Η Ευρώπη πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι ο κόσμος κάνει αυτό που θέλει. Τόσο στην πολιτική όσο και στο ποδόσφαιρο. Η FIFA, που ιδρύθηκε πριν από 120 χρόνια στο Παρίσι, μετακομίζει στις Ηνωμένες Πολιτείες. Πρόσφατα αφαίρεσε τη Ζυρίχη ως έδρα από το καταστατικό της και μετέφερε 100 θέσεις εργασίας στο Μαϊάμι. Και, το 2034, το Μουντιάλ θα διεξαχθεί στη Σαουδική Αραβία και η Ευρώπη συζητά τώρα πώς η χώρα αυτή θα αντιμετωπίσει τους οικονομικούς μετανάστες, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία.
Ο υπόλοιπος κόσμος όμως δεν ενδιαφέρεται πλέον για τις ευρωπαϊκές αντιρρήσεις. Η εξουσία έχει μεταφερθεί αλλού. Δεν ξέρουμε καν τι θα γίνει υπό την ηγεσία του Ντόναλντ Τραμπ στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2026 και στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2028 με τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον σημαντικότερο σύμμαχο της Ευρώπης. Πρέπει να βγάλουμε τα σωστά συμπεράσματα από αυτό. Η Ευρώπη πρέπει να προσαρμοστεί για να επιβιώσει. Πρέπει να εφαρμόσει στον εαυτό της τις αξίες που η ίδια πέτυχε: το κράτος δικαίου, την εξάρτηση από κανόνες, τη διαφορετικότητα.
Αυτό εφαρμόζεται και στην οργάνωση αθλητικών διοργανώσεων. Αφορά την ευκαιρία για νίκη. Η πιο σημαντική λίγκα στον κόσμο, το Τσάμπιονς Λιγκ, φέτος έχει αλλάξει μορφή, γιατί οι νικητές του προέρχονται αποκλειστικά από την Αγγλία, την Ισπανία και τη Γερμανία. Ακόμα και η Ιταλία έχει να κερδίσει τον τίτλο από το 2010. Οποιαδήποτε ομάδα ανατολικά του Μονάχου και βόρεια του Μάντσεστερ δεν έχει καμία ελπίδα να φτάσει στον τελικό.
Πριν από δύο χρόνια, οι New York Times κορόιδεψαν την προβλεψιμότητα του Τσάμπιονς Λιγκ. Εγραψαν ότι, κάθε άνοιξη, η Ρεάλ Μαδρίτης και η Μάντσεστερ Σίτι αναμετρώνται για τον τίτλο. Είναι στο χέρι της UEFA να διευκολύνει τις μητροπόλεις από άλλες περιοχές να μετάσχουν. Η Βόρεια και η Ανατολική Ευρώπη πρέπει να μπουν ξανά στον χάρτη.
Το Euro 2024 ήταν ένα καλό παράδειγμα για το τι είναι εφικτό στην Ευρώπη. Ως διευθυντής της διοργάνωσης, έζησα από κοντά την έλευση φιλάθλων από όλες τις συμμετέχουσες χώρες. Πλήθη οπαδών ταξίδεψαν σε όλη τη Γερμανία, γιορτάζοντας την κουλτούρα τους και πανηγυρίζοντας για την ομάδα τους. Η στήριξη τόνωσε τις ομάδες και όλοι ήταν συμμέτοχοι στην επιτυχία. Στις διοργανώσεις μεταξύ χωρών, έχουν δημιουργηθεί ίσες ευκαιρίες. Η επέκταση του Euro σε 24 χώρες κρίνεται επιτυχημένη, με ομάδες σαν τη Γεωργία και την Αλβανία να εμπλουτίζουν το τουρνουά.
Το ποδόσφαιρο έφερε τους ανθρώπους κοντά για έναν ξεχωριστό μήνα του Euro 2024. Το περασμένο καλοκαίρι έγινε αντιληπτό πόσο ελκυστική είναι η Ευρώπη και ο ελεύθερος τρόπος ζωής της. Οταν ο αθλητισμός δημιουργεί τέτοιες διασυνοριακές συνδέσεις, εκπληρώνει τον σκοπό του.
Αυτό πρέπει να πετύχει και το Τσάμπιονς Λιγκ. Στην Ευρώπη, υπάρχουν πολλές γοητευτικές πόλεις που παρουσιάζουν ανάπτυξη αλλά και ποδοσφαιρική παράδοση: Κοπεγχάγη, Βουκουρέστι, Πράγα, Στοκχόλμη, Τίρανα, Αμστερνταμ, Λισαβόνα, Γλασκόβη, Κίεβο... Ειδικά η Βιέννη συχνά βρίσκεται στο τοπ των σφυγμομετρήσεων για την πόλη με την καλύτερη ποιότητα ζωής. Οι αστέρες του ποδοσφαίρου μπορούν να νιώθουν σαν στο σπίτι τους εκεί.
