Το νήμα της ένωσης του χθες και του σήμερα

Μια αλλιώτικη παράσταση έρχεται στις 24 Αυγούστου στην Επίδαυρο. Στο «Τhe Thread», συμπαραγωγή του Μεγάρου Μουσικής και της ΛΑΒΡΥΣ, παραδοσιακοί ελληνικοί χοροί σμίγουν με τον σύγχρονο χορό υπό την πρωτότυπη μουσική του Βαγγέλη Παπαθανασίου και τη σκηνοθετική καθοδήγηση και χορογραφία του Ράσελ Μάλιφαντ.

Η παράσταση, που φιλοδοξεί να υπενθυμίσει στο διεθνές κοινό τη δημιουργικότητα του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού, βασίζεται στον διάλογο δύο κόσμων φαινομενικά αντίθετων, του κόσμου της παράδοσης που εκπροσωπεί τη σταθερότητα και του κόσμου της σύγχρονης κίνησης που αντιπροσωπεύει την αναζήτηση και τον εσώτερο κόσμο των ανθρώπων.

Η ιδέα γεννήθηκε από τη Γεωργία Ηλιοπούλου (ιδρύτρια της πολιτιστικής εταιρείας ΛΑΒΡΥΣ) πριν από τρία χρόνια: μια πρωτογενή παραγωγή χορού με σπουδαίους συντελεστές διεθνούς φήμης και μια ομάδα 18 επιλεγμένων Ελλήνων χορευτών (12 χορευτών σύγχρονου και 6 παραδοσιακού χορού) που θα πλαισιώνονται από δεξιοτέχνες σολίστ παραδοσιακών μουσικών οργάνων (γκάιντες, λύρες, κλαρίνο, τσαμπούνα, νταούλια κ.ά.).

«Τhe Thread» -  Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου

«Πάντα δίνω την πρώτη θέση στη μνήμη», λέει ο Βαγγέλης Παπαθανασίου. «Οποιος κατορθώνει να εμβαθύνει όσο το δυνατόν περισσότερο στον χώρο που ονομάζουμε μνήμη τόσο δύναται να εκτοξευτεί στο μέλλον με εντυπωσιακή συνέπεια και αποτελεσματικότητα. Με άλλα λόγια, όσο ένας άνθρωπος ή ένας λαός γνωρίζει το παρελθόν του και την ιστορία του, τότε μπορεί να ενεργήσει πιο θετικά για το παρόν και για το μέλλον. 

Θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό που προέρχομαι από έναν τόπο που μέσα από τα βάθη των αιώνων δεν στερήθηκε ποτέ πολιτιστικό και πνευματικό πλούτο. Γνωρίζοντας όσο τίποτα άλλο τη δύναμη της μουσικής ως Θεία Δύναμη που προϋπήρχε του ανθρώπου και συνδυάζοντάς τη με μια αρχέγονη ανθρώπινη έκφραση που είναι ο χορός, ήταν το βασικό ερέθισμα που με έκανε να ασχοληθώ με αυτό το εγχείρημα. Τη συνύπαρξη αυτών των δύο στοιχείων του πολιτιστικού θησαυρού του τόπου μου, σήμερα. Μια ολιστική προσέγγιση της εξέλιξης του ανθρώπου. Αυτό το έργο είναι σαν μια ανασκαφή στο παρελθόν και συγχρόνως στο μέλλον».

Η παράσταση «The Thread» εμπνέεται από τον μίτο της Αριάδνης. Το νήμα που οδηγεί, ενώνει ό,τι φαίνεται ασύνδετο με την πρώτη ματιά. Το νήμα που φωτίζει υπόγειες διαδρομές και ταξιδεύει σε κόσμους ασύμβατους.

Ο Ράσελ Μάλιφαντ με τη βοήθεια των Ελλήνων δασκάλων Ελένης Σπαθιά και Τάκη Καραχάλιου, μελέτησε σε βάθος τους ελληνικούς παραδοσιακούς χορούς και κατάφερε να δημιουργήσει ένα έργο που άλλοτε συνομιλεί κι άλλοτε αντιπαρατίθεται.

