Ενα σπίτι ημιτελές, υπό ανακαίνιση. Το καινούργιο δεν έχει πάρει ακόμα μορφή, ο τοίχος του καθιστικού είναι μισοβαμμένος, το παλιό δεν έχει ακόμα σβηστεί. Το ζευγάρι μόλις γυρίζει από το ταξίδι του μέλιτος. Ο καθένας με τα όπλα του, μεταφορικά και κυριολεκτικά: ο ακαδημαϊκός σύζυγος με τα βιβλία του, σκόρπια, χρησιμοποίησε το ταξίδι και για τη μελέτη του, ενώ η σύζυγος έχει αναρτήσει σε εμφανές σημείο τη συλλογή όπλων που κληρονόμησε από τον στρατηγό πατέρα της. Μια θεία του συζύγου περιμένει ήδη κατά την άφιξή τους: καταπιεστικά στοργική, το μόνο που δεν ρώτα ευθέως είναι το πότε θα κάνουν παιδί.
Η Εντα Γκάμπλερ είναι μια γυναίκα που δεν χωρά στις συμβάσεις της εποχής της – αντιδρά σχεδόν επιθετικά, στους άλλους φαίνεται αντικοινωνική. Ο Χένρικ Ιψεν δημιούργησε το 1891 ακόμα μία γυναικεία προσωπικότητα που αντιδρά απέναντι στην αποστολή της συζύγου και μητέρας, που δεν χωρά στην προδιαγεγραμμένη εξάρτηση από τον άντρα, που είναι αντιμέτωπη με τις καθωσπρέπει επιλογές που την πνίγουν. Μία μικρή πόρτα στο σκηνικό, ένας σαν κρυφός χώρος, ένα δωμάτιο που θυμίζει το καταφύγιο όπου φύονται οι μύχιοι πόθοι, οι ανομολόγητες σκέψεις, τα ανεκπλήρωτα πάθη. Ενας παλιός έρωτας που εμφανίζεται από το πουθενά, μια συμμαθήτρια που τόλμησε να τινάξει τη ζωή της στον αέρα στο όνομα της αγάπης, ένας εκβιαστής οικογενειακός φίλος που θέλει να επωφεληθεί από το αδιέξοδο συνθέτουν τα πρόσωπα του έργου. Και ο σύζυγος: το καλοκάγαθο επιστέγασμα της ανεπάρκειας να καλύψει τη λαχτάρα της για μια άλλη ζωή καθόσον ο ίδιος έχει τους δικούς του στόχους για την καριέρα του. Ισως γι’ αυτό ο συγγραφέας αφήνει στον τίτλο αυτού του έργου το επίθετο του πατέρα της, Γκάμπλερ, και όχι του άντρα της, Τέσμαν...
Ο Δημήτρης Καραντζάς συνεχίζει να ερευνά σκηνικά αρχετυπικές ηρωίδες επιχειρώντας μια σύγχρονη προσέγγισή τους. Ετσι, μετά την Μπλανς Ντιμπουά, φέρνει στο Θέατρο Προσκήνιο την Εντα Γκάμπλερ που θεωρεί «ένα σύμβολο ανατίναξης του πουριτανισμού, των κοινωνικών συμβάσεων, της μικροαστικής αντίληψης και όλων των στερεοτύπων που επιφυλάσσει ακόμα και σήμερα η κοινωνία για τη γυναίκα». Ενα σύμβολο που στο τέλος τινάζει τα μυαλά της στον αέρα.
Ο Φιντέλ Ταλαμπούκας κρατά τον ρόλο του συζύγου της Εντα (Ανθή Ευστρατιάδου), του ευγενή Γέργκεν Τέσμαν. Μπορεί η υποκριτική να τον ενδιέφερε από μικρή ηλικία, «κυρίως να κάνω χαζομάρες για να γελάνε οι άλλοι, αλλά “σοβαρά” ασχολήθηκα σε πιο μεγάλη ηλικία, στα 28, όταν μετά από μια ψυχολογική κατάρρευση αποφάσισα να αλλάξω τη ζωή μου. Ετσι αποφάσισα να γραφτώ σε μια σχολή, έτσι, για να δοκιμάσω, αλλά μου άρεσε πάρα πολύ και αποφάσισα να το συνεχίσω και επαγγελματικά», μας λέει για την ενασχόλησή του με την υποκριτική προτού μας μιλήσει για τον ρόλο του, την Εντα και την προέλευση του... ονόματός του.
