Και τα σχολεία συμπεριέλαβε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανάμεσα στις δομές και τις υπηρεσίες που θα μπορούν να βαθμολογούν και να αξιολογούν οι πολίτες ηλεκτρονικά μέσω της πλατφόρμας αξιολόγησης της δημόσιας διοίκησης. Η υποβολή των απαντήσεων θα γίνεται ανώνυμα. Η αξιολόγηση θα γίνεται μέσα σε λίγα λεπτά μέσω της εθελοντικής συμπλήρωσης ψηφιακού ερωτηματολογίου στη σελίδα axiologisi.ypes.gov.gr. «Ετσι μπορούν να στείλουν (σ.σ. οι πολίτες) το δικό τους μήνυμα για όσα απασχολούν την καθημερινότητά τους, από τον ΕΦΚΑ, το Κτηματολόγιο, την ΑΑΔΕ, τις δημόσιες συγκοινωνίες, αλλά και την κατάσταση που επικρατεί στις γειτονιές, στα σχολεία, την καθαριότητα, τον ηλεκτροφωτισμό και πολλά ακόμα» δήλωσε ο πρωθυπουργός κατά τη διάρκεια της παρουσίασης.
Στο ερωτηματολόγιο οι πολίτες λοιπόν μπορούν να βαθμολογούν μεταξύ άλλων από το 1 έως το 10, όπου το 1 σημαίνει «καθόλου ικανοποιημένος/η» και το 10 σημαίνει «απόλυτα ικανοποιημένος/η», τα σχολεία σχετικά με «Υποδομές σχολικών κτιρίων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης». Σήμερα τις υποδομές των σχολικών κτιρίων (που είναι γνωστές τόσο στις υπηρεσίες του υπουργείου Παιδείας όσο και στους δήμους που έχουν την ευθύνη τους), αργότερα ίσως και άλλα «στοιχεία» του σχολείου; Κοντολογίς πόσο απίθανο είναι αργότερα, σε δεύτερη φάση, να ζητηθεί από τον πολίτη, που μέσα από τις πλατφόρμες αξιολόγησης θα μεταλλάσσεται σταδιακά σε «πελάτη-καταναλωτή», να αξιολογεί και άλλες «πλευρές» του σχολείου του παιδιού του;
Μετρήσιμο αγαθό
Η πρόσφατη πρωτοβουλία του ακροδεξιού γερμανικού κόμματος AfD να δημιουργήσει μια ψηφιακή πλατφόρμα μέσω της οποίας γονείς και μαθητές θα μπορούσαν να καταγγέλλουν -ακόμη και ανώνυμα- «ακατάλληλες» συμπεριφορές και απόψεις εκπαιδευτικών επανέφερε στο προσκήνιο ένα κρίσιμο ερώτημα: πού τελειώνει η λογοδοσία και πού ξεκινά η καταστολή;
Η συγκεκριμένη πρόταση, ντυμένη με τον μανδύα της διαφάνειας και της αντικειμενικότητας, στην πράξη παραπέμπει σε μηχανισμούς κοινωνικής καταστολής γνωστούς από αυταρχικά καθεστώτα του παρελθόντος. Η επιτήρηση και η κατηγοριοποίηση μεταφέρονται στο πεδίο της καθημερινότητας της σχολικής ζωής δημιουργώντας ένα κλίμα φόβου και εσωτερικής λογοκρισίας.