«Οταν ήρθε η Γεωργία Ηλιοπούλου με την ιδέα μιας νέας δημιουργίας βασισμένης στον παραδοσιακό ελληνικό χορό», λέει ο Ρ. Μάλιφαντ, «ένιωσα πως ήταν μια ιδέα που με ενδιέφερε πολύ να εξερευνήσω. Ορισμένες κινήσεις στις παραδοσιακές φόρμες είναι εντυπωσιακά όμοιες με εκείνες που επηρέασαν την πρακτική μου εδώ και χρόνια και άλλες έχουν μια εντελώς διαφορετική αυστηρότητα και λειτουργία στη θεμελίωσή τους - θεωρώ ότι είναι πλούτος η αναζήτηση και η διερεύνηση μιας κινησιολογίας που προέρχεται από τη συνάντηση αυτών των χορών με τις τόσο διαφορετικές ρίζες.

Υπάρχει ένα πνεύμα ομαδικότητας και κοινωνικής συμμετοχής που ενσωματώνεται σε πολλές από τις μορφές του ελληνικού παραδοσιακού χορού. Το έργο δομεί και αποδομεί κινήσεις παραδοσιακού χορού όπως και κινήσεις σύγχρονου χορού για να δημιουργήσει μια νέα αντίληψη και πρόταση χορού για θεατές τού σήμερα».

Ο σκηνοθέτης και χορογράφος δηλώνει ενθουσιασμένος από τη συνεργασία του με τον Βαγγέλη Παπαθανασίου: «Ο μουσικός κόσμος που έχει δημιουργήσει εμπεριέχει μια θεμελιώδη κατανόηση της παράδοσης και της κληρονομιάς, ενώ συγχρόνως κινείται σε νέες κατευθύνσεις που δημιουργούν αντιπαραθέσεις. Εχω εμπνευστεί από αυτή τη συνεργασία, είμαι ενθουσιασμένος που είμαι μέρος αυτής της δημιουργικής ομάδας. Να έχεις την ελευθερία να επιλέγεις συνεργάτες είναι καίριας σημασίας σε οποιοδήποτε έργο. Ενα ιδιαίτερο επίσης προνόμιο ήταν η συνεργασία μου με τον Μάικλ Χαλς για τον σχεδιασμό του φωτισμού της παράστασης. Πάντα "φέρνει" τη μοναδική δική του οπτική για τον φωτισμό του χορού στη σκηνή και έτσι μας δίνεται και πάλι η δυνατότητα να συνεχίσουμε την εικοσαετή κοινή πορεία μας».

Ο Μάικλ Χαλς (συνεργάτης επίσης των Ακραμ Καν και Ρομπέρ Λεπάζ) δημιούργησε ένα μοναδικό φωτιστικό «σκηνικό» υψηλής αισθητικής, ενώ η Μαίρη Κατράντζου σχεδίασε τα κοστούμια εμπνεόμενη από αρχαία μινωικά αγγείαη.

Κοινό και κριτική υποδέχτηκαν θερμά την πρεμιέρα της παράστασης στο Sadler’s Wells του Λονδίνου:

«Ενας συναρπαστικός συγκερασμός λαμπερού στιλ και φλογερής φιλοδοξίας» (Τhe Times), «Ο Μάλιφαντ δημιουργεί μια ολόκληρη κοινότητα, το όραμα ενός κόσμου ταυτόχρονα αρχαίου και σύγχρονου» (The Guardian), «Η Ελλάδα είναι η λέξη-κλειδί σε αυτή τη σκηνική διαπολιτισμική Οδύσσεια… Ενας εξαίσιος, απόλυτα μαγευτικός συνδυασμός απλότητας και πολυπλοκότητας» (The Telegraph), «Η παράσταση προσφέρει μια ιαματική εμπειρία – τελετουργική και ιαματική, έκστασης και εξορκισμού» (British Theatre Guide).

INFO: Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, «The Thread», Σάββατο 24 Αυγούστου στις 21.00.