Περιμέναμε να ανακοινωθεί μετά τις 5 του Φλεβάρη, όπως είχαμε γράψει ήδη στο ρεπορτάζ, έτσι και έγινε: Χθες Παρασκευή, το ΥΠΠΟ ανακοίνωσε το όνομα του ανθρώπου που θα έχει την καλλιτεχνική διεύθυνση του Εθνικού για τα επόμενα τρία χρόνια, μετά τη λήξη της θητείας του Γιάννη Μόσχου και την ανακοίνωσή του πως δεν πρόκειται να διεκδικήσει νέα... Και το όνομα αυτής -και όχι αυτού, όπως αποδείχτηκε: Αργυρώ Χιώτη - ό,τι δηλαδή είχαμε γράψει κι εμείς πριν από μία εβδομάδα. Της ευχόμαστε κάθε επιτυχία και μακάρι να δούμε ένα Εθνικό πραγματικά ανοιχτό στο νέο, το πρωτοποριακό και το ουσιαστικά καλλιτεχνικό, δίχως βαρίδια και συνεργασίες μόνο με ημετέρους.
Για τους... λάτρεις της στατιστικής: Από το 1932 που υπάρχει το Εθνικό Θέατρο, η κ. Χιώτη είναι μόλις η τρίτη γυναίκα καλλιτεχνική διευθύντρια. Στο παρελθόν, για έναν μόνο χρόνο (1992-1993) στη θέση είχε θητεύσει η χορογράφος Ντόρα Τσάτσου και για λίγους μήνες η Ερι Κύργια, ως μεταβατική μετά το σκάνδαλο Λιγνάδη και την πλήρωση της θέσης από τον Γιάννη Μόσχο.
Η Αργυρώ Χιώτη εργάζεται στην Ελλάδα και τη Γαλλία ως σκηνοθέτρια, ηθοποιός και καθηγήτρια Θεάτρου. Το 2006 συνίδρυσε τη θεατρική ομάδα VASISTAS, με δραστηριότητα αρχικά και στις δύο χώρες. Οι πιο πρόσφατες σκηνοθεσίες της είναι το «Αναψυκτήριο» στο Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, τα «Μεγάλα και Μικρά Πλοία» του Ευθύμη Φιλίππου (2023) για την «Ελευσίς - Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης», ο «Ερωτόκριτος» του Βιτσέντζου Κορνάρου στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, ο «Χαλεπάς» του The Boy, στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση κ.ά. Γενικά (και ειδικά) η κ. Χιώτη στην Ελλάδα δεν έχει σκηνοθετήσει στο ελεύθερο θέατρο -πάντα ήταν υπό τη «σκέπη» κάποιου μεγάλου (κρατικού ή ιδιωτικού) θεσμού-, ενώ το 2021 είχε καταθέσει ξανά υποψηφιότητα για την ίδια θέση μαζί με τους Νίκο Χατζόπουλο και Ακύλα Καραζήση, ως τριμελές σχήμα διοίκησης - κάτι που όμως δεν έγινε δεκτό, καθώς ο νόμος δεν προέβλεπε ένα τέτοιο διοικητικό μοντέλο.
Η ίδια πλέον είναι η πρώτη στη σειρά από 22 υποψηφιότητες και η πρωτιά της αποφασίστηκε αρχικά από την Επιτροπή Αξιολόγησης και Επιλογής και εν τέλει από την ίδια την υπουργό κ. Μενδώνη, η οποία δέχτηκε την ομόφωνη απόφαση της Επιτροπής (μπορούσε σύμφωνα με τον νόμο να την αλλάξει και να αποφασίσει κάποιον/α άλλο-η από τους υποψηφίους, αιτιολογώντας την απόφασή της). Θυμίζουμε πως η Επιτροπή αποτελούνταν από τον Κωνσταντίνο Χριστοδούλου (καθηγητής της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών - πρόεδρος της Επιτροπής, εκπρόσωπος του ΥΠΠΟ στην Επιτροπή), και τους ηθοποιούς/σκηνοθέτες Γιάννη Μπέζο, Φιλαρέτη Κομνηνού, Νίκο Χατζόπουλο και Πρόδρομο Τσινικόρη. Μπορεί η ομόφωνη απόφαση των παραπάνω να έγινε δεκτή από το υπουργείο, ωστόσο στην ανακοίνωσή του δεν υπήρχε το σκεπτικό της αξιολόγησης - αλήθεια, θα δημοσιοποιηθεί; Τόσο για την κ. Χιώτη όσο και για όλους του υπόλοιπους; Δεν θα έπρεπε;
Τα ερωτήματα αυτά τα θέτουμε καθώς ήδη από την περίοδο που κυκλοφορούσαν πληροφορίες πως η συγκεκριμένη σκηνοθέτρια είναι το «φαβορί» για τη θέση, υπήρξαν τηλεφωνήματα σε μας από σοβαρούς ανθρώπους του χώρου που εξέφραζαν τις αντιρρήσεις τους για το αν η συγκεκριμένη υποψηφιότητα καλύπτει τους όρους και τις προϋποθέσεις της προκήρυξης.
Συγκεκριμένα εξέφραζαν προβληματισμούς για το κατά πόσον πράγματι πρόκειται για ένα πρόσωπο «αναγνωρισμένου κύρους που έχει διακεκριμένη παρουσία στον χώρο του θεάτρου ή διακεκριμένη επαγγελματική ενασχόληση στον χώρο, διαθέτει τουλάχιστον πενταετή επαγγελματική εμπειρία στην οργάνωση και διεύθυνση θεατρικών παραγωγών ή διαθέτει εμπειρία στην οργάνωση και λειτουργία δραματικής σχολής ή στη διδασκαλία της υποκριτικής τέχνης» - για το αν ισχύουν δηλαδή τα παραπάνω. Θα επανέλθουμε σε αυτό το ζήτημα, ωστόσο το ΥΠΠΟ θα μπορούσε να δημοσιοποιήσει (εφόσον πρόκειται για μια διαφανή διαδικασία) το σκεπτικό της Επιτροπής για όλους τους υποψηφίους, ώστε να είναι πράγματι διαφανής η διαδικασία και να αποφευχθούν έτσι εικασίες ή έστω οι όποιες αντιρρήσεις να είναι στοιχειοθετημένες και να μπορούν να συζητηθούν επί άλλης βάσης.
Καθώς η διαδικασία επιλογής έχει ολοκληρωθεί, μπορούμε να πούμε πως η Μαριάννα Κάλμπαρη δεν είχε θέσει ποτέ υποψηφιότητα για τη θέση, όπως είχε ακουστεί, καθώς ως γνωστόν είναι ήδη καλλιτεχνική διευθύντρια στο Θέατρο Τέχνης.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας