Στο νοτιότερο άκρο της Νότιας Αμερικής το 2015 συναντήθηκαν δύο άνθρωποι που η ζωή τους θα δενόταν για πάντα την τελευταία νύχτα του Φεβρουαρίου 2023. Ο ένας Αργεντίνος κι ο άλλος Ελληνας, εργάζονται στο ίδιο μουσείο. Η ζωή και των δύο σημαδεύτηκε αναπάντεχα από ένα τρένο. Το ένα έσκασε στον τερματικό σταθμό του Μπουένος Αϊρες στις 22 Φεβρουαρίου 2012, το άλλο συγκρούστηκε με εμπορικό στα Τέμπη στις 28 Φεβρουαρίου 2023.
Κι εκεί η τραγωδία έγινε την πρώτη εργάσιμη μέρα μετά το καρναβάλι του Ρίο, με 52 θύματα, κι εκεί η κυβέρνηση έσπευσε να μιλήσει για ανθρώπινο λάθος, κι εκεί ο σιδηρόδρομος ήταν σε τραγική κατάσταση επί χρόνια, κι εκεί χρειάστηκε ένας τεράστιος αγώνας μέχρι να αποδοθεί δικαιοσύνη. Ο Βαγγέλης Βλάχος στην Παταγονία άρχισε να αναζητά τον αδελφό του Βάιο επί μέρες, όπως χρόνια πριν ο Ντανιέλ αναζητούσε τον ανιψιό του Λούκας, που έγινε σύμβολο της σιδηροδρομικής τραγωδίας της Once.
«Ο Βάιος ήταν ένας άνθρωπος που με τη δουλειά έκανε τον κόσμο λίγο πιο ασφαλή. Δεν μπορώ εγώ να μην παλέψω όσο γίνεται για να γίνει πιο ασφαλές το σιδηροδρομικό δίκτυο. Το χρωστάω στη μνήμη του» - έτσι κλείσαμε την κουβέντα μας, που άνοιξε ασφαλώς μιλώντας για τον βενιαμίν της οικογένειας, «αυτό το τόσο όμορφο μωρό που τον φώναζαν "γραμμένο", σαν να ήταν γραμμένος στα άστρα». O Βάιος ήταν 34 χρόνων και μετά το μεταπτυχιακό του εργαζόταν για την ασφάλεια κτιρίων και υποδομών - κομμάτι της πρακτικής του το έκανε στις σήραγγες στα Τέμπη.
● Εχετε σχηματίσει εικόνα για το πού ήταν ο αδελφός σου;
Ο Βάιος και η σύντροφός του, η Δάφνη, όπως ανακαλύψαμε χακάροντας τον υπολογιστή του αδελφού μου, αφού κανένας δεν μας έχει ενημερώσει επίσημα, είχαν κλείσει εισιτήριο στο βαγόνι 2, πιθανότατα στη δεύτερη σειρά. Η Δάφνη ήταν καθισμένη κι εκσφενδονίστηκε έξω από το τρένο με το σκυλάκι τους. Μπήκε στη ΜΕΘ με τραύματα εσωτερικά και πολλαπλά κατάγματα.
Εχουμε μια μαρτυρία ότι ο αδερφός μου πήγαινε προς το μπαρ. Το πιστοποιητικό θανάτου αναφέρει απανθράκωση και βίαιο θάνατο. Εμάς μας ήρθε ένα σφραγισμένο λευκό φέρετρο 10 λεπτά πριν από την κηδεία. Δεν ξέρουμε σε τι κατάσταση και πού τον βρήκαν. Κι είναι σημαντικό να ξέρουμε τις τελευταίες του στιγμές, να μη μείνουν αμφιβολίες.
● Από τότε που έγινε το δυστύχημα ο κόσμος δεν έχει σταματήσει να κινητοποιείται ζητώντας δικαιοσύνη. Τι θα ήταν δικαιοσύνη για την οικογένειά σας;
Οπως μου είπε κι ο δικηγόρος των θυμάτων της τραγωδίας της Once, οι οικογένειες των νεκρών, των τραυματιών, των επιζησάντων δεν θα βρούμε δικαιοσύνη αν δεν το απαιτεί η κοινωνία. Οταν λοιπόν βλέπω τον κόσμο έξω, έχω την ελπίδα ότι θα αποδοθεί δικαιοσύνη όχι μόνο για τις οικογένειές μας, αλλά για όλη την κοινωνία, που έχει χάσει το αίσθημα της ασφάλειας. Κι είναι πολλά τα είδη δικαιοσύνης - αστική, ποινική, πολιτική. Είναι πολύπλοκο και δύσκολο και δεν μπορεί να γίνει μέσα σε μερικές εβδομάδες.
