Δεκαεννέα νέοι ηθοποιοί ψάχνουν τον Σεφέρη

Και μόνο ο τίτλος, «Μέρες του Ιουνίου '19. Με τον τρόπο του Γιώργου Σεφέρη», σε τραβάει να χωθείς στο Υποσκήνιο Β' της Αίθουσας Τριάντη του Μεγάρου (Τετάρτη και Πέμπτη), για να ζήσεις μια κυριολεκτικά «underground» θεατρική εμπειρία.

Με Σεφέρη; Ναι. Οταν τον σεβαστό νομπελίστα τον αναλαμβάνουν δεκαεννέα εικοσάρηδες σπουδαστές της Δραματικής Σχολής του Ωδείου Αθηνων και ο δάσκαλός τους, ο Ακύλλας Καραζήσης, μας λέει «τους δίνω σχεδόν ένα όπλο εναντίον των γονιών τους, εναντίον των δασκάλων τους», τα πράγματα αποκτούν ξαφνικά λίγο μυστήριο.

Διότι τι σημαίνει «όπλο εναντίον των γονιών και των δασκάλων τους»; Μη φοβάστε, ο Καραζήσης, που μαζί με τη Μαριλένα Ρασιδάκη υπογράφει δραματουργία και σκηνοθεσία της παράστασης, δεν παραποιεί προς το επαναστατικό του τον μεγάλο Γ.Σ. Δεν τον ερμηνεύει καν.

Σπουδαστές της Δραματικής Σχολής του Ωδείου Αθηνών στο Μέγαρο

Ούτε τον αποθεώνει. Κι ας τον «ξέρει και τον αγαπάει πολύ», αυτός ήταν άλλωστε ο πρώτος λόγος που τον οδήγησε στην παράσταση. Εχει όμως έναν εντελώς προσωπικό τρόπο να εντάσσει τη μεγάλη μας ποίηση στη θεατρική εκπαίδευση, μακριά από τα κλισέ του θαυμασμού και της αγάπης. Ισως γιατί είναι παθός και μαθός.

«Στη δικιά μου γενιά η χούντα κατέστρεψε τη σχέση μας με την ποίηση και την παράδοση επιβάλλοντάς τες σαν ένα τεράστιο "πρέπει" και "σώνει και καλά"» λέει. «Επρεπε να αγαπάμε και να νιώθουμε δικούς μας τον Παλαμά, τα Αρχαία, τον Σολωμό, τα πάντα, αλλιώς ήμασταν αγράμματοι και απολίτιστοι. Σήμερα όμως τα νέα παιδιά δύσκολα δέχονται αναπόδεικτα αξιώματα. Και είναι σε θέση να μάθουν κάτι που εμείς δεν μάθαμε ποτέ: ότι μπορούν να ψάξουν τους προγόνους τους με έναν χειραφετημένο και δημοκρατικό τρόπο, επί ίσοις όροις, σαν να είναι αυτοί και η γλώσσα του παππού τους ίσοι.

Οτι μπορούν να γνωρίσουν τον Σεφέρη. Να λένε "Σεφέρης" και να ξέρουν τι είναι, μέσα σε μια κοινωνία, την ελληνική, που συνήθως "ξέρει" χωρίς να ξέρει. Ξέρει τον Μαρξ χωρίς ποτέ να τον έχει διαβάσει, ξέρει τον Ελύτη επειδή έχει ακούσει ένα ποίημά του».

Πίσω από όλο αυτό το «χειραφετημένο» και «επί ίσοις όροις» του Καραζήση υπάρχει βέβαια μια σπουδαία παραδοχή. «Ο Γιώργος Σεφέρης είναι ένα κομμάτι της ελληνικής ταυτότητας» τονίζει. «Ανθρωποι που ασχολούνται με την ελληνική γλώσσα, όπως είναι οι ηθοποιοί, πρέπει να τον γνωρίσουν - και δεν το λέω συντηρητικά. Και επειδή η γλώσσα του από μόνη της δεν φτάνει, πρέπει να γνωρίσουν τη σκέψη και τη χειρονομία του. Τα ποιήματα, τις Δοκιμές, τα ημερολόγιά του».

Ολα αυτά μαζί, συν το πολύτιμο βιβλίο του Χένρι Μίλερ «Ο Κολοσσός του Μαρουσιού», δουλεύτηκαν από τους τριτοετείς σπουδαστές της Δραματικής Σχολής του Ωδείου όλο τον χρόνο. Προέκυψε μια σύνθεση χωρίς δραματουργικά κλισέ (ρόλους, αρχή, μέση και τέλος) που αναδεικνύει ένα πρόσωπο, τον Γ.Σ., και την εποχή του. «Κάναμε επίπονη δουλειά πάνω σε λίγα βασικά πράγματα» εξηγεί ο Ακύλλας Καραζήσης.

«Το ποίημα "Ο βασιλιάς της Ασίνης" πρέπει να το δουλέψαμε εκατοντάδες ώρες, μαζί, σαν κολεκτίβα. Σταθήκαμε σε αρκετά μικρά ποιήματα, όπως τα "μονοκοτυλήδονα και τα δικοτυλήδονα", βυθιστήκαμε στις "Μέρες" και διαλέξαμε κυρίως εγγραφές από τη δεκαετία του '30, από την παραμονή του στην Κορυτσά και το Λονδίνο. Και βέβαια δεν γινόταν χωρίς τις ωραίες αφηγήσεις του Χένρι Μίλερ για την Αθήνα του Σεφέρη και την παρέα του, όχι μόνο τον Κατσίμπαλη, που έκαναν πράγματα τα οποία και σήμερα ακόμα θα θεωρούνταν τρέλες, ανέβαιναν νύχτες στην Ακρόπολη και έκαναν τα κοκόρια...»

Η παράσταση «Μέρες του Ιουνίου '19. Με τον τρόπο του Γιώργου Σεφέρη» ανεβαίνει στο πλαίσιο της καθιερωμένης συνεργασίας του Μεγάρου με το Ωδείο Αθηνών. «Μάθημα κάναμε, όχι πρόβες για παράσταση» επιμένει ο Ακύλλας Καραζήσης, για να μην τους διαφύγει τίποτα ουσιαστικό από το εγχείρημά τους. «Αυτό που θα δείτε είναι η περιπέτεια μιας ομάδας παιδιών, που καλούνται να βγάλουν μια άκρη με τα κείμενα του Σεφέρη χωρίς να μπουν στη λογική "το 'κανα καλά, δεν το 'κανα καλά". Γιατί για μένα δουλειά στο θέατρο, και κυρίως στην εκπαιδευτική διαδικασία, δεν είναι να πετύχεις κάτι, αλλά να βλέπει ο άλλος ότι δουλεύεις για κάτι, να διακρίνει ακόμα και τα λάθη σου. Δεν με ενδιαφέρει ο τελειωμένος Αμλετ, αλλά ο άνθρωπος που προσπαθεί να παίξει τον Αμλετ».

info: Συμμετέχουν οι Ιωάννα-Χλόη Βούλγαρη, Ζαχαρίας Γουέλα, Ειρήνη Ζαφειροπούλου, Αφροδίτη Καποκάκη, Αντώνης Καρναβάς, Εριφύλη Κιτζόγλου, Χριστίνα Κυπραίου, Μάριο Μπανούσι, Γιώργος Μπουφίδης, Κατερίνα Νταλιάνη, Θησέας Παπαπαναγιώτου, Μαντώ Παπαρρηγοπούλου, Δήμητρα Παρασκελίδου, Μιχάλης Πητίδης, Χρήστος Πούλος-Ρένεσης, Ναταλία Σουίφτ, Δέσποινα Σταυρίδη, Φώτης Στρατηγός, Γιάννης Τομάζος. Τους φωτισμούς σχεδίασε ο Κωνσταντίνος Αρβανιτάκης. Στις 12 και 13 Ιουνίου, 9 μ.μ., Υποσκήνιο Β' Αίθουσας Α. Τριάντη.