Παραμύθι με πνευματικές αναζητήσεις

Αν θέλει κανείς να επιχειρήσει ένα πρώτο βήμα προσέγγισης της όπερας, τότε από την πρώτη πεντάδα των έργων που θα ακούσει δεν μπορεί να λείπει «Ο μαγικός αυλός» του Μότσαρτ. Η πρώτη όπερα του συνθέτη για ευρύ κοινό, δεν ήταν μόνο η δημιουργία με την οποία ο κορυφαίος Αυστριακός επιθυμούσε να γοητεύσει τους πολλούς, αλλά κι ένα έργο που εξακολουθεί να σπάει σήμερα το ένα ρεκόρ μετά το άλλο.

Παραμύθι στο πρώτο επίπεδο ανάγνωσης, όπερα με πολλά διαφορετικά επίπεδα για τους πιο μυημένους «Ο μαγικός αυλός» επιστρέφει στο Θέατρο Ολύμπια από αύριο και για οκτώ παραστάσεις. Πρόκειται για μια παραγωγή, σε σκηνοθεσία του Γάλλου Αρνό Μπερνάρ, που πρωτοπαρουσιάστηκε στην Εθνική Λυρική Σκηνή την περίοδο 2010-11. Αυτή τη φορά στο πόντιουμ θα ανεβούν οι Γιώργος Πέτρου και Μιχάλης Οικονόμου, ενώ τους βασικούς ρόλους ερμηνεύουν νέοι και καταξιωμένοι μονωδοί της ΕΛΣ.

«Ο λόγος για τον οποίο η όπερα αυτή εξακολουθεί να προσελκύει από τους μυημένους μέχρι τα μικρά παιδιά είναι η πολυδιάστατη φύση της. Είναι η πιο διάσημη και πιο πολύπλοκη όπερα του Μότσαρτ. Από τη μια γοητεύει γιατί θυμίζει παραμύθι -λόγω των πολλών ζώων και των μορφών από άλλο σύμπαν- κι από την άλλη, σε δεύτερο επίπεδο, έχει σπάνιες πνευματικές αναζητήσεις», λέει ο ξεχωριστός βαθύφωνος της Λυρικής, Τάσος Αποστόλου.

Γι’ αυτό και θεωρώ τόσο σπουδαίο τον “Μαγικό αυλό”, γι’ αυτό και ετησίως προστίθενται διαφορετικές αναγνώσεις σε όλον τον κόσμο. Συγκεντρώνει ό,τι απαιτεί ένα έργο μαζικής αποδοχής: μπορείς να μείνεις στην επιφάνεια, αλλά και να βυθιστείς μέσα στον σπάνιο κόσμο του Μότσαρτ. Οσο πιο πολλή γνώση έχει κανείς τόσα περισσότερα θα ακούσει, θα δει και θα αντιληφθεί στον “Μαγικό αυλό”.

Το ποιητικό κείμενο και η μουσική, λοιπόν, γίνονται άμεσα κατανοητά από το πλατύ κοινό: η αφήγηση είναι απλή, γραμμική και η μουσική είναι μελωδική, έχει το γνώριμο ευχάριστο ύφος του Μότσαρτ. Ταυτόχρονα, όμως, οι συμβολισμοί του κειμένου και η εκλεπτυσμένη και γεμάτη πρωτοτυπία γραφή του συνθέτη δημιουργούν έναν ιδιαίτερο στρόβιλο εντυπώσεων. Σε αυτά τα δύο στοιχεία έχουν πατήσει τόσο η σκηνοθεσία του Αρνό Μπερνάρ, όσο και τα παραμυθένια, εντυπωσιακά σκηνικά και κοστούμια του Μπρούνο Σβενγκλ.

Η αδελφοσύνη, η ελευθερία, η αγάπη, η νίκη του καλού, η αναζήτηση της αρετής, το μεγαλείο της σιωπής και η επικράτηση της αλήθειας είναι οι αξίες που περιγράφει η όπερα. Δεν είναι τυχαίο που θεωρείται από τους τελευταίους πνευματικούς καρπούς του Διαφωτισμού, ενώ, μόνο για τη φετινή περίοδο (2015-16), θα δοθούν πάνω από 400 παραστάσεις του έργου σε 60 διαφορετικά λυρικά θέατρα (από το Λονδίνο και το Ορεγκον ώς το Τόκιο και τη Χονολουλού).

Η υπόθεση του έργου -που πρωτοπαρουσιάστηκε από τη Λυρική το 1969 σε μουσική διεύθυνση του Αντίοχου Ευαγγελάτου- αφορά την προσπάθεια του Ταμίνο να ελευθερώσει την όμορφη Παμίνα από τον Ζαράστρο.

Η μητέρα της, η Βασίλισσα της Νύχτας, παρέχει γι’ αυτόν το σκοπό στον Ταμίνο ένα μαγικό αυλό και στον ακόλουθό του Παπαγκένο ασημένια καμπανάκια, ο ήχος των οποίων βοηθά να ξεπεραστούν κάθε είδους δοκιμασίες. Σταδιακά οι στερεότυπες απόψεις για το καλό και το κακό ανατρέπονται. Αυτό που αποδεικνύεται καλό θριαμβεύει και το κακό κατακρημνίζεται.

Ο Τάσος Αποστόλου ερμηνεύει τον Αρχιερέα, φύλακα του ναού. «Είναι το πρόσωπο που εξηγεί τις προϋποθέσεις και τις δοκιμασίες που πρέπει να περάσει ο Ταμίνο. Εκείνος που στην πραγματικότητα θέτει τα πνευματικά στοιχεία και τις αρετές που πρέπει κανείς να έχει για να μπει στον χώρο και να του δοθεί η χάρη να συναντήσει την Παμίνα», λέει.

Info:

Θέατρο Ολύμπια, Ακαδημίας 59-61, Αθήνα. Τηλ: 210 3662100. Παραστάσεις: αύριο, 24, 25, 30, 31 Οκτωβρίου & 1, 4, 8 Νοεμβρίου. Ωρα έναρξης: 20.00. Αναβίωση σκηνοθεσίας: Ιων Κεσούλης. Σκηνικά - Κοστούμια: Μπρούνο Σβενγκλ. Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος. Τους υπόλοιπους ρόλους ερμηνεύουν: Αντώνης Κορωναίος, Βασιλική Καραγιάννη, Μαρία Μητσοπούλου, Τζούλια Σουγλάκου, Μίνα Πολυχρόνου, Γεωργία Ηλιοπούλου, Χάρης Ανδριανός, Μυρσίνη Μαργαρίτη κ.ά. Τιμές: €15, €25, €30, €40, €50, €55. Φοιτ., παιδ.: €10. Περιορισμένης ορατότητας €10, €15, €17, €25. Στις 24/10, θα διατεθούν 150 εισιτήρια για ανέργους προς €5.