Μαρί Skłodowska Κιουρί

Βρίσκεται ανυποχώρητα στην κορυφή της λίστας με τις γυναίκες που άλλαξαν τον κόσμο κατέχοντας τη μεγαλύτερη επιρροή στην ιστορία. Η Μαρία Σκλοντόφσκα, που έγινε αργότερα γνωστή ως Μαρί ή μαντάμ Κιουρί, δε σημάδεψε μόνο την εποχή της αλλά και τα όρια της επιστήμης ως η μόνη γυναίκα που κέρδισε δύο φορές το Νόμπελ σε δύο επιστήμες, φυσική και χημεία. Σημαδεύοντας ανεπανόρθωτα και τον εαυτό της. Αν σήμερα ο δρόμος της καταξίωσης για μια γυναίκα δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα, πόσο μάλλον έναν αιώνα πριν.

Η Πολωνή που έφυγε από τη ρωσοκρατούμενη Βαρσοβία για να πραγματοποιήσει το όνειρό της να σπουδάσει, έμελλε, ανατρέποντας κάθε στερεότυπο, να είναι η πρώτη γυναίκα καθηγήτρια στη Σορβόνη. Αναμετρήθηκε με το ρατσισμό και την προκατάληψη όταν αποσιωπήθηκε η απονομή του δεύτερου Νόμπελ και απαξιώθηκε ως γυναίκα και μετανάστρια λόγω της προσωπικής της ζωής.

Γνωστή για την ανακάλυψη της ραδιενέργειας και της ραδιοθεραπείας ωστόσο η Μαρί Κιουρί ήταν πολλά περισσότερα: ασυμβίβαστος χαρακτήρας και άνθρωπος που έδωσε περιεχόμενο στην έννοια του αλτρουϊσμού όταν κατά τη διάρκεια του πρώτου παγκοσμίου πολέμου δημιούργησε μια κινητή μονάδα ακτινογραφίας και διέτρεχε το μέτωπο με την κόρη της, σώζοντας χιλιάδες ζωές.

Τα παραπάνω κι ακόμη περισσότερα αναδεικνύει το έργο που υπογράφουν ο Θέμης Μουμουλίδης και η Παναγιώτα Πανταζή «Μαρί Skłodowska Κιουρί». Η παράσταση ακολουθώντας την κινηματογραφική τεχνική του μοντάζ, μέσα από 60 σκηνές, άλλοτε αφηγηματικές άλλοτε δραματουργικές, ξεδιπλώνει μέσα από ντοκουμέντα μια θρυλική ζωή, για την επιστήμη, την ανθρωπότητα και τον αγώνα των γυναικών για δικαιοσύνη και ισότιμη μεταχείριση.

«Η μνήμη είναι πολύ ισχυρό στοιχείο και είναι το μόνο που επιβιώνει στο χρόνο. Είναι σημαντικό να μην ξεχνάμε. Δε γίνεται να μην ξέρουμε τι συνέβη μερικά χρόνια πριν, σα να είμαστε εμείς η αρχή και το τέλος του κόσμου. Τότε τίποτε δεν έχει νόημα και αξία» μας λέει ο κ.Μουμουλίδης που υπογράφει επίσης τη σκηνοθεσία της παράστασης, εκδηλώνοντας τον θαυμασμό του για την προσωπικότητά της:

«Έζησε σε μια εποχή μεγάλων εξελίξεων, στα τέλη του 19ου- αρχές του 20ου αιώνα. Αντιμετώπισε ζητήματα έμφυλης βίας και ρατσισμού, επειδή ήταν μια γυναίκα πολύ μπροστά από την εποχή της κι επίσης αντιμετωπίστηκε ως ξένη, την κατασπάραξαν μετά τον θάνατο του Κιουρί επειδή σύναψε σχέση με έναν άλλο, νεότερο άνδρα, αγνοώντας το δεύτερο Νόμπελ που της απονεμήθηκε. Η ζωή της θέτει ακόμη τα στεγανά της ακαδημαϊκής κοινότητας, που είναι νομίζω κάτι διαχρονικό και χρειάζεται μια πολύ μεγάλη επιτυχία για να σου αναγνωρίσει το δικαίωμα να ανήκεις σε αυτήν. Ανυπότακτος χαρακτήρας, άνθρωπος που θυσίασε τη ζωή και την υγεία του στην έρευνα και την επιστήμη. Ο Αϊνστάιν είχε πει για εκείνη ότι είναι ο πιο ανιδιοτελής άνθρωπος που είχε συναντήσει ποτέ. Η ιστορία της Κιουρί θα έπρεπε να είναι παράδειγμα για τον πολιτικό κόσμο. Μια προσωπικότητα που λειτουργεί με ιδιαίτερο αλτρουϊσμό και ανιδιοτέλεια, που αναρωτιούνται σε έναν ανδροκρατούμενο κόσμο αν θα της αποδώσουν όσα ισότιμα της αξίζουν, δεν μπορεί παρά να γοητεύσει οποιονδήποτε έρθει σε επαφή μαζί της».