Σίγουρα για τη δική μου οικογένεια τα όποια μέτρα βοήθειας και η αποζημίωση δεν αλλάζουν κάτι, εμάς μας ενδιαφέρει να βρεθούν οι υπεύθυνοι, όσοι κι αν είναι, σε όποιο χρονικό διάστημα κι αν αυτό αναφέρεται. Θα είναι ποινική; Θα είναι πολιτική; Δεν είμαστε εμείς αυτοί που θα αποφασίσουν ποιου είδους δικαιοσύνη πρέπει να αποδοθεί. Αλλά πρέπει να γίνει, ώστε να νιώσουμε όλοι ξανά ασφάλεια με όποιο μέσο κι αν ταξιδεύουμε - δείτε τα ρεπορτάζ που βγάζετε εσείς κάθε μέρα για όλα τα ΜΜΜ.
Αρα η δουλειά που πρέπει να γίνει είναι πολύ πιο μεγάλη από το συγκεκριμένο δυστύχημα. Θα είναι σημαντικό σε όλη αυτή τη διαδρομή ο κόσμος να είναι ειρηνικά έξω και να ζητάει δικαιοσύνη. Στην Αργεντινή ήταν όλοι στον δρόμο γιατί όλοι φοβήθηκαν - κι αυτόν τον γενικευμένο τρόμο τον ξεπερνάς μόνο με δικαιοσύνη. Εκεί αυτοί που έφταιγαν τιμωρήθηκαν κι άλλαξε ό,τι έπρεπε να αλλάξει ώστε όλοι να νιώσουν ασφαλείς ξανά.
● Είναι τρομακτικό πόσο μοιάζει το δυστύχημα της Αργεντινής με αυτό των Τεμπών.
Παρακολουθούσα αυτή την υπόθεση, όπως όλοι, αλλά και από πιο κοντά αφού ο θείος του νεαρού Λούκας Μενγκίνι, που έγινε σύμβολο αυτής της τραγωδίας, είναι συνάδελφός μου. Είναι σαν η μοίρα να με προετοίμαζε για τη στιγμή που ζω τώρα. Οι άνθρωποι συγκλονίστηκαν με αυτό που έγινε στην Ελλάδα, αμέσως επικοινώνησαν μαζί μου, προσφέροντάς μας στήριξη, αλλά και τη γνώση που έχουν αποκομίσει καθώς και διεθνή στήριξη αν χρειαστεί. Το θεωρούν χρέος απέναντι και στα δικά τους παιδιά.
● Εχετε ενημερωθεί για τα μέτρα στήριξης; Γιατί φαντάζομαι πως και ο νομικός αγώνας θα έχει μεγάλο κόστος.
Επισήμως κανείς δεν μας έχει ενημερώσει, ξέρουμε μόνο ό,τι έχει γραφτεί στον Τύπο. Ωστόσο, εμείς είμαστε τα θύματα κι αυτή τη στιγμή γίνεται έρευνα από τις αρχές. Ενδεχομένως να βγει ένα πόρισμα που να μας εκπροσωπεί πλήρως και να μη χρειάζεται να κάνουμε κάτι. Η οικογένειά μας έχει εμπιστοσύνη στη Δικαιοσύνη, εμπιστευόμαστε τους θεσμούς. Θεωρητικά όλο το κράτος δουλεύει για να αποδοθεί δικαιοσύνη.
Νομίζω ότι είναι μια χρυσή ευκαιρία για όσους έχουν δημόσια θέση να κάνουν μια δουλειά που θα τη δει κάθε οικογένεια -που θρηνεί ή που αγωνιά για τους τραυματίες- και να νιώσει ότι αποδίδεται δικαιοσύνη. Από την πλευρά του κράτους έχουμε μόνο μιλήσει με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, που είναι θεματοφύλακας των θεσμών, της είπαμε ότι εμείς ακουμπάμε στους θεσμούς. Υπάρχει μια ευκαιρία να κάνουν όλοι τη δουλειά τους. Εγώ δέχομαι ακόμα και κάποιος που υπήρξε μέρος του προβλήματος να γίνει μέρος της λύσης.