Αν η διοργάνωση «ανοίξει», τότε θα αποκτήσουν αξία οι επενδύσεις σε πόλεις όπως η Βαρσοβία. Με περίπου 40 εκατ. κατοίκους, η Πολωνία είναι από τις πιο πολυπληθείς χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Το 1974 και το 1982, η εθνική της ομάδα πήρε την τρίτη θέση στο Παγκόσμιο Κύπελλο, με τους Γκρέγκορζ Λάτο και Ζμπίγκνιεβ Μπόνιεκ μεταξύ των καλύτερων ποδοσφαιριστών στην υφήλιο. Ηδη υπάρχει ένα μεγαλοπρεπές γήπεδο (φωτ.) στις όχθες του Βιστούλα - θα μπορούσε να βρίσκεται εκεί και το μέλλον του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου.
Η UEFA ήδη έκανε τα πρώτα βήματα. Φέτος, 36 ομάδες αγωνίζονται στο Τσάμπιονς Λιγκ σε έναν νέο γύρο που αντικατέστησε τους ομίλους. Δείχνει συναρπαστικό και πραγματικά μου αρέσει η μακροσκελής κατάταξη. Ομως αυτό δεν είναι το τελευταίο στάδιο. Πρόκειται για προσωρινή λύση καθ’ οδόν προς μια ευρωπαϊκή λίγκα με 24 ή 32 ομάδες - όπου κάθε ομάδα θα παίξει όλες τις υπόλοιπες, όπου θα ανεβαίνεις ή θα κατεβαίνεις κατηγορία και όπου θα προσφέρεται σε όλες τις περιοχές της Ευρώπης η δυνατότητα της επιτυχίας. Είναι μια προοπτική ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα, ειδικά για τους συλλόγους της κεντρικής Ευρώπης.
Η ποδοσφαιρική αγορά πρέπει να γίνει μεγαλύτερη, γιατί η ισχύουσα ευνοεί τα μονοπώλια. Σε μερικά μέρη, βασιλικές οικογένειες από τον αραβικό κόσμο συγκεντρώνουν τους κορυφαίους ποδοσφαιριστές και κυριαρχούν στις εγχώριες διοργανώσεις. Ο,τι συμβαίνει στο Νιούκαστλ και στο Παρίσι αντιβαίνει στην ευρωπαϊκή ιδέα, γιατί δεν έχει ρίζες στην κοινωνία και στην κουλτούρα. Για παράδειγμα, στα αμερικανικά ομαδικά αθλήματα, μόνο τα χρήματα δεν αρκούν - απαιτείται ένα αθλητικό πλάνο. Υπάρχουν ίσες ευκαιρίες μεταξύ επενδυτών, όμως όχι στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο.
Θα μπορούσε να υιοθετήσει ιδέες από άλλα αθλήματα. Για παράδειγμα, στο μπάσκετ τα διάδοχα κράτη της πρώην Γιουγκοσλαβίας ένωσαν τις δυνάμεις τους με άλλες χώρες για να δημιουργήσουν μια πολυεθνική λίγκα, προκειμένου να γίνει ανταγωνιστική η περιοχή. Η Αδριατική Λίγκα είναι από τις δυνατότερες στην ευρωπαϊκή ήπειρο, με δύο από τις ομάδες της να μετέχουν στην Ευρωλίγκα. Οι 18 ομάδες της Ευρωλίγκας προέρχονται από εννέα έθνη και, την τελευταία δεκαετία, υπήρξαν 6 διαφορετικοί νικητές από 5 διαφορετικές χώρες.
Για τον λόγο αυτό, δεν υπάρχει σημαντικότερη ερώτηση για την UEFA από το πώς θα αποκτήσει η διοργάνωση μεγαλύτερη ποικιλία ποδοσφαιρικά. Αν η Ευρώπη ενωθεί, δύσκολα μπορεί να νικηθεί. Είναι πασιφανές ότι μερικοί άνθρωποι αντιτίθενται σε μεταρρυθμίσεις γιατί έχουν κάτι να χάσουν. Αυτοκριτική, διάλογος, διαρκής προβληματισμός για τις σωστές αποφάσεις - οι αξίες που πρεσβεύει η Ευρώπη. Αυτό απαιτεί προσπάθεια, όμως παραμένει ο καλύτερος δρόμος προς τα εμπρός. Οταν οι αθλητικές διοργανώσεις και τα μεγαλύτερα events ανταποκρίνονται στην αξία αυτή, η Ευρώπη δυναμώνει. Αυτό συνειδητοποίησα φέτος το καλοκαίρι.
*Ο Φίλιπ Λαμ ήταν ο αρχηγός της πρωταθλήτριας κόσμου Γερμανίας το 2014 και ο διευθυντής της Οργανωτικής Επιτροπής του EURO 2024 που φιλοξένησε η χώρα του. Σήμερα, μαζί με το επιτελείο του, είναι οι αθλητικοί σύμβουλοι της ποδοσφαιρικής ομάδας της Στουτγκάρδης.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας