«Θέατρο ανοιχτό σε όλες, όλους, όλα»

«Το καλοκαίρι που πέρασε σημαδεύτηκε από πολλά δυσάρεστα γεγονότα: φυσικές καταστροφές, αθώα θύματα, σοκαριστικά περιστατικά βίας και ρατσισμού, υπέρμετρη αύξηση της ρητορικής μίσους στα social media, επανεμφάνιση με ορμή της Ακροδεξιάς. Μια κοινωνία που βρίσκεται σε αναβρασμό, μια κοινωνία που δυσκολεύεται να προσαρμοστεί στη νέα πολυπολιτισμική πραγματικότητα της χώρας και που ακόμα την τρομάζει η διαφορετικότητα. Μέσα σε αυτό το τοπίο το Εθνικό Θέατρο δεν μπορεί παρά να σταθεί δίπλα σε κάθε κοινωνική ομάδα που είναι περιθωριοποιημένη, κάθε φυλής, φύλου, θρησκείας, σωματικής διαφορετικότητας, σεξουαλικού προσανατολισμού. Να ανοίξει τις πόρτες του και να καλοδεχτεί άπαντες. Ενα θέατρο ανοιχτό σε όλες, όλους, όλα».

Κοινωνικά ευαίσθητη, βαθιά πολιτική και επί της ουσίας καλλιτεχνική, η τοποθέτηση του καλλιτεχνικού διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου Γιάννη Μόσχου δίνει έναν σαφή ορισμό της αποστολής που οφείλει να μην ξεχνά ότι έχει το πρώτο θέατρο της χώρας. Ταυτόχρονα δικαιολογεί απόλυτα τη λέξη που χαρακτηρίζει τον καλλιτεχνικό προγραμματισμό του Θεάτρου για τη χειμερινή περίοδο 2023-2024 όπως ανακοινώθηκε χθες: «Πολυσυλλεκτικότητα». Ή μήπως «συμπεριληπτικότητα»;

Ο κ. Μόσχος προτίμησε τη λέξη «πολυσυλλεκτικότητα» και τη συνδυάζει κατά τα φαινόμενα με α) ένα θεατρικό ρεπερτόριο-βεντάλια που εκκινεί από το κλασικό και φτάνει στο πειραματικό, β) έναν «κοσμοπολιτισμό» τόσο εντός Ελλάδος (το Εθνικό, πέρα από τις «παραδοσιακές» του στέγες, ανοίγεται και σε δύο ακόμα αθηναϊκά θέατρα (στο θέατρο «Κιβωτός» και στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος») όπου θα φιλοξενηθούν αντίστοιχα οι περσινές επιτυχίες «Ο άνθρωπος από το Παντόλσκ» σε σκηνοθεσία Γ. Κουτλή και «Φώτα της πόλης» σε σκηνοθεσία Αμ. Μπένετ), κυρίως όμως ταξιδεύει εκτός: με το «Αντίο, Lindita» του Μάριο Μπανούσι σε Βελιγράδι, Δρέσδη, Αμστερνταμ και Αδελαΐδα.

Χάρη στο πρόγραμμα Showcase που ξεκίνησε πέρυσι ένα μέρος σημαντικών κριτικών και φορέων του εξωτερικού ανακάλυψε προτάσεις και πρόσωπα (να θυμίσουμε π.χ. τους επαίνους του Guardian για τον Μπανούσι). Ο θεσμός θα έχει συνέχεια την άνοιξη του 2024, όταν και πάλι θα κληθούν να παρακολουθήσουν «τις φετινές παραγωγές επιμελητές/-τριες και διευθυντές/-τριες οργανισμών του εξωτερικού, αλλά και ξένοι δημοσιογράφοι», ενώ παράλληλα, κατά τον κ. Μόσχο, «την άνοιξη του 2024 θα λάβουν χώρα και τα πρώτα Residencies Ελλήνων καλλιτεχνών στο εξωτερικό και θα κληθούν και ξένοι ομότεχνοί τους, οι οποίοι θα φιλοξενηθούν στην Αθήνα. Και τα δύο προγράμματα θα υλοποιηθούν χάρη στην οικονομική αρωγή του Ταμείου Ανάκαμψης».

Ως προς αυτό καθεαυτό το πρόγραμμα της νέας σεζόν, περιλαμβάνει συνολικά 17 παραγωγές - συμπεριλαμβανομένων των επαναλήψεων. Ανά σκηνή θα δούμε:

Κεντρική Σκηνή (Κτίριο Τσίλερ)

● Από τις 26 Οκτωβρίου τον «Ιμπρεσάριο από τη Σμύρνη» του Κάρλο Γκολντόνι, σε σκηνοθεσία Βασίλη Παπαβασιλείου, με τους Δ. Λαμπρόγιαννη, Λ. Μαλκότση, Σ. Μπιμπίλα, Αλ. Μυλωνά, Τ. Χάνο κ.ά.

● Από τις 9 Δεκεμβρίου «Βασιλιά Λιρ» του Σέξπιρ σε σκηνοθεσία Γιάννη Χουβαρδά. Με τους Λ. Κακούρη, Αλ. Καλτσίκη, Ι. Κολλιοπούλου, Ερ. Λίτση, Κ. Λουλέ, Γ. Νταλιάνη, Αργ. Ξάφη, Γ. Παπαγεωργίου, Κ. Σιώζο, Αλ. Συσσοβίτη κ.ά. Μουσικοί επί σκηνής: Ν. Λιάσκος, Β. Παρασκευαΐδης, G. Salomon.

● Από τις 20 Μαρτίου (2024) το «Ονειρόδραμα» του Στρίντμπεργκ, σε σκηνοθεσία Γεωργίας Μαυραγάνη, με τους Αλ. Αλεξανδράκη, Θ. Δόβρη, Ευ. Καρακατσάνη, Β. Καραμπούλα, Ερ. Μαλκότση, Μ. Τσιμά κ.ά.

Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος» (Κτίριο Τσίλερ)

● Από αύριο επιστρέφει το «Goodbye, Lindita» του Μάριο Μπανούσι.

● Στις 20 Δεκεμβρίου παρουσιάζεται το βραβευμένο έργο του Λιβανο-Καναδού συγγραφέα, σκηνοθέτη και ηθοποιού Ουαζντί Μουαουάντ «Ολοι εμείς πουλιά», σε σκηνοθεσία Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου, με τους Μπ. Αλεφάντη, Γ. Ζιόβα, Αν. Μάσχα, Κ. Παπαγεωργίου, Δ. Παπανικολάου, κ.ά.

● Στις 13 Μαρτίου 2024 ο Γρηγόρης Λιακόπουλος παρουσιάζει το «Generation Lost» σε σκηνοθεσία Κατερίνας Γιαννοπούλου. Το κείμενο προέκυψε από έρευνα και συνεντεύξεις με νέους από έξι διαφορετικές πόλεις της Ευρώπης και θα αποπειραθεί να φωτίσει τις σκέψεις και τις αγωνίες της πιο περίπλοκης και πιο μπερδεμένης ίσως απ’ όλες τις γενιές. Με τους: Δ. Δρακοπούλου, Γ. Κισσανδράκη, Γ. Παπαϊωάννου κ.ά.

Σκηνή «Μαρίκα Κοτοπούλη» - Θέατρο REX

● Στις 8 Νοεμβρίου ο (και συνθέτης) Αγγελος Τριανταφύλλου σκηνοθετεί το μιούζικαλ σε λιμπρέτο Γ. Αστερή «Ευαγγελισμός», «ονειρόδραμα για την αγάπη και μεταφυσικός ύμνος στη ζωή» («Στην Α’ Παθολογική Κλινική του Ευαγγελισμού γίνεται πραγματικότητα μια βαθιά ανθρώπινη φαντασίωση: η κατάλυση του θανάτου...» Στο καστ συναντάμε τους Ελ. Κοκκίδου, Χ. Λούλη, Κ. Παπουτσάκη, αλλά και τις τραγουδίστριες Ελ. Πασπαλά, Ν. Μποφίλιου, Μ. Φριντζήλα καθώς και 6 δεξιοτέχνες μουσικούς επί σκηνής.

● Στις 9 Φεβρουαρίου ο Θωμάς Μοσχόπουλος σκηνοθετεί την «Προξενήτρα» του Θόρντον Ουάιλντερ, μεταξύ άλλων με τους Σίμο Κακάλα και Ράνια Οικονομίδου.

