του ΣΥΡΙΖΑ στην τοπική αυτοδιοίκηση όχι μόνο δεν αντιμετωπίστηκαν, αλλά φαίνεται ότι οξύνθηκαν, επιβεβαιώνοντας ότι ο οργανισμός ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται σε κρίση εδώ και αρκετό καιρό, πολύ πριν από την εκλογή του κ. Κασσελάκη στην ηγεσία.

● Σε σχέση με το ΠΑΣΟΚ, το ποτήρι έμοιαζε μισογεμάτο πριν από τη δεύτερη Κυριακή. Υπήρχε ένα ερωτηματικό αν θα πρέπει να συγκαταλέγεται στους νικητές των αυτοδιοικητικών ακριβώς διότι την πρώτη Κυριακή δεν αύξησε την επιρροή του συγκριτικά με το 2019.

Εν τούτοις, το ΠΑΣΟΚ τελικά πέτυχε σχεδόν σε απόλυτο βαθμό τους στόχους του, κερδίζοντας όχι μόνο τον Δήμο της Αθήνας, αλλά και τις περισσότερες μάχες που έδωσε στον δεύτερο γύρο, στηρίζοντας τυπικά ή άτυπα τον εκάστοτε υποψήφιο, όπως στη Θεσσαλονίκη, τα Ιωάννινα, την Καλαμαριά, το Ιλιον και φυσικά τη Θεσσαλία. Εν κατακλείδι, στην περίπτωση του ΠΑΣΟΚ, το πρόσημο είναι σαφώς θετικό, με το κόμμα να έχει κάνει ένα μεγάλο βήμα προς τα εμπρός συγκριτικά με τους άμεσους ανταγωνιστές του στον μη δεξιό χώρο.

● Το ΚΚΕ και η Λαϊκή Συσπείρωση αύξησαν σημαντικά την επιρροή τους, κερδίζοντας 110 χιλιάδες περισσότερες ψήφους συγκριτικά με το 2019 στον πρώτο γύρο των περιφερειακών εκλογών, φθάνοντας από το 6,9% στο 10%. Ως εκ τούτου, το ΚΚΕ ήταν αναμφίβολα μεταξύ των κερδισμένων των αυτοδιοικητικών εκλογών.

Οχι μόνο διότι αύξησε ποσοστιαία τις σχετικές συγκεντρωτικές δυνάμεις του, αλλά κυρίως γιατί, παρά τη γενικευμένη αποχή, ήταν το μόνο κόμμα που σε απόλυτο αριθμό ψήφων αύξησε επί της ουσίας (κατά 110 χιλιάδες) τις δυνάμεις του, κερδίζοντας μάλιστα πέρα από την Ικαρία και όλες τις υπόλοιπες μάχες του δεύτερου γύρου στις οποίες συμμετείχε, δηλαδή την Πάτρα, την Καισαριανή, το Χαϊδάρι, την Πετρούπολη και τον Τύρναβο.

Και οι εξαιρετικές αυτές επιδόσεις μοιάζει να πιάνουν το νήμα από τη συστηματική άνοδο που σημειώνει το κόμμα την τελευταία περίοδο: από το 5,3% των βουλευτικών εκλογών του 2019 στο 7,7% του Ιουνίου του 2023, στο 10,1% των περιφερειακών εκλογών και το αντίστοιχο περίπου διψήφιο ποσοστό που φαίνεται να συγκεντρώνει δημοσκοπικά το κόμμα της Αριστεράς.