● Πώς προσεγγίσατε τον ρόλο σας, του συζύγου μιας τέτοιας γυναίκας;
Ο Τέσμαν που προσπάθησα να φτιάξω, σε συνεργασία με τον Δημήτρη [Καραντζά], είναι ο σύζυγος που προσπαθεί να εντάξει την Εντα στην κανονικότητα. Ενας άντρας που δεν έχει αποφασίσει να ενηλικιωθεί, αντιδρά στα γεγονότα ως παιδί, αλλά απέναντι στην Εντα φορά το πρόσωπο της πατριαρχίας. Ενας άντρας που πάνω από όλα πρέπει να εκπληρώσει μια αποστολή, να γίνει ακαδημαϊκός, να γράψει ένα βιβλίο. Και τίποτα άλλο και κανένας δεν είναι πιο σημαντικός από την αποστολή του.
● Γιατί είναι αρχετυπική μορφή η Εντα Γκάμπλερ;
Νομίζω ότι προϋποθέτει όλους τους όρους για να χαρακτηριστεί αρχετυπική μορφή.
Δεν σκέφτεται και πράττει ως ένας κανονικός άνθρωπος, ενσωματώνει αλήθειες που διέπουν κάθε εποχή και χρονική περίοδο και φέρει τα χαρακτηριστικά μιας τραγικής ηρωίδας. Μιας ηρωίδας που το τέλος της είναι προδιαγεγραμμένο, αναπόφευκτο και λυτρωτικό για την ίδια.
● Παρότι η ηρωίδα ασφυκτιούσε με τις απαιτήσεις για τη γυναίκα της εποχής, έκανε πάντως τις επιλογές που απεχθανόταν στη ζωή της;
Ως ένα σημείο ναι. Παντρεύτηκε, πήγε γαμήλιο ταξίδι, προσπάθησε να ενσωματωθεί σε μια κανονικότητα, αλλά τα γεγονότα, όπως και το πνεύμα της, δεν της επέτρεψαν να συνεχίσει να ζει μέσα σε αυτή. Και βρήκε μια ρομαντική διέξοδο...
● Δεν μπορώ να αντισταθώ στην ερώτηση: από πού προκύπτει το Φιντέλ;
Το Φιντέλ ήταν επιλογή του πατέρα μου, ο οποίος –έχει φύγει από τη ζωή– ήταν κομμουνιστής και ένθερμος οπαδός του Φιντέλ Κάστρο. Οπως καταλαβαίνετε, την εποχή εκείνη, τη δεκαετία του 1970, το Φιντέλ ήταν μια επιλογή με ρίσκο. Ευτυχώς γεννήθηκα στην Ελβετία, οι γονείς μου ήταν μετανάστες, και τα πράγματα ήταν πιο εύκολα. Εχω και δεύτερο όνομα: Αναστάσιος, Τάσος.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: Θέατρο Προσκήνιο (Καπνοκοπτηρίου 8 & Στουρνάρη): «Εντα Γκάμπλερ» του Χένρικ Ιψεν. Σκηνοθεσία: Δημήτρης Καραντζάς. Σκηνικό: Μαρία Πανουργιά. Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη. Κίνηση: Τάσος Καραχάλιος. Moυσική: Γιώργος Ραμαντάνης. Φωτισμοί: Δημήτρης Κασιμάτης. Παίζουν: Ανθή Ευστρατιάδου, Χρήστος Λούλης, Εκτορας Λιάτσος, Φιντέλ Ταλαμπούκας, Ιωάννα Δεμερτζίδου, Τζωρτζίνα Δαλιάνη. Εισιτήρια 17-22€. Προπώληση more.com
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας