Αυτό το Εθνικό ποιος θα το πάρει;

«Για τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή επιλέγεται πρόσωπο αναγνωρισμένου κύρους που έχει διακεκριμένη παρουσία στον χώρο του θεάτρου ή διακεκριμένη επαγγελματική ενασχόληση στον χώρο αυτό με μία από τις ιδιότητες του ηθοποιού, σκηνοθέτη, θεατρικού συγγραφέα, μεταφραστή έργων, θεατρολόγου, κριτικού θεάτρου, σκηνογράφου ή διαθέτει τουλάχιστον πενταετή επαγγελματική εμπειρία στην οργάνωση και διεύθυνση θεατρικών παραγωγών ή διαθέτει εμπειρία στην οργάνωση και λειτουργία δραματικής σχολής ή στη διδασκαλία της υποκριτικής τέχνης. Για την επιλογή του καλλιτεχνικού διευθυντή δύναται να συνεκτιμώνται από την Ειδική Επιτροπή Αξιολόγησης και Επιλογής πρόσθετα προσόντα ακαδημαϊκών τίτλων και ξένων γλωσσών. Η Ειδική Επιτροπή Αξιολόγησης και Επιλογής δύναται να ζητά κάθε στοιχείο σχετικά με την επαγγελματική δεοντολογική συμπεριφορά των υποψηφίων»... Αυτά είναι τα όσα ζητά το υπουργείο Πολιτισμού στη Δημόσια Πρόσκληση Ενδιαφέροντος για την πλήρωση της θέσης του καλλιτεχνικού διευθυντή του ανώτερου θεατρικού οργανισμού της χώρας, του Εθνικού Θεάτρου.

Πολύπαθο το Εθνικό Θέατρο. Μετά το σκάνδαλο Λιγνάδη, που ακόμα δεν έχει κοπάσει (και δικαίως, καθώς ο πρώην καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού κυκλοφορεί ελεύθερος, παρ' όλη την πρωτόδικη καταδίκη του), η υπουργός Πολιτισμού αναγκάστηκε ουσιαστικά να προχωρήσει στην προκήρυξη διαγωνισμού για την πλήρωση της θέσης. Ηταν η πρώτη φορά, καθώς έως τότε η θέση καλυπτόταν με απευθείας διορισμό από το ΥΠΠΟΑ. Ο Δ. Λιγνάδης πέραν των παράνομων πράξεών του είχε (καλλιτεχνικά μιλώντας) κάνει πολλές αλλαγές και στο Εθνικό, με κυριότερη το να καταργήσει την Πειραματική Σκηνή και να την αντικαταστήσει με τη Σκηνή Αρχαίου Δράματος, με αποτέλεσμα τα όσα είχαν κάνει ο Πρόδρομος Τσινικόρης και ο Ανέστης Αζάς (ως επικεφαλής, τότε, της Πειραματικής) να μείνουν στην άκρη. Τα όσα ακολούθησαν είναι γνωστά και μέσω διαγωνισμού ο Γιάννης Μόσχος ανέλαβε τον Δεκέμβριο του 2021 την καλλιτεχνική διεύθυνση του Εθνικού (κάπως έτσι «επέστρεψε» και η Πειραματική, από τις καλύτερες σκηνές του οργανισμού). Καθώς η θητεία του έφτανε στο τέλος της, ούτε και ο ίδιος είχε ενημέρωση για το τι πρόκειται να γίνει, τουτέστιν τι είχε αποφασίσει να κάνει το ΥΠΠΟ. Ετσι, μας εξέπληξε όλους τον προηγούμενο Οκτώβριο, όταν ανακοίνωσε πως δεν πρόκειται να διεκδικήσει εκ νέου θητεία - το ΥΠΠΟ ήταν πλέον αναγκασμένο να βγάλει μια απόφαση: να έκανε απευθείας ανάθεση ή εκ νέου διαγωνισμό;