Θυμίζουμε ότι στο πρόγραμμα (2019) της Νέας Δημοκρατίας για την Παιδεία σχετικά με την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού συστήματος προβλεπόταν αξιολόγηση των σχολικών μονάδων με χρήση ηλεκτρονικών ερωτηματολογίων και ότι μέσα από την επεξεργασία των ερωτηματολογίων θα δημιουργούνται δείκτες για κάθε σχολείο. Επίσης θυμίζουμε ότι στο όχι και πολύ μακρινό παρελθόν σε συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στο Sport24 Radio 103,3 και στην εκπομπή «Drive and Travel» ο Κωστής Χατζηδάκης μεταξύ άλλων είχε αναφερθεί και σε θέματα Παιδείας και συγκεκριμένα στην αξιολόγηση σχολικών μονάδων: «Πιστεύουμε στην αξιολόγηση σε όλα τα επίπεδα. […] Να γίνει αξιολόγηση σχολικών μονάδων κι από εκεί θα ξεκινήσουμε. Θα υπάρχει ιστοσελίδα στο υπουργείο που θα είναι οργανωμένη και στην πρώτη φάση η αξιολόγηση θα γίνεται από τους ενδιαφερόμενους, δηλαδή τους γονείς. Η αξιολόγηση δεν είναι μπαμπούλας. Με αυτόν τον τρόπο θα παίρνουμε αίσθηση των γονιών για το πώς τους φαίνεται το σχολείο των παιδιών τους. Είναι έντιμο και διαφανές. Δεν είναι δική μας πατέντα, γίνεται και στο εξωτερικό».
Ψευδαίσθηση διαφάνειας
Η ιδέα του πανταχού παρόντος ελέγχου φέρνει στο μυαλό την περίφημη φράση του Οργουελ: «Big Brother is watching you». Το ερώτημα είναι: ποιος είναι ο Μεγάλος Αδελφός στη σύγχρονη εκπαίδευση; Το κράτος; Οι ιδιωτικές πλατφόρμες; Οι αλγόριθμοι; Σε μια εποχή όπου το διαδίκτυο προβάλλεται ως ο απόλυτος θεματοφύλακας της διαφάνειας και της συμμετοχής, αυξάνονται οι φωνές που επισημαίνουν ότι η υποτιθέμενη δημοκρατικότητα του ψηφιακού περιβάλλοντος ενδέχεται να αποτελεί τελικά ένα εργαλείο ελέγχου και κοινωνικής διαστρωμάτωσης. Ενα πρόσφατο άρθρο της Σοφίας Χατζοπούλου στο περιοδικό «Σελιδοδείκτης» φωτίζει το πώς η διαδικτυακή αξιολόγηση των σχολείων, αν και παρουσιάζεται ως εργαλείο βελτίωσης και επιλογής, συχνά οδηγεί σε νέες μορφές ανισότητας και κοινωνικού αποκλεισμού.
Το αφήγημα είναι γνωστό: μέσα από την ψηφιοποίηση της αξιολόγησης οι γονείς αποκτούν πρόσβαση σε ακριβή και συγκρίσιμα δεδομένα για την ποιότητα των σχολείων, επιτρέποντάς τους να επιλέγουν το «καλύτερο» για τα παιδιά τους. Αυτή η προσέγγιση έχει υιοθετηθεί με ενθουσιασμό στη Βρετανία μέσω του οργανισμού Ofsted (Office for Standards in Education), ο οποίος δημοσιεύει λεπτομερείς αναφορές για τις σχολικές μονάδες, προσβάσιμες σε όλους μέσω του διαδικτύου. Πρόκειται για τον επίσημο φορέα αξιολόγησης σχολείων στην Αγγλία, αρμόδιο για την έκδοση αναφορών επίδοσης με βάση συγκεκριμένα ποσοτικά και ποιοτικά κριτήρια.
Ακολουθώντας τις κατευθύνσεις του ΟΟΣΑ το ίδιο μοντέλο επιχειρείται να εφαρμοστεί και στην Ελλάδα, με τη Νέα Δημοκρατία να έχει θέσει την «ελεύθερη επιλογή σχολείου» ως προτεραιότητα στην εκπαιδευτική της πολιτική. Θεωρητικά η δημοσίευση των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης στο διαδίκτυο επιτρέπει στους γονείς να κάνουν τεκμηριωμένες επιλογές. Ομως η πραγματικότητα είναι πολύ πιο σύνθετη.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας