«Είμαι τυχερή που μπορώ και ερμηνεύω μια γυναίκα»

Μιλάει σπαστά αγγλικά, με πολύ «ελληνικό» τρόπο. Σκέφτεται πιο λόγια από ό,τι μπορεί να εκφραστεί μιλώντας μια ξένη γλώσσα και αυτό αποδίδεται στους ελληνικούς υπέρτιτλους, που δεν ακολουθούν αυτολεξεί τη μετάφραση. Ολη η παράσταση είναι σε απλά αγγλικά, με εμβόλιμα κείμενα σε αρχαία και νέα. Η χορεύτρια και χορογράφος Φένια Αποστόλου απεκδύεται για πρώτη φορά τα τελευταία δέκα χρόνια τον ρόλο της σκηνοθέτιδος και ανεβαίνει στη σκηνή, υποδυόμενη μια διαχρονική Ωραία Ελένη, στο έργο του Δημήτρη Φοινίτση «BellΕλέν-Η (αιώνια) τραγωδία της Ελένης», στο Από Μηχανής Θέατρο.

Κυνηγημένη από την κρίση, όχι του Πάρη αλλά του χρηματοπιστωτικού συστήματος, η Ωραία Ελένη (του τότε και του σήμερα) καταφεύγει σε ευημερούσες οικονομίες της Δύσης, προσφέροντας επί χρήμασι την -ακόμη σφύζουσα από ηδονή- σάρκα της. Υιοθετώντας το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο «BellΕλέν» χορεύει pole dance και υπόσχεται στιγμές άκρατου πάθους στα έκπληκτα μάτια που τη θωπεύουν.

Η Φένια Αποστόλου ταυτίζεται σε πολλά σημεία με την ηρωίδα της. Οχι μόνο ως πολίτης μιας «κατακερματισμένης χώρας», όπως μας λέει, αλλά και προσωπικά. Χορεύτρια στον ναό της Αρτέμιδος η Ελένη, με μια πολύ σοβαρή πορεία χορογράφου και χορεύτριας η ίδια (για χρόνια στην ομάδα του Κωνσταντίνου Ρήγου, με τον Δημήτρη Παπαϊωάννου στις τελετές έναρξης και λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων και αργότερα σε δικά της έργα).

Πριν από λίγα χρόνια αποφάσισε να κάνει την αλλαγή φύλου που τόσο αναζητούσε: «Ζούσα μια καριέρα ζηλευτή, με τα συμβόλαια να τρέχουν -μόνο με τον Ρήγο, συμμετείχα σε εννέα έργα μέσα σε δύο χρόνια, γεγονός πρωτοφανές για την Ελλάδα-, μα ουσιαστικά ζούσα μέσα από την τέχνη και μόνο. Εβρισκα τον εαυτό μου μέσα από τα μάτια των δημιουργών, οπότε η απόφαση της αλλαγής σε γυναίκα καθυστερούσε. Το έκανα, όμως, εν τέλει. Ηταν πολύ βασικό για την ύπαρξή μου. Αλλιώς ή δεν θα ζούσα ή θα ήμουν σε ψυχιατρείο», εξομολογείται.

«Η πορεία μου δεν ανακόπηκε. Ισως “ξεκουράστηκε” τα τρία χρόνια που χρειάστηκε για να γίνω εξωτερικά αυτή που ήμουν εσωτερικά. Πλέον είμαι πιο πολύ ο εαυτός μου. Είμαι περισσότερο επικοινωνιακή, πιο εξωστρεφής. Τώρα μπορώ να μιλώ για τα έργα μου. Παλαιότερα, τα δημιουργούσα και δεν μπορούσα να τα επικοινωνήσω. Γιατί; Γιατί δεν ήμουν εγώ. Πέρασα από μια κατάσταση συντριβής, έπιασα πάτο και τώρα είμαι καλά».

Επιστρέφει στη σκηνή τρομερά χαρούμενη και απελευθερωμένη: «Είμαι τυχερή που ενσαρκώνω κάτι που πάντα θα ‘θελα να είμαι - και δεν εννοώ την ομορφότερη, αλλά τη γυναίκα. Είναι σημαντικό να μπορεί μια κοπέλα σαν κι εμένα να παίξει έναν καθαρά γυναικείο ρόλο. Συνήθως, στο θέατρο και στον κινηματογράφο, τρανσέξουαλ παίζουν τρανσέξουαλ. Αν και συνηθίζουμε να λέμε πως στην τέχνη αυτό που ονομάζουμε “σωστό” κοινωνικό πρότυπο ζωής δεν υφίσταται, τελικά δεν είναι ακριβώς έτσι, καθώς είναι από τις λίγες φορές στο ελληνικό θέατρο που μια τρανσέξουαλ παίζει τον ρόλο μιας πραγματικής γυναίκας. Μου είχε προτείνει τον ρόλο ο Δημήτρης έναν χρόνο πριν, αλλά έτρεχαν ήδη τρία δικά μου έργα, οπότε με περίμενε. Πολύ τιμητικό. Το κείμενο το λάτρεψα από την πρώτη ανάγνωση».

Μιλάει για τον ρόλο, τη ζωή και τα έργα που ανεβάζει ως σκηνοθέτης και χορογράφος (τώρα παίζεται το «Other Side» στο Vault) ως μία ολότητα. «Βιωματικά είναι όλα όσα λέω», εξηγεί η Φένια Αποστόλου. «Φιλοσοφώ το βίωμά μου, ακόμα και το πιο σκληρό θέλω να μου ανοίξει έναν δρόμο. Σκέφτομαι έτσι γιατί η τέχνη με έμαθε έτσι. Θέλω να κάνω τη ζωή μου τμήμα του πνευματικού μου κόσμου».

Μπορεί να αποδέχεται ότι η λάμψη της αρέσει και τη χρειάζεται, ωστόσο οι ήρωές της έχουν βαθιά τραύματα. Το ίδιο και η BellΕλέν: «Η Ωραία Ελένη του Φοινίτση, όπως ακριβώς και η πατρίδα μας, είναι ένα πονεμένο πλάσμα. Η Ελένη που διαπερνά τους αιώνες, το ίδιο γοητευτική και ελκυστική, το ίδιο ελεύθερη και αδικημένη, δεσμώτης και αγωνίστρια, στο τέλος ξεσπάει. Το φινάλε είναι ένα κατηγορώ του Ελληνα γι’ αυτά που περνάει. Από αυτόν τον τελευταίο μονόλογο, τον δικό μου και του Μηνά Χατζησάββα, που ακούγεται να μιλάει ως Διόσκουροι, το έργο γίνεται πολιτικό. Με μια φροντίδα και προτροπή να επαναπατριστεί ο κόσμος, να μην εγκαταλείψει τη χώρα του, να μείνει και να το παλέψει. Η χώρα είναι προς εκποίηση και ο μύθος της Ωραίας Ελένης, σύμβολο της ομορφιάς και του πολιτισμού, της θυμίζει το ένδοξο παρελθόν της. Ωραία Ελένη και Ελλάδα είναι εξίσου καταναγκασμένες να χάνουν συνέχεια έδαφος, δύναμη. Εξαπατημένες και οι δύο, γυναίκα και χώρα, από άνδρες ή θεσμούς, έχοντας ευγενική καταγωγή, με πολέμους να έχουν γίνει στο όνομά τους, με μεγάλους άνδρες να τις διεκδικούν, απαιτούν επιτέλους να μπορούν να ζήσουν βάσει των επιθυμιών τους - κυριολεκτικά η πρώτη, μεταφορικά η δεύτερη. Καιρός να δικαιωθούν και οι δύο».

Info:

Συμπαραγωγή: Εταιρεία Θεάτρου Συν - Επί & Χοροθέατρο Λυδία Λίθος. Ακούγονται οι ηθοποιοί: Κωνσταντίνα Τάκαλου (Αφροδίτη), Γιώργος Παπαγεωργίου (Πάρις), Μηνάς Χατζησάββας (Διόσκουροι). Κάθε Δευτ., Τρ. στις 22.00 στο Από Μηχανής Θέατρο (Ακαδήμου 13, Μεταξουργείο, 210 5237297). Το «Other Side», που σκηνοθετεί η Φένια Αποστόλου στο Vault (Μελενίκου 26, Βοτανικός, 213 0356472), κάθε Τετ., Πέμ. στις 21.00 (έως 4/06).