Οπως και να το προσεγγίσει κανείς είναι απολύτως σοκαριστικό. Είναι ένας τρόμος που έρχεται από την μετεμφυλιακή Ελλάδα του '50 όταν συνέβη και την εκπομπή του Φρέντυ Γερμανού το 1980 όταν τον παρουσίασε. Αναφερόμαστε βέβαια στο ακραίο περιστατικό με τραγική πρωταγωνίστρια το 1955 τη δωδεκάχρονη τότε Σπυριδούλα Ράπτη, εσωτερική υπηρέτριας στην οικογένεια των Γιώργου και Αντιγόνης Βεϊζαδέ στον Πειραιά που την βασάνισαν αδιανόητα φρικτά. Τη σιδέρωσαν σε όλο της το σώμα. Και μπορεί να έχουν περάσει κοντά 70 χρόνια έκτοτε και 45 χρόνια από εκείνη την εκπομπή αλλά ακόμη και τώρα, η αναφορά στο γεγονός κάνει τα δάχτυλα και το στομάχι να σφίγγονται.
Είναι με αφορμή αυτό το αποτρόπαιο γεγονός που η Νεφέλη Μαϊστράλη γράφει το θεατρικό «Σπυριδούλες», για να σηκώσει το πέπλο από τον κατ' ευφημισμό όρο «ψυχοκόρη» ως συνώνυμο της οικιακής βοηθού για να μιλήσει για ένα κεφάλαιο ακραίας εκμετάλλευσης που δεν απέχει και πολύ από τη δουλεία: τη μετανάστευση χιλιάδων ανήλικων άπορων κοριτσιών από την επαρχία που δούλεψαν ως υπηρέτριες στα μεσοαστικά και αστικά σπίτια των πόλεων μετεμφυλιακά, αναδεικνύοντας μέσα από τη φωνή τους τις έμφυλες διακρίσεις, τις ταξικές ανισοτήτες της εποχής αλλά και τις σκληρές συνθήκες εργασίες.
Κι επιτέλους, η παράσταση «Σπυριδούλες» που διακρίθηκε στο περσινό Φεστιβάλ Αθηνών, στο πλαίσιο της πλατφόρμας για την προβολή των ελληνικών παραστατικών τεχνών στο εξωτερικό (grape), μετά την Κύπρο και τη Θεσσαλονίκη παίζεται από την ομάδα 4 Frontal στην Αθήνα, στο θέατρο Καρέζη.
Αντλώντας από το πραγματικό γεγονός η παράσταση δίνει φωνή σε δεκάδες ακόμη φτωχά κορίτσια που η ανάγκη τα έφερε εσώκλειστα σε εύπορα σπίτια, όπου δούλευαν συχνά για ένα πιάτο φαΐ και ελάχιστα χρήματα-γιατί για ασφάλιση ούτε λόγος. Όμως η Σπυριδούλα δεν είναι μόνο το όγδοο παιδί μιας φτωχής οικογένειας από την ελληνική επαρχία της δεκαετίας του '50 που δόθηκε στα 9,5 του χρόνια υπηρέτρια αλλά κι εκείνη που μετά την αδιανόητη κακοποίησή της βρήκε το θάρρος να μιλήσει, να σπάσει τον κύκλο της βίας για να γίνει σύμβολο ενδυνάμωσης για όλες τις βασανισμένες γυναίκες.
Το έργο συνδυάζει στοιχεία θεάτρου ντοκουμέντο και αρχαίας τραγωδίας: αντλεί από τεκμήρια και αρχεία όπως είναι η δίκη της κακοποιητικής οικογένειας, δημοσιεύματα και μαρτυρίες γυναικών εκείνης της εποχής, δίνοντας μια διαχρονικότητα στην οικιακή εργασία μέσα από σημερινές συνεντεύξεις γυναικών που εργάζονται στην καθαριότητα. Την αφήγηση αναλαμβάνει ο Χορός των γυναικών που με την ταιριαστή παραδοσιακή μουσική με πανκ πινελιές των Θραξ Πανξ, δίνει φωνή στις ιστορίες γυναικείας εκμετάλλευσης αλλά και πάλης για αυτοδιάθεση.
Για τη Μαϊστράλη, που παραμένει πιστή σε ένα κοινωνικά στρατευμένο και καταγγελτικό θέατρο, αυτή η ιστορία «φέρει όλα εκείνα τα στοιχεία ενός μύθου του αρχαίου δράματος με την τεράστια διαφορά ότι συνέβη στ' αλήθεια, είναι το κλειδί για να συναντηθούμε με χιλιάδες νεαρά κορίτσια του πρόσφατου παρελθόντος αλλά και του σήμερα, χωρίς τα απαραίτητα οικονομικά μέσα για να ανταπεξέλθουν στις αντιξοότητες του σκληρού καπιταλιστικού -ταξικού συστήματος που εξακολουθεί να επικρατεί».
Info: Θέατρο Τζένη Καρέζη (Ακαδημίας 3, Αθήνα, 2103636144). Σάββατο στις 18.00 & Κυριακή στις 19.00. Εισιτήρια 14-17€ (Προπώληση more.com)
Παίζουν: Ελένη Βλάχου, Σταύρος Γιαννουλάδης, Τάσος Δημητρόπουλος, Αργυρώ Θεοδωράκη, Κατερίνα Λάττα, Αριστέα Σταφυλαράκη, Ελένη Τσιμπρικίδου.
Κείμενο-Στίχοι: Νεφέλη Μαϊστράλη
Σκηνοθεσία: Θανάσης Ζερίτης, Χάρης Κρεμμύδας
Σκηνικά – Κοστούμια: Γεωργία Μπούρδα
Μουσική επιμέλεια – Σύνθεση: Θραξ Πανκ
Κίνηση: Πάνος Τοψίδης
Φωτισμοί: Σάκης Μπιρμπίλης
Βοηθό σκηνοθέτης: Ελένη Τσιμπρικίδου
Μουσική διδασκαλία: Ευαγγελία Καρακατσάνη
Έρευνα: Παναγιώτης Λιαρόπουλος
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας