«Μέσα από τη σάτιρα η αλήθεια θα προβάλει»

Ματαρόα στα πολυνησιακά σημαίνει «γυναίκα με μεγάλα μάτια». RMS Mataroa ήταν το πλοίο που το 1945 διέσωσε περίπου 140 πολλά υποσχόμενους νέους, υποτρόφους του Γαλλικού Ινστιτούτου, από την αγριάδα του Εμφυλίου, λαμβάνοντας μυθικές διαστάσεις κυρίως λόγω της καταξίωσης μετέπειτα των επιβαινόντων του, για να γίνει περίπου συνώνυμο της σωτήριας φυγής αλλά και της ελπίδας για ένα καλύτερο αύριο. Αυτό είναι και το όνομα της θεατρικής ομάδας που επιλέγει τον συλλογικό δρόμο με έργα πολλαπλών αναγνώσεων.

Για παράδειγμα, πέρσι είχαν ανεβάσει το «Μικρό Αναρχικό Καλοκαίρι/Βαρκελώνη ’36». Φέτος, πάλι στο Θέατρο Τέχνης, στην παράσταση «Καμπάνες τα μεσάνυχτα. Κάποιες κυρίες διασκεδάζουν» που, σε σκηνοθεσία του μέλους της ομάδας Μάνου Βαβαδάκη, παίζεται μέχρι αυτήν την Κυριακή, επιχειρούν μια διαφορετική αφήγηση του σεξπιρικού κόσμου, πιο ανθρωποκεντρική, κόντρα στις βασιλικές, επικές και συχνά αιμοχαρείς εξουσιαστικές δολοπλοκίες.

Επιλέγουν λοιπόν έναν αμφιλεγόμενο ήρωα, τον Φάλσταφ, που εμφανίζεται σε αρκετά έργα -«Ερρίκος ΙV», «Ερρίκος V» και «Οι εύθυμες κυράδες του Ουίνδσορ»-, ενώ ο άστατος χαρακτήρας του (από μέθυσος και καλοπερασάκιας μέχρι τσάμπα μάγκας και συνωμότης που ωστόσο εγκαταλείπεται από τον σύντροφό του διάδοχο όταν καταλαμβάνει τον θρόνο), είναι ο χαρακτήρας που έχει εμπνεύσει και αρκετούς δημιουργούς, από τον Βέρντι έως τον Ορσον Ουέλς -για τον οποίο ο Φάλσταφ στάθηκε ο τελευταίος του ρόλος επί σκηνής.

● Στο κέντρο των ενδιαφερόντων σας είναι ιστορικά και πολιτικά θέματα. Πώς προέκυψε η ενασχόληση με τον αντιήρωα Φάλσταφ; ρωτήσαμε τον Μάνο Βαβαδάκη.

Αποφασίσαμε να ερευνήσουμε την ελισαβετιανή εποχή σε τρεις κατευθύνσεις: α) την εποχή των γεγονότων του Ερρίκου 4ου και 5ου, β) τη συγγραφή του Σέξπιρ και πώς βλέπει τα γεγονότα της προηγούμενης 100ετίας και γ) το πώς εμείς σήμερα αντιλαμβανόμαστε τον Σέξπιρ και τα έργα της μεσαιωνικής περιόδου. Αυτό που μας κινητοποίησε είναι η απουσία του συνόλου από την εποχή: παρακολουθούμε τις επικές διαστάσεις των μαχών και της εμφύλιας διαμάχης προκειμένου να κρατηθεί ο θρόνος, απουσιάζει όμως το λαϊκό στοιχείο, η λαϊκή οπτική πάνω στα γεγονότα.

Οπότε ο Φάλσταφ έρχεται σαν αντίβαρο στην εξουσία. Παρακολουθούμε φορείς εξουσίας, βασιλείς, διαδόχους, αξιωματικούς και το πώς διαχειρίζονται την πραγματικότητα και στο άλλο άκρο έναν χαρακτήρα που κάνει τα πάντα προκειμένου να βρίσκεται κοντά στην εξουσία, που κοιτάει μόνο το συμφέρον του κι ας συγκρούεται με τα πιστεύω του. Ανάμεσα σε αυτούς τους δύο δρόμους προσπαθούμε να ανιχνεύσουμε την αλήθεια στην πραγματικότητα που ζούμε σήμερα.

● Ενας ρευστός χαρακτήρας, για μια εποχή την οποία χαρακτηρίζει, αν μη τι άλλο, η ρευστότητα σε κάθε επίπεδο;

Η ταυτότητα σήμερα γενικά περνάει μια κρίση και όχι μόνο η βιολογική, ακόμη και στα κοινωνικά στρώματα, είτε λαϊκά είτε αστικά. Ακόμα και στην πολιτική υπάρχει μια ιδεολογική κρίση. Η συγκυρία είναι καταπληκτική. Και μόνο με το χιούμορ μπορούμε να απαντήσουμε σε αυτά τα ερωτήματα γιατί αν αντιληφθούμε τι μας συμβαίνει πρέπει να τα εγκαταλείψουμε όλα.

Εχει μια ωραία φράση ο Σέξπιρ στον «Ερρίκο τον 5ο» που προλογίζει μια πράξη του έργου, «μέσα από τη σάτιρα η αλήθεια θα προβάλει», προτείνοντας έναν δρόμο σε σχέση με την εποχή του όπου μέσα από κωμικές καταστάσεις προβάλλει τη σκοτεινή πραγματικότητα που μας περιβάλλει όλους. Ο Φάλσταφ είναι ο σημερινός άνθρωπος που έχει απομακρυνθεί από κάθε ιδεώδες, είναι ο «ό,τι φάμε, ό,τι πιούμε κι ό,τι αρπάξει ο... μας», που δεν διστάζει να θυσιάσει ακόμα και άλλες ζωές για να καταφέρει ό,τι θέλει. Χαρακτηριστικό το περιστατικό στον «Ερρίκο IV» όπου συναντάει τον διάδοχο και του λέει ότι έφαγε τα λεφτά που του είχε δώσει για να στρατολογήσει κόσμο, οπότε βρήκε αυτούς που δεν μπορούσαν να πληρώσουν.

● Το ενδιαφέρον είναι ποιους επιλέγει;

Τα επαγγέλματα που επιλέγει είναι άνεργοι ηθοποιοί που σερβίρουν τον κόσμο στις παμπ και ψευτολογοτέχνες, που δείχνει το πώς αντιλαμβάνεται τους διανοούμενους της εποχής του.

Υπάρχει καλύτερο μετεκλογικό σχόλιο;

📌 Πληροφορίες: Καμπάνες τα μεσάνυχτα. Κάποιες κυρίες διασκεδάζουν.
Σκηνοθεσία: Μάνος Βαβαδάκης.
Δραματουργία/Απόδοση: RMS MATAROA
Σκηνικά/Κοστούμια: Τζίνα Ηλιοπούλου, Λίνα Σταυροπούλου.
Φωτισμοί: Μαριέττα Παυλάκη.
Μουσική σύνθεση: Γιάννης Νιάρρος.
Βοηθός σκηνοθέτη: Καλιάννα Γιγουρτσή.
Παίζουν: Μάνος Βαβαδάκης, Χαρά - Μάτα Γιαννάτου, Κατερίνα Ζησούδη, Ελίνα Ρίζου, Κωνσταντίνος Πλεμμένος.
Θέατρο Τέχνης Καρίλου Κουν (Φρυνίχου 14, Πλάκα). Παρασκευή-Σάββατο στις 21.00, Κυριακή στις 19.00. Διάρκεια 80’.
Τηλέφωνα ταμείου: 210-3222464 και 210-3236732