Πειραματική Σκηνή Νέων Δημιουργών

Με την Κατερίνα Γιαννοπούλου στην καλλιτεχνική διεύθυνση γι’ αυτή τη σεζόν «φέτος επιλέχθηκαν καλλιτέχνιδες και καλλιτέχνες που με την πολύ ιδιαίτερη αντίληψή τους για το θέατρο φέρνουν στη σκηνή νέες δραματουργίες και αναπάντεχα υλικά και θεματικές. Επιδιώκουμε να αγκαλιάσουμε τη διαφορετικότητα και να δώσουμε ορατότητα και βήμα σε ανθρώπους και ιστορίες που συχνά απουσιάζουν από τον δημόσιο διάλογο».

● Από τις 25 Ιανουαρίου οι Τζέο Πακίτσας και Σοφία Πριόβολου σκηνοθετούν το έργο του Γεράσιμου Μπέκα «The life and death of Jessica Brown».

● Από τις 21 Μαρτίου ο Βασίλης Βηλαράς σκηνοθετεί τον σε δική του σύλληψη και σκηνοθεσία «Καταποντισμό». Τα πρόσωπα της παράστασης «Καταποντισμός» επισκέπτονται την gay Ελλάδα της Μεταπολίτευσης και μεταφέρουν τις επιθυμίες, τις σκέψεις και τις αγωνίες των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων εκείνης της περιόδου.

● Από τις 15 Μαΐου 2024 ο Γιώργος Παύλου σκηνοθετεί ένα σημείο-αναφοράς: τη «Γραμμή του Ορίζοντος» του Χρήστου Βακαλόπουλου.

Μικρό Εθνικό

«Τελικός στόχος όλων των πρωτοβουλιών του Μικρού Εθνικού είναι να αποτελέσει για τους νεαρούς θεατές έναν εναλλακτικό βιωματικό τρόπο να γνωρίσουν τον εαυτό τους ως πολιτικά, ιστορικά, κοινωνικά όντα και να τους βοηθήσει να αποκρυσταλλώσουν αξίες, να θωρακιστούν ψυχικά και να αναπτύξουν την κριτική τους σκέψη και τελικά τη φωνή τους», επισημαίνει η υπεύθυνη της σκηνής, Σοφία Βγενοπούλου.

● Στη Σκηνή «Ελένη Παπαδάκη» από τις 21 Οκτωβρίου φιλοξενείται το νέο έργο του συγγραφέα, σκηνοθέτη και ηθοποιού Κρις Κούπερ «Στα όρια» σε δική της σκηνοθεσία.

● Από τις 10 Νοεμβρίου θα δούμε τον «Πινόκιο», διασκευή του έργου του Κ. Κολόντι από τον Κρις Κούπερ, σε σκηνοθεσία Β. Μαυρογεωργίου.

Πειραματική Σκηνή Νέων Δημιουργών (Σκηνή «Κατίνα Παξινού»)

● Από τις 7 Νοεμβρίου 2023, η Μαριλένα Κατρανίδου σκηνοθετεί το «Yes, we can’t» που εκκινεί από τις ιδέες του φιλοσόφου Byung-Chul Han.

● Tην 1η Δεκεμβρίου η χορογράφος Σοφία Μαυραγάνη, με τη μουσική του Larry Gus, σκηνοθετεί την παράσταση «Χορός: We are here prepared for tragedy» (στα όρια της διάλεξης, του χορού, της συναυλίας και του θεάτρου για τις τραγωδίες που αξίζει να ζούμε και εκείνες που δεν αξίζει να ζούμε. Με πρωταγωνιστή τον Χορό).

● Στις 7 Ιανουαρίου θα δούμε το «Μπατόν Σαλέ» σε σύλληψη και σκηνοθεσία Ευδοξίας Ανδρουλιδάκη σε συνεργασία με τη Μαρία Φιλίνη: οι δυο τους καλούν σε μια σειρά από «ζωντανές συνεντεύξεις σε ελαφριά ατμόσφαιρα», στις οποίες συνομιλούν με γυναίκες που θαυμάζουν και τους θέτουν μια σειρά από ερωτήσεις για την επαγγελματική τους πορεία.