Πόσο διεθνείς είμαστε οι Βαλκάνιοι; Ισως τόσο όσο να δοκιμαστούν οι έξυπνες βόμβες της διεθνούς κοινότητας σε μια επιχείρηση... ειρήνης. Toυλάχιστον για τους παλιότερους ενδέχεται να είναι αυτός ο συνδετικός κρίκος με το Κόσοβο. Το οποίο διακήρυξε την ανεξαρτησία του μόλις το 2008, μια δεκαετία μετά από αυτόν που ελπίζαμε να είναι ο τελευταίος πόλεμος στην Ευρώπη, και ακόμη δεν έχει αναγνωριστεί από αρκετές χώρες, ανάμεσά τους και η χώρα μας.
Το «The internationals» είναι η ανελέητη αντιπολεμική σάτιρα για τα παιχνίδια εξουσίας γύρω από τον πόλεµο που τελικά προδιαγράφουν τους νικητές και τους ηττημένους, το «έθνος» και τη συγκρότηση ενός κράτους, ενός από τους σηµαντικότερους Βαλκάνιους θεατρικούς συγγραφείς, του Γετόν Νεζίραϊ. Τον διεθνώς αναγνωρισμένο και βραβευμένο αλβανόφωνο Κοσοβάρο, η γραφή του οποίου σύμφωνα με τους Los Angeles Times «µας φέρνει αντιµέτωπους µε τον εφησυχασµό µας», διευθυντή του Qendra Multimedia και πρώην καλλιτεχνικού διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου του Κοσόβου, μας συστήνει ο χώρος τέχνης 1927 στην Κυψέλη.
Με επίκεντρο την Πρίστινα και αφορμή ένα σκάνδαλο εμπορίας οργάνων, στο έργο του «συμμετέχουν» εξέχουσες μορφές της παγκόσμιας πολιτικής και της τέχνης όπως η Μητέρα Τερέζα, ο Μπιλ Κλίντον, η Κάρλα ντελ Πόντε, η Μαρίνα Αμπράμοβιτς.
«Το έργο αφορά όλα τα παιχνίδια γύρω από τον πόλεμο και τη δημιουργία ενός νέου κράτους, το τι εστί εθνική ταυτότητα. Παρελαύνουν διάφορες διεθνείς πολιτικές προσωπικότητες, ο Κλίντον, η Ολμπράιτ, αλλά και του πολιτισμού που επίσης εμπλέκονται σε αυτά τα πολιτικά παιχνίδια, εξ ου και η Μαρίνα Αμπράμοβιτς, που είναι Σέρβα, αλλά και η Μητέρα Τερέζα που ήταν Αλβανίδα. Τον αφορούν πολύ τα Βαλκάνια, το μπλέξιμο εθνοτήτων και γλωσσών και ανακαλύπτει κανείς κάποιες κοινές ιστορίες, που μας αγγίζουν όλους» μας λέει η σκηνοθέτρια του έργου και καλλιτεχνική διευθύντρια του 1927, Ακτίνα Σταθάκη.
• Οπως;
Πολλοί που έρχονται να δουν το έργο αναγνωρίζουν στοιχεία κοινά που υπάρχουν και στη χώρα μας. Τον απασχολεί η σχέση της βαλκανικής οικογένειας με την κεντρική Ευρώπη, το νεοαποικιακό βλέμμα που ρίχνει η Ευρώπη προς τα Βαλκάνια είναι πολύ φανερό στο έργο, και αφορά όλα τα Βαλκάνια -και εμάς. Επίσης είναι πολύ επικριτικός απέναντι στο ΝΑΤΟ, τους Αμερικανούς και την Ευρώπη, δεν αφήνει κανέναν στο απυρόβλητο. Και αρκετοί από τη γειτονιά και Αλβανοί που είδαν το έργο αυτό μας λένε πως βάλανε δύο λαούς να φαγωθούν μεταξύ τους στη βάση θρησκευτικών και γλωσσικών διαφορών και πόσο καταστροφικό ήταν αυτό εκατέρωθεν.
• Πικρή στερνή γνώση. Σε ποια βάση τα βάζει με τις μεγάλες δυνάμεις;
Αυτό το κρίνει ο καθένας. Τα βάζει με όλους καθώς μιλάει για τους νικητές και τους χαμένους σε αυτό τον πόλεμο, υπάρχουν όμως πάντα αυτοί που κερδίζουν στρατιωτικά, πολιτικά, πολιτισμικά και έτσι υπολογίζουν έναν πόλεμο γιατί έχουν να κερδίσουν και αυτοί που πάντα χάνουν, οι καθημερινοί άνθρωποι, αυτοί που έχουν ανάγκη, που γίνονται πρόσφυγες και μετανάστες. Υπάρχει πάντα μια διαλεκτική ανάμεσα σε ένα μεγάλο εθνικό αφήγημα είτε δημιουργείται από μια κυβέρνηση, είτε από μια αμερικανική - ευρωπαϊκή - θρησκευτική - πολιτική εξουσία και αυτό το βάζει πάντα σε αντήχηση με τις ιστορίες των μικρών ανθρώπων και πώς αυτοί βιώνουν το μεγάλο αφήγημα. Οπως ακούστηκε και με αφορμή τα Τέμπη, «οι απώλειες δικές μας, τα κέρδη δικά τους».
• Πόσο διαφορετική είναι η ανάγνωση του έργου υπό τη σκιά αυτού του γεγονότος;
Μπορεί να είναι σάτιρα, αλλά λέγονται τραγικά πράγματα σε σχέση με την απώλεια ανθρώπων και αυτό ήταν κάτι που το νιώσαμε.
Το έργο αναφέρεται στην έλλειψη δικαιοσύνης, τη διαρκή απουσία δικαιοσύνης και όλα αυτά, υπό το φως των γεγονότων, ενώ αναφέρονται σε μια άλλη χώρα ξαφνικά έγιναν εντελώς δικά μας. Οπως και αυτή η έμμονη ιδέα με τους ειδήμονες, ότι είναι πάντα κάποιοι άλλοι που ξέρουν καλύτερα και θα έρθουν να μας βάλουν σε τάξη και να μας σώσουν, υπάρχει στο έργο και θεωρώ ότι μας αφορά πολύ.
• Τελικά τι είπε στο τηλέφωνο η Μητέρα Τερέζα στον Μπιλ Κλίντον και πού ήταν η Μαντλίν Ολμπράιτ όταν έπεσε η πρώτη βόμβα στη Σερβία, όπως αναρωτιέστε στην παρουσίαση του έργου;
Δεν σας το αποκαλύπτω. Θα το δείτε στην παράσταση.
Ο χώρος τέχνης που άνοιξε τον Οκτώβριο του 2019 σε έναν ανακαινισμένο διαμέρισμα του 1927 στην Κυψέλη, εξ ου και το όνομά του, φιλοξενεί μικρής κλίμακας πολιτιστικά γεγονότα με στόχο τις διεθνείς ανταλλαγές και τον διάλογο ανερχόμενων καλλιτεχνών από την Ελλάδα και το εξωτερικό. «Επιδιώκουμε να γίνεται εργαστηριακή δουλειά και να παρουσιάζουμε δουλειά που είναι ακόμη υπό εξέλιξη και αναπτύσσεται.
Να μην βλέπουμε μόνο το τελικό αποτέλεσμα. Κι ακόμη σε ό,τι παρουσιάζουμε υπάρχει ένα κοινωνικό και πολιτικό πρόσημο, είναι θεματικές που έχουν άμεση σύνδεση με αυτά που συμβαίνουν στην κοινωνία και αφορούν το τώρα» μας λέει η Ακτίνα Σταθάκη αναφέροντας δράσεις για τα δικαιώματα της φύσης και της Γης, ακόμη για την έννοια των συνόρων. Εχοντας την εμπειρία ενός φεστιβάλ προώθησης καλλιτεχνών της Μεσογείου στις ΗΠΑ το διάστημα που ζούσε στη Νέα Υόρκη, η θεατρολόγος ερευνήτρια συνεχίζει να ενδιαφέρεται για την ανταλλαγή σύγχρονης δραματουργίας ανάμεσα στις δύο ηπείρους. «Ενα θέμα είναι το πώς προσεγγίζουμε άλλες κοινότητες ανθρώπων που ζουν στην Αθήνα και ενδεχομένως δεν πηγαίνουν στο θέατρο. Για μας η απάντηση είναι να λέμε μια ιστορία που τους αφορά με έναν άμεσο και εύληπτο τρόπο. Το θεωρούν σημαντικό ότι ακούγεται η ιστορία τους...».
♦ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: Χώρος τέχνης 1927 (Κυψέλης 35, 1ος όροφος, τηλ. 2114140970). Στην παράσταση παίζουν οι Αναστασία Κατσιναβάκη, Βιβή Πέτση, Αριάννα Χατζηγαλανού. Κάθε Σάββατο 9 μ.μ. και Κυριακή 7.30 μ.μ. μέχρι 2/4. Εισιτήρια 10-12€, προπώληση ticketservices.
Σχόλια
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας