Ξεκινήστε τα Χριστούγεννα τον Ιούλιο

«Χο Χο Χο. Καλό καλοκαίρι»

Ανώνυμος Αγιος Βασίλης

Στα μέσα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου οι επιτελείς του αμερικανικού στρατού, του πολεμικού ναυτικού αλλά και ο διευθυντής των ταχυδρομείων έλαβαν μια περίεργη εντολή από το υπουργείο Αμυνας:

Επρεπε να συστήσουν ένα διακλαδικό σώμα που θα αναλάμβανε να συγκεντρώνει χριστουγεννιάτικες κάρτες από τις οικογένειες στρατιωτών που πολεμούσαν στην Ευρώπη και τον Ειρηνικό Ωκεανό και να τις παραδίδουν στα «αγόρια» τους στο μέτωπο.

Το πρόβλημα ήταν ότι λόγω των καθυστερήσεων στις ταχυδρομικές αποστολές οι γονείς έπρεπε να γράφουν τις χριστουγεννιάτικες κάρτες... στα μέσα Ιουλίου.

Ισως ορισμένοι από τους βετεράνους του Β' Παγκοσμίου Πολέμου να θυμήθηκαν εκείνες τις ημέρες όταν η εφημερίδα Independent ανέφερε πριν από μερικές εβδομάδες ότι στο μέλλον η χριστουγεννιάτικη αγορά στις δυτικές μητροπόλεις ενδέχεται να ξεκινά στα μέσα του καλοκαιριού.

Συγκεκριμένα, ερευνητές από τη Μεγάλη Βρετανία, αφού συνέλεξαν και ανέλυσαν στοιχεία των τελευταίων δεκαετιών, υπολόγισαν ότι εάν τα εμπορικά καταστήματα στην Oxford Street του Λονδίνου συνεχίσουν με τον ίδιο ρυθμό να ξεκινούν νωρίτερα τις εορταστικές πωλήσεις, μέχρι το 2120 η χριστουγεννιάτικη αγορά θα αρχίζει τον Ιούλιο.

Σύμφωνα με τους ίδιους υπολογισμούς μέχρι το 2020 αναμένεται να σπάσει και το λεγόμενο «ψυχολογικό φράγμα του Οκτωβρίου», που μέχρι σήμερα συγκρατεί τους εμπόρους και τους καταστηματάρχες.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες το φαινόμενο της σταδιακής επιμήκυνσης των εορταστικών αγορών ονομάζεται Christmas Creep (χριστουγεννιάτικη ανατριχίλα) – όρος που χρησιμοποιείται πλέον για οποιαδήποτε χριστουγεννιάτικη εμπορική πράξη ξεκινά πριν από τη Μαύρη Παρασκευή.

Παρά το γεγονός μάλιστα ότι δεκάδες έρευνες αποδεικνύουν πως οι καταναλωτές δυσανασχετούν όταν βλέπουν χριστουγεννιάτικα στολίδια τον Οκτώβριο ή τον Νοέμβριο, οι έμποροι έχουν παρατηρήσει ότι όσο και αν επιμηκύνουν τη χριστουγεννιάτικη αγορά τα κέρδη τους συνεχίζουν να αυξάνονται.

Σύμφωνα με την αμερικανική ομοσπονδία λιανικού εμπορίου, τα τελευταία χρόνια το 40% των χριστουγεννιάτικων αγορών έχει ολοκληρωθεί πριν από το Χαλογουίν και το 50% πριν από τη Μαύρη Παρασκευή.

Τα ποσοστά αυτά αφορούν το διόλου ευκαταφρόνητο ποσό των 936 δολαρίων, που αναμένεται να ξοδέψει ο μέσος Αμερικανός καταναλωτής σε δώρα και χριστουγεννιάτικα είδη.

Αυτά συμβαίνουν βέβαια σε μια χώρα όπου ένα στα οκτώ νοικοκυριά δυσκολεύεται να εξασφαλίσει τις απαραίτητες ποσότητες τροφίμων που χρειάζεται ο ανθρώπινος οργανισμός.

Στην ίδια χώρα εκατομμύρια πολίτες χρειάστηκε να καθίσουν για ώρες σε ουρές συσσιτίων για να εξασφαλίσουν κάποια από τα τρόφιμα που συνοδεύουν το τραπέζι την Ημέρα των Ευχαριστιών.