● Είστε ευχαριστημένοι από τον τρόπο που χειρίζεται την υπόθεση η κυβέρνηση;
Οχι. Και νομίζω πως και η μεγάλη πλειονότητα του κόσμου δεν είναι. Πέρα από το τι έχει συμβεί για το πώς φτάσαμε στο δυστύχημα, δεν είμαστε ευχαριστημένοι από το πώς διαχειρίστηκαν την κατάσταση τις πρώτες ώρες, τις πρώτες μέρες, τις πρώτες εβδομάδες. Ενα ανοιχτό ερώτημα που έχουμε είναι ο χώρος που συνέβη, είναι όλος πεντακάθαρος, ασφαλτοστρωμένος. Δεν ξέρω αν εξαφανίστηκε κάτι, μπορεί να τα έκαναν όλα τέλεια, αλλά ο χώρος σού δημιουργεί αμφιβολία, έχουν γίνει μη αναστρέψιμες παρεμβάσεις. Κάθε αμφιβολία το κάνει χειρότερο.
● Ενώ η κοινωνία καταγγέλλει το έγκλημα των Τεμπών, ο πρωθυπουργός μίλησε για «θυσία». Πώς ακούγεται στα δικά σου αυτιά;
Δεν είναι όλες οι δολοφονίες θυσίες, αλλά όλες οι θυσίες (εξαιρούνται οι αυτοθυσίες) είναι δολοφονίες. Διότι κάποιος εκούσια θυσιάζει μια ζωή προκειμένου να αποκομίσει κάτι στο μέλλον, ιδιαίτερα για έναν απώτερο σκοπό που πολλές φορές βασίζεται σε κάτι υποκειμενικό. Αυτοθυσία έκαναν οι επιβάτες του τρένου που έσωσαν τα μωρά και πόσους επιβάτες.
Αυτοθυσία έκαναν οι δύο επιβάτες που τράβηξαν τη Δάφνη μας από τις φλόγες και σώθηκε. Αυτοθυσία έκαναν οι διασώστες, οι γιατροί, οι αστυνομικοί και οι στρατιώτες που έσπευσαν στον χώρο και φρόντισαν τους τραυματίες και όλους τους επιβάτες. Αλλά, όχι, για τον αδερφό μου τον Βάιο και τους υπόλοιπους μοιραίους επιβάτες του τρένου, ο θάνατός τους δεν ήταν καμία θυσία.
● Παρακολούθησες τη συνέντευξη του πρωθυπουργού την Τρίτη;
Δεν άντεξα να το δω και το έκλεισα μετά τα πρώτα λεπτά. Η αλήθεια είναι ότι είχα μεγάλες προσδοκίες για τις απαντήσεις, γιατί έχουν περάσει πλέον αρκετές ημέρες και μπορούμε να δούμε τα πράγματα πιο ψύχραιμα. Και καθώς ήταν μαγνητοσκοπημένη και οργανωμένη, πίστευα ότι οι απαντήσεις θα ήταν πραγματικά δουλεμένες, εκφράζοντας την επίσημη θέση του πρωθυπουργού και των εκατομμυρίων συμπολιτών μας που τον στήριξαν με την ψήφο τους το 2019.
Ομως σε λίγα λεπτά έφτασε μέχρι να ζητήσει και από ένα θύμα της τραγωδίας να βάλει «πλάτη»! Επειδή μπορώ κι εγώ να κάνω παιχνίδι με τις λέξεις, βλέπω ότι, αντί να φορτωθεί στην «πλάτη» του την ευθύνη και την αντιμετώπιση, επιλέγει να χορεύει πάνω στις «πλάτες» των θυμάτων. Μου φάνηκε τραγικό και δεν άντεξα να συνεχίσω να παρακολουθώ τη συνέντευξη. Με όσα έχω λάβει τις τελευταίες ώρες από φίλους και συγγενείς που τον έχουν στηρίξει με την ψήφο τους στο παρελθόν, είδα ότι αυτή η φράση δεν τους εκφράζει και του γυρίζουν την «πλάτη».
Σχόλια
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας