Μπορεί να είναι ένα νεοϋορκέζικο ντουέτο, ωστόσο το όνομά του το αντλεί από τον τίτλο ενός κεφαλαίου στο μυθιστόρημα του Κάφκα «Αμερική». Το Φυσικό Θέατρο της Οκλαχόμα βέβαια δεν χαρακτηρίζεται ανατρεπτικό γι’ αυτό.
Στη νέα τους παράσταση παντρεύουν ένα λαϊκό αμερικανικό μουσικό είδος, την κάντρι, με γνωστά κομμάτια από το παγκόσμιο ρεπερτόριο της όπερας, όπως ο «Ιπτάμενος Ολλανδός»: σε αυτή τη σύζευξη του «υψηλού» με το «χαμηλό» φτιάχνουν μια ιλαροτραγωδία με πολιτικές προεκτάσεις, θίγουν την κλιματική κρίση και αποδομούν τη σύγχρονη αμερικανική ποπ κουλτούρα. Λίγο πριν εμφανιστούν στο Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, απόψε και αύριο, μιλήσαμε με την Κέλι Κόπερ, η οποία μαζί με τον Πάβολ Λίσκα αποτελούν το Nature Theater of Oklahoma, και για την όπερα περφόρμανς «Μπερτ Τουρίντο: μια όπερα» που τη συνυπογράφουν.
● Πώς γίνεται ένα νεοϋορκέζικο ντουέτο να παίρνει το όνομά του από ένα διήγημα του Κάφκα;
Πήραμε το όνομα Nature Theater of Oklahoma για αρκετούς λόγους –ο ένας είναι ότι ο παρτενέρ μου, ο Πάβολ, προέρχεται από την πρώην Τσεχοσλοβακία και η συγκεκριμένη αφήγηση του Κάφκα αντικατοπτρίζει κατά κάποιο τρόπο το δικό του ταξίδι στην Αμερική. Μετά τη Βελούδινη Επανάσταση στη χώρα του, ταξίδεψε για πρώτη φορά στην Αμερική, μόνος του, και κατέληξε στην Οκλαχόμα μη γνωρίζοντας καλά αγγλικά και κάνοντας αρκετές απαίσιες δουλειές, όπως ο κύριος χαρακτήρας του μυθιστορήματος. Εψαξε για το θέατρο της Οκλαχόμα, το οποίο φυσικά δεν υπάρχει, οπότε έπρεπε να το κάνουμε πραγματικότητα.
Ο χαρακτήρας του μυθιστορήματος βρίσκει μια αγγελία από ένα θέατρο που προσφέρει δουλειά σε όποιον κάνει αίτηση, ανεξαρτήτως εμπειρίας, και κάπως έτσι δουλεύουμε κι εμείς. Συχνά κάνουμε πράγματα για τα οποία δεν έχουμε εκπαίδευση. Δεν δικαιούμαστε να κάνουμε χορό ή όπερα και αφετηρία μας δεν είναι η εμπειρία και η δεξιοτεχνία, αλλά η αγάπη και η περιέργεια. Μέσα από σκληρή δουλειά μαθαίνουμε ό,τι πρέπει να μάθουμε για να το πραγματοποιήσουμε. Συχνά δουλεύουμε με υλικό που δεν θεωρείται «σωστό» για το θέατρο. Δεν είναι κατάλληλο... αλλά μέσω της σκληρής προσπάθειας με την οποία δουλεύουμε, προσπαθούμε να μεταμορφώσουμε τον εαυτό μας και τη ζωή μας με κάθε έργο.
● Τι σας ενέπνευσε για την καινούργια σας δουλειά;
Το Μπερτ Τουρίντο ξεκίνησε από μια ιστορία που τη βρήκαμε ενδιαφέρουσα: την προσπάθεια του Ντόναλντ Τραμπ να αγοράσει τη Γριλανδία. Εμπνευστήκαμε επίσης διαβάζοντας για την προσφυγική κρίση, ανθρώπους που φτάνουν με σχεδίες, δραπετεύουν από τον πόλεμο κ.λπ… Και μετά σκεφτήκαμε πως με την κλιματική αλλαγή και τους πολέμους παντού, αυτό το απομακρυσμένο νησί μπορεί μια μέρα να είναι το μόνο μέρος που θα έχει απομείνει κατοικήσιμο. Αποφασίσαμε ότι θέλαμε να κάνουμε μια όπερα και αρχίσαμε να εξετάζουμε ποια ήταν μερικά κοινά θέματα στην όπερα – ιστορίες αγάπης, ιστορίες φαντασμάτων, καταιγίδες στη θάλασσα... Είχαμε μόλις αρχίσει να γράφουμε το λιμπρέτο όταν ξέσπασε η πανδημία και είχαμε τους περιορισμούς μετακίνησης.
Ανθρωποι πέθαιναν στη Νέα Υόρκη. Υπήρχαν αυτές οι διαμαρτυρίες κατά του ρατσισμού και της αστυνομικής βίας, οι απαγορεύσεις κυκλοφορίας, η πολιτική κατάσταση γινόταν πιο απελπιστική και όλα αυτά βρήκαν κάποια θέση στην όπερά μας. Οταν αρχίσαμε να της βάζουμε μουσική, αρχικά στραφήκαμε προς την «οπερατική» μουσική, αλλά το γραπτό υλικό ήταν ήδη τόσο «όπερα», που νιώσαμε ότι χρειαζόμασταν ένα διαφορετικό στιλ για να αναδειχθεί το κείμενο. Πειραματιστήκαμε με διαφορετικά είδη και σταδιακά το country western έγινε το στιλ που λειτούργησε καλύτερα μαζί του, οπότε... δεν ξεκινήσαμε με αυτή την ιδέα, αλλά έδωσε την παραφωνία που χρειαζόμασταν για να ζωντανέψει πραγματικά το κείμενο.
● «Κάθε νέο έργο επιχειρεί να θέσει μια αδύνατη πρόκληση για τον εαυτό μας και το κοινό – δουλεύοντας μέσα από τους κώδικες και τα όρια των καθιερωμένων ειδών, ανατινάζοντάς τα», είναι τα συστατικά σας λόγια στην ιστοσελίδα σας. Τι εκρήξεις αναμένουμε στην παράσταση που θα μας παρουσιάσετε;
Οπως είπα, μελετήσαμε πολύ όπερα στο πλαίσιο της προετοιμασίας για το έργο, επομένως εξακολουθούμε να υπακούμε σε πολλούς κώδικες αυτού του είδους, αλλά δεν είμαστε τραγουδιστές όπερας και η μουσική δεν είναι αυτή που θα περίμενε κανείς... Μάθαμε πολλά για την κάντρι και τον χορό γι’ αυτό το έργο, μελετήσαμε ένα είδος θρησκευτικού χορού που κάνουν οι άνθρωποι χρησιμοποιώντας σημαίες, το «praise dancing», και τα συγκεντρώσαμε όλα αυτά σε μια παράσταση, δίνοντάς της ό,τι έχουμε και όλα όσα έχουμε μάθει. Ελπίζουμε να έχουμε το κοινό μαζί μας σε αυτήν την περίεργη περιπέτεια στην όπερα και σε αυτήν την περίεργη εποχή που ζούμε.
📌 ΙNFΟ: Πειραιώς 260, 15-16 Ιουνίου στις 9 μ.μ., Χώρος Η. Διάρκεια παράστασης 3,5 ώρες με διάλειμμα.