Αποτελεί παράδοξο το ότι η ιστορία της φωτίζει ως τις μέρες μας;

«Το ζήτημα της ισότητας και της δημοκρατίας είναι μια καθημερινή υπόθεση, δεν είναι έννοιες καθόλου αυτονόητες, πρέπει καθημερινά να αγωνίζεσαι για αυτές.
Μέσα σε αυτό τον πληθωρισμό και την παγκόσμια παραγωγή σημαντικών θεατρικών κειμένων ένα σημαντικό κομμάτι για το θέατρο μπορεί να παίξει το θέμα των πορτρέτων σημαντικών προσωπικοτήτων, να επικοινωνήσουμε ενδιαφέρουσες βιογραφίες. Είναι κάτι που με απασχολεί αλλά και την κοινωνία που ψάχνει να βρει παραστάσεις που θα λειτουργήσουν φωτίζοντας σημαντικά πρόσωπα. Σε πολλούς τομείς θα μπορούσαμε να κάνουμε μικρά θαύματα σαν την ανάγκη μιας μορφής αντίστασης στον καταιγισμό της εξαναγκασμένης ευθυμίας του διαδικτύου και της τηλεοπτικής εξαθλίωσης όπου κάθε έννοια, σκέψη, δημιουργικότητα και ψυχαγωγία γίνονται διασκέδαση για να ξεχνάμε ενώ έχουμε μεγάλη ανάγκη να θυμόμαστε.

Είναι ένα τεράστιο ζήτημα που μας διαφεύγει: τα πάντα γύρω μας γίνονται για να κάνουμε την κοινωνία να ξεχνά, ενώ έχει μεγάλη ανάγκη να θυμάται. Οι όροι λειτουργίας τηλεόρασης και διαδικτύου είναι από προβληματικοί έως τουλάχιστον ύποπτοι. Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε παρόμοιες συμπεριφορές και σπουδαίες προσωπικότητες και το θέατρο μπορεί να λειτουργήσει σαν ένας μοχλός για την επιστροφή του πολιτισμού στα ουσιώδη και ένα εργαλείο για την προσέγγιση της ιστορίας. Μέσα σε αυτόν τον κυκεώνα των πραγμάτων που συμβαίνουν έχει λόγο ύπαρξης και αυτό φανερώνει και το ενδιαφέρον των θεατών»...

Τι λέτε για την αντιμετώπιση του πολιτισμού στις μέρες μας;

«Το πολιτικό προσωπικό δείχνει ανήμπορο να κατανοήσει τη σημασία του. Είμαστε μια χώρα η οποία υστερεί σε σημαντικούς τομείς, λειτουργεί ευκαιριακά και με αφορμή και το πολύνεκρο δυστύχημα πιστεύω ότι ήρθε ο καιρός αυτό να αλλάξει. Έτσι και στον πολιτισμό οφείλει να ξεκινήσει μια σοβαρή συζήτηση για την επόμενη μέρα, κάτι που δεν έχει γίνει ποτέ. Δεν υπάρχει ανάγκη μόνο για ένα εθνικό σχέδιο αλλά για να συζητήσουμε για το ρόλο των πολιτών, πώς μπορεί να συνδεθεί με την παιδεία και πώς μπορεί να μας οδηγήσει σε μια καινούρια εποχή.

Αυτό που συμβαίνει με τους νέους ανθρώπους στο χώρο των παραστατικών τεχνών, ο τρόπος που αντιστέκονται είναι κάτι πολύ ελπιδοφόρο με την προϋπόθεση ότι θα οδηγήσει σε συγκεκριμένες προτάσεις και διεκδικήσεις ενός ολιστικού σχεδίου για την επόμενη μέρα. Χρειάζεται από μηδενική βάση να οικοδομήσουμε σωστή καλλιτεχνική εκπαίδευση. Επίσης η σύνδεση του πολιτισμού με τον τουρισμό. Διαθέτουμε ένα τεράστιο πλεονέκτημα ως χώρα και ιστορική διαδρομή. Οφείλουμε να το αξιοποιήσουμε χωρίς να προσπαθούμε να αφομοιωθούμε μέσα σε μοντέλα που πόρο απέχουν από την πραγματική δημιουργία και έκφραση...».

Info: Μαρί Skłodowska Κιουρί. Κείμενο Θέμης Μουμουλίδη – Παναγιώτα Πανταζή. Σκηνοθεσία, Μουσική επιμέλεια: Θέμης Μουμουλίδης. Σκηνικό – κοστούμια Παναγιώτα Κοκκόρου.
Μουσική Αλεξάνδρα Μικρούτσικου. Video| Art Work Θωμάς Παλυβός. Σχεδιασμός ήχου Γιάννης Λαμπρόπουλος. Φωτισμοί Νίκος Σωτηρόπουλος. Βοηθός σκηνοθέτη Ανοιξιά Μπουντζιούκα. Ερμηνεύουν: Κωνσταντίνα Τάκαλου, Ιφιγένεια Καραμήτρου, Κατερίνα Λυπηρίδου, Γιάννης Παπαδόπουλος.
Σύγχρονο Θέατρο (Ευμολπιδών 45, Τηλ: 210 3464380). Κάθε Τετάρτη 17.30, Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή 21.00. Εισιτήρια 7-18€. Ειδικές τιμές για ομαδικά εισιτήρια. Προπώληση: viva.gr