Αποφασίστηκε το δεύτερο. Τέλη Δεκεμβρίου έληξε η προθεσμία κατάθεσης των υποψηφιοτήτων. Και την περασμένη Κυριακή, έληξε και η προθεσμία αξιολόγησής τους από την επιτροπή. Η τελευταία αποτελείται από τον Γιάννη Μπέζο (πρόεδρο) και τους Νίκο Χατζόπουλο, Πρόδρομο Τσινικόρη, Φιλαρέτη Κομνηνού καθώς και τον Κων/νο Χριστόπουλο, νομικό σύμβουλο του υπουργείου. Οι υποψηφιότητες δεν έχουν ανακοινωθεί, ωστόσο από το ρεπορτάζ γνωρίζουμε πως δεν είναι λίγες. Συγκεκριμένα πρόκειται για 22 υποψηφιότητες - ανάμεσα στα ονόματα που ακούγονται από διαρροές είναι οι Λευτέρης Γιοβανίδης, Θοδωρής Αμπαζής, Σάββας Κυριακίδης, Γιάννης Βούρος, Βαρβάρα Δούκα, Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, Ελενα Πέγκα, Χρήστος Σουγάρης, Κυριακή Σπανού, Παναγιώτης Νόιφελτ, Τάκης Τζαμαργιάς, Αργυρώ Χιώτη, ενώ είχε ακουστεί και το όνομα της Μαριάννας Κάλμπαρη. Επικρατέστερο ακούγεται να είναι το όνομα της Αργυρώς Χιώτη, δίχως ωστόσο να επιβεβαιώνεται. Τα μέλη της επιτροπής (πέραν του νομικού συμβούλου που δεν γνωρίζουμε) απορούν και τα ίδια για τις διαρροές, καθώς το μόνο που ήθελαν ήταν να κάνουν σωστά τη δουλειά τους... Η δουλειά αυτή πάντως έγινε. Και μπορεί να μη γνωρίζουμε ακόμη επίσημα το όνομα του/της νέου/ας καλλιτεχνικού/κής διευθυντή/ντριας, ωστόσο ξέρουμε πως η απόφαση είναι ομόφωνη.

Η διαδικασία που ακολουθεί είναι: Η επιτροπή έχει ολοκληρώσει την αξιολόγηση και των 22 υποψηφίων, μέσω του φακέλου που κατάθεσαν και της συνέντευξης. Και έχει βάλει τα ονόματα σε σειρά αξιολόγησης, με ομόφωνη απόφαση - όλα τα ονόματα και όχι μόνο την πρώτη πεντάδα, όπως ακούγεται. Η σειρά αυτή, με βάση την επιτροπή, μένει να παρουσιαστεί στο ΥΠΠΟ αφού καθαρογραφεί η κάθε μία πρόταση ως προς το σκεπτικό της επιτροπής. Σε αυτή τη φάση είμαστε τώρα και προφανώς αυτή η διαδικασία θα πάρει μερικές μέρες (δεν πρόκειται να παρουσιαστεί καμία απόφαση την 1η Φεβρουαρίου, όπως ακούγεται). Ακολούθως, η υπουργός Πολιτισμού θα αποφασίσει τελικά ποιος θα οριστεί στη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή και θα πρέπει να αιτιολογήσει την απόφαση αυτή. Αν δεν επιλέξει όποιον/όποια αποφάσισε η επιτροπή (μπορεί, σύμφωνα με την προκήρυξη, να επιλέξει οποιονδήποτε θελήσει από τους 22), θα πρέπει και πάλι να αιτιολογήσει (και γραπτώς) αυτή της την απόφαση. Ουσιαστικά πρόκειται για μια επίφαση δημοκρατίας, αφού εν τέλει επιλέγει η υπουργός, ωστόσο αυτή είναι η διαδικασία. Αναμένουμε τις επόμενες δέκα μέρες, περίπου, ώστε να μάθουμε τα τελικά αποτελέσματα. Γνωρίζουμε πως η επιτροπή είναι ευχαριστημένη με την απόφασή της - μένει να δούμε τι... θα πει και η κ. Μενδώνη.

Το ρεπορτάζ είναι σε εξέλιξη. Θυμίζουμε πως σε λίγες μέρες λήγει και η θητεία του Αστέριου Πελτέκη, καλλιτεχνικού διευθυντή του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος (ΚΘΒΕ), με το ΥΠΠΟΑ να τηρεί την ίδια τακτική: δεν έχει ακόμη ανακοινωθεί καν αν θα γίνει απευθείας διορισμός ή εκ νέου προκήρυξη θέσης.