Οκτώ περιβαλλοντικές οργανώσεις και 31 περιβαλλοντικές συλλογικότητες, μέχρι στιγμής, καταγγέλλουν σε κοινή ανακοίνωσή τους τη βάρβαρη επέμβαση που έγινε τη Δευτέρα 24/4 σε τμήμα της οριοθετημένης εκβολής του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας, στα πλαίσια της έναρξης του έργου που θα «διευθετήσει» 17 χιλιόμετρα του ποταμού.
Στην κοινή ανακοίνωσή τους που συνυπογράφουν, καταγγέλλουν τη βάρβαρη έναρξη του έργου διευθέτησης του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας εν μέσω μάλιστα αναπαραγωγικής περιόδου της ορνιθοπανίδας. Οι μπουλντόζες της αναδόχου εταιρείας ΙΝΤΡΑΚΑΤ εισέβαλαν στην κοίτη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας και αποψίλωσαν την περιοχή της εκβολής στο πλαίσιο του έργου διευθέτησής του με φορέα υλοποίησης το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, αναφέρουν.
Τα πουλιά εγκαταλείπουν πανικόβλητα τις φωλιές τους, τα αυγά, οι νεοσσοί και οι φωλιές καταστρέφονται. Κι αυτό, παρότι η σχετική Ευρωπαϊκή Οδηγία (2009/147/ΕΕ) για τη διατήρηση των άγριων πουλιών, ορίζει ρητά ότι απαγορεύεται κάθε καταστροφή ή βλάβη των φωλιών και των αυγών των πουλιών.
Ως εκ τούτου, η ζημιογόνος επέμβαση στην κοίτη κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου των πουλιών, δεν είναι απλώς μία απαράδεκτη πράξη αλλά επιπλέον είναι και παράνομη. Καταστρέφεται το ενδιαίτημα διαβίωσης των ευρωπαϊκών χελιών με αποτέλεσμα να μην μπορούν να καταλήξουν στη θάλασσα όπου αναπαράγονται. Το ευρωπαϊκό χέλι είναι χαρακτηρισμένο από τη Διεθνή Ένωση Προστασίας της Φύσης (IUCN) ως κρισίμως κινδυνεύον είδος.
Το έργο εκτελείται σε περιοχή που έχει καταγραφεί το αττικόψαρο, ενδημικό προστατευόμενο είδος. Επιπλέον, στην περιοχή απαντάται και η γραμμωτή νεροχελώνα που ανήκει στο Παράρτημα ΙΙ της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ και αποτελεί είδος κοινοτικού ενδιαφέροντος. Σημειωτέων ότι η εκβολή του ρέματος Ραφήνας είναι χαρακτηρισμένος και οριοθετημένος (ν.4559/2018, αρ. 54) υγρότοπος Α’ προτεραιότητας, επισημαίνουν.
Το δεύτερο μεγαλύτερο ποτάμι της Αττικής απειλείται να μετατραπεί με τσιμεντοποίηση στον «Κηφισό» της Ανατολικής Αττικής, έναν οχετό ομβρίων. Σήμερα είναι ένα πλούσιο οικοσύστημα, μοναδικό για την ταλαιπωρημένη περιβαλλοντικά περιφέρεια Αττικής.
Με πλούσιους υγροτόπους και πλημμυρικά πεδία, με πάνω από 150 είδη πουλιών (πολλά από αυτά απειλούμενα) να ζουν ή να το επισκέπτονται, με ψάρια που κινδυνεύουν με εξαφάνιση, με βλάστηση που μεταξύ άλλων περιλαμβάνει πάνω από 2.500 δέντρα, το Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας έχει δίκαια χαρακτηριστεί από το κράτος υδατόρεμα Α΄ προτεραιότητας, ρέμα «Ιδιαίτερου Περιβαλλοντικού Ενδιαφέροντος» με Προεδρικό Διάταγμα και ορθώς έχει ενταχθεί στο Μητρώο Προστατευόμενων Περιοχών της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2000/60/ΕΚ για τα νερά, ως «περιοχή που προορίζεται για την προστασία οικοτόπων και ειδών».
Παρόλες τις καταπατήσεις, τα κατά τόπους μπαζώματα και τα απαρχαιωμένα έργα διέλευσης (γέφυρες), το Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας έχει σώσει μέχρι σήμερα τη Ραφήνα από καταστροφικές πλημμύρες τύπου «Μάνδρας» γιατί έχει παραμείνει φυσικό (με εξαίρεση κάποιες τοπικές παρεμβάσεις πχ. στην εκβολή του) και οι πλημμυρικές του ζώνες στην πεδιάδα των Σπάτων που απορροφούν τα πλεονάζοντα νερά είναι ακόμη άχτιστες. Το έργο διευθέτησης θα αποκόψει το ρέμα από αυτές τις υγροτοπικές εκτάσεις και θα επιτρέψει την εκμετάλλευση όλων αυτών των άχτιστων εκτάσεων.
Το έργο διευθέτησης του ρέματος προϋπολογισμού 101 εκ. Ευρώ με ενωσιακή συγχρηματοδότηση και δανεισμό από δύο Ευρωπαϊκές Τράπεζες ακολουθεί απαρχαιωμένες και επικίνδυνες μεθόδους τσιμεντοποίησης, που στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο έχουν αποδειχθεί καταστροφικές για τη φύση και τον άνθρωπο και έχουν εδώ και χρόνια εγκαταλειφθεί.
Τουναντίον, ενόψει της κλιματικής αλλαγής στην Ευρώπη δαπανώνται εκατομμύρια Ευρώ για την επαναφορά των ποταμών στη φυσική τους κοίτη(renaturalisation) και έχει τεθείως στόχος στην ευρωπαϊκή Στρατηγική για τη Βιοποικιλότητα μέχρι το 2030 η επαναφορά της φυσικής ροής σε 25.000 χιλιόμετρα των ποταμών της Ευρώπης, υπενθυμίζουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις και συλογικότητες.
Επισημαίνεται ότι, το έργο ξεκίνησε, ενώ το Συμβούλιο της Επικρατείας δεν έχει ακόμα αποφανθεί για τη νομιμότητα της οριοθέτησης του ποταμού, η οποία από το 2019 έχει προσβληθεί από κατοίκους και τοπικούς φορείς, που επικαλούνται κατάφωρη παραβίαση του ενωσιακού και εθνικού μας περιβαλλοντικού δικαίου. Η συζήτηση της υπόθεσης στο ΣτΕ έχει προσδιοριστεί για τις 4.10.2023. Ήδη έχει ασκηθεί και αίτηση αναστολής με αίτημα προσωρινής διαταγής που θα συζητηθεί τις ερχόμενες ημέρες.
Οι υπογράφουσες οργνώσεις ζητούν να σταματήσουν άμεσα οι καταστρεπτικές επεμβάσεις στον υγρότοπο της εκβολής του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας και να επανεξεταστούν οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων, λαμβάνοντας υπόψη τα όσα επιτάσσει η Ενωσιακή και Εθνική Περιβαλλοντική νομοθεσία.
* Υπενθυμίζεται ότι η Κίνηση για την Προστασία και Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας καλεί σε συγκέντρωση και πορεία αύριο (29/4) στις 11.00 στην κεντρική πλατεία της Ραφήνας.