Συμπτωματικά η όχι, ενώ τα αμερικανικά ΜΜΕ ετοιμάζονταν να καλύψουν τις ουρές της Μαύρης Παρασκευής στις ΗΠΑ, το βρετανικό δίκτυο ITV παρουσίασε εικόνες αμερικανικών οικογενειών που σχημάτιζαν ουρές χιλιομέτρων και περίμεναν στο κρύο από τις 4 το πρωί για να επισκεφθούν οδοντιάτρους και οφθαλμίατρους που προσέφεραν δωρεάν τις υπηρεσίες τους.

Οι εικόνες αυτές βέβαια, που επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο, δεν περιόρισαν ούτε κατ' ελάχιστον το Christmas Creep.

Καθώς μάλιστα το φαινόμενο άρχισε να επεκτείνεται και για άλλες εορταστικές αγορές προϊόντα της μιας γιορτής εμφανίζονται πλέον στα ράφια πριν καν ξεκινήσει η προηγούμενη.

Στη Μεγάλη Βρετανία, λόγου χάριν, ορισμένα σούπερ μάρκετ αρχίζουν να πουλάνε σοκολατένια πασχαλινά αυγά πριν από τα Χριστούγεννα, ενώ στις ΗΠΑ προϊόντα που σχετίζονται με την επέτειο της 4ης Ιουλίου φτάνουν στα καταστήματα πριν τελειώσει το Πάσχα.

Η επιμήκυνση της εορταστικής περιόδου συμπαρασύρει και αρκετούς ακόμη κλάδους δημιουργώντας τραγελαφικές καταστάσεις.

Στις ΗΠΑ, π.χ., ραδιοφωνικοί σταθμοί αλλάζουν τα playlist τους από την 1η Νοεμβρίου και παίζουν αποκλειστικά χριστουγεννιάτικη μουσική για τάρανδους και έλατα σχεδόν δυο μήνες πριν από τα γενέθλια του Χριστού.

Το βασικό στοιχείο τού Christmas creep, βέβαια, είναι η προσπάθεια των εμπόρων αλλά και αρκετών κυβερνήσεων να διευρύνουν τις εορταστικές περιόδους σε ιστορικές στιγμές όπου το οικονομικό σύστημα δεν μπορεί να προσφέρει τη ζήτηση και την κερδοφορία που χρειάζονται.

Δεν είναι διόλου συμπτωματικό ότι στα χρόνια της Μεγάλης Υφεσης, τη δεκαετία του '30, ο Αμερικανός πρόεδρος Ρούσβελτ άλλαξε την Ημέρα των Ευχαριστιών προκειμένου να επιμηκύνει έστω και για λίγες ημέρες τη χριστουγεννιάτικη αγορά.

Σε αυτές τις κεϊνσιανές παρεμβάσεις συμπεριλαμβάνεται και η θεσμοθέτηση του λεγόμενου «δώρου» των Χριστουγέννων ή του Πάσχα – χρήματα δηλαδή που μια επιχείρηση ή το κράτος όφειλαν ούτως η άλλως στους εργαζόμενους, αλλά τους τα δίνουν συγκεντρωμένα πριν από εορταστικές περιόδους για να προκαλέσουν πολλαπλασιαστικά οφέλη στη ζήτηση.

Παρόμοια φαινόμενα παρατηρήθηκαν και πάλι και τη δεκαετία του ’70, όταν το παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα είχε εξαντλήσει τα «καύσιμά» του και αδυνατούσε να διατηρήσει τους μεταπολεμικούς ρυθμούς ανάπτυξης.

Ενα χρόνο μετά την πετρελαϊκή κρίση, που έδωσε τη χαριστική βολή στην παγκόσμια οικονομική αρχιτεκτονική του Μπρέτον Γουντς, η σειρά κινουμένων σχεδίων με τον Τσάρλι Μπράουν σατίριζε τις νέες αυτές συνήθειες: το «μανιοκαταθλιπτικό» αφεντικό του Σνούπι επισκέπτεται ένα πολυκατάστημα τον Απρίλιο για να διαπιστώσει ότι πωλούνται χριστουγεννιάτικα είδη κάτω από μια επιγραφή που λέει: «Απομένουν μόλις 246 μέρες μέχρι τα Χριστούγεννα».

 Δείτε

It's the Easter Beagle-  Ο Τσάρλι Μπράουν ξεκινά την προχριστουγεννιάτικη κατάθλιψη από τον Απρίλιο, στη σειρά κινουμένων σχεδίων που προβλήθηκε το 1974.

info-war.gr