Πεσμένοι φοίνικες και πολιτικά «κατηγορώ»

Το πιο πολιτικοποιημένο Φεστιβάλ Κανών των τελευταίων χρόνων είναι το φετινό, με τη φύση να συμβάλλει στη γενικευμένη διαμαρτυρία καθώς ένας φοίνικας έπεσε, λόγω ηλικίας, στην Κρουαζέτ, τον πολυσύχναστο παραλιακό δρόμο της πόλης, τραυματίζοντας μάλιστα έναν Ιάπωνα ατζέντη.

Περιπετειώδεις ήταν έτσι κι αλλιώς οι τελευταίες μέρες στο κόκκινο χαλί, συμπληρώνοντας με περιεχόμενο και σημασία ένα αδύναμο πρόγραμμα ταινιών που έχει ανάγκη υποστήριξης.

Bono και Σον Πεν

Η θεαματικότερη βραδιά ήταν ίσως εκείνη της πρεμιέρας του βιογραφικού ντοκιμαντέρ του Αντριου Ντόμινικ, «Bono: Stories of Surrender», που έφερε στις Κάνες όχι μόνο τον Bono, αξιολάτρευτο νάρκισσο και τρυφερό σταρ όπως πάντα, αλλά και τον Edge (του οποίου ο frontman αλλά και showman των U2 φίλησε σεβαστικά το χέρι) και τον Σον Πεν μαζί με μια ομάδα Ουκρανών στρατιωτών σε μια πολιτική δήλωση που δεν χρειάστηκε λόγια.

Ηχηρές πολιτικές τοποθετήσεις

Η Κρίστεν Στιούαρτ παρουσίασε τη νέα, πρώτη μεγάλου μήκους ταινία που έχει σκηνοθετήσει, το μάλλον επιτηδευμένο «The Chronology of Water», κι αυτό της έδωσε την ευκαιρία να μιλήσει για τον Αμερική του Ντόναλντ Τραμπ. «Ζούμε σ’ έναν κόσμο που καταρρέει κάθε δευτερόλεπτο με τρόπο τρομακτικό» είπε. «Οι δασμοί 100% στις αμερικανικές παραγωγές που γυρίζονται στην Ευρώπη που εξήγγειλε ο Τραμπ είναι κάτι πολύ επικίνδυνο κι ακόμα πρέπει να περιμένουμε τα χειρότερα, αλλά να είμαστε μαχητικοί και δυναμικοί μπροστά στις πολιτικές προκλήσεις. Είναι σίγουρα μια συναρπαστική εποχή η δική μας και είναι cool που μπορούμε να φωνάζουμε όλοι μαζί, αλλά, ταυτόχρονα, θα έχει αυτό κάποιο αποτέλεσμα;»

Εξίσου επιθετικός ήταν και ο Πέδρο Πασκάλ στη συνέντευξη Τύπου της ταινίας τού Αρι Αστερ, «Eddington», στην οποία συμπρωταγωνιστεί με τον Χοακίν Φίνιξ. «Να πάνε να γαμηθούν όσοι προσπαθούν να μας φοβίσουν» είπε ο ηθοποιός. «Ο φόβος είναι ο τρόπος με τον οποίο θα νικήσουν. Πρέπει να συνεχίσουμε να λέμε ιστορίες, να εκφραζόμαστε ελεύθερα και να προσπαθούμε να είμαστε ο εαυτός μας. Και να αντεπιτεθούμε, να μην τους αφήσουμε να νικήσουν. Εγώ είμαι μετανάστης. Οι γονείς μου ήταν πρόσφυγες από τη Χιλή. Το σκάσαμε από μια δικτατορία και είχα το προνόμιο να μπορώ να μεγαλώσω στις Ηνωμένες Πολιτείες, αφού πήραμε άσυλο από τη Δανία. Δεν ξέρω πού θα βρισκόμασταν σήμερα αν δεν είχε συμβεί αυτό. Φοβάμαι οποιαδήποτε επιστροφή σε εκείνα τα χρόνια».

Ο φωτογενέστερος σταρ των ημερών ήταν το δίχως άλλο ο Αλεξάντερ Σκάρσγκαρντ, ο οποίος με αφορμή τον ρόλο του στο «Pillion», μια… ρομαντική κομεντί στο σύμπαν των S&M leather bikers, κυκλοφορούσε στην Κρουαζέτ με δερμάτινα παντελόνια και βέρμαχτ μπότες αναστατώνοντας ακόμα και τη θάλασσα. Το φωτογενέστερο ζευγάρι ωστόσο στο κόκκινο χαλί (δημιουργικό, όχι στη ζωή) ήταν εκείνο της Τζένιφερ Λόρενς και του Ρίτσαρντ Πάτινσον, πρωταγωνιστών στο «Die, my Love» της Λιν Ράμσεϊ, με αντικείμενο την επιλόχειο κατάθλιψη. Η Τζένιφερ Λόρενς, που γύρισε την ταινία έχοντας ένα παιδί μόλις δύο ετών και έγκυος στο δεύτερο, δήλωσε: «Το να αποκτήσεις παιδιά αλλάζει τα πάντα. Είναι σκληρό και απίστευτο. Οχι μόνο επηρεάζουν κάθε απόφαση για το αν δουλεύω, πού δουλεύω, πότε δουλεύω, αλλά και δεν ήξερα ότι μπορούσα να “νιώσω” τόσο πολύ και η δουλειά μου σχετίζεται πολύ με το συναίσθημα. Εχουν αλλάξει τη ζωή μου, προφανώς προς το καλύτερο, και με έχουν αλλάξει δημιουργικά. Συνιστώ ανεπιφύλακτα να κάνεις παιδιά αν θέλεις να γίνεις ηθοποιός».

Για την Παλαιστίνη

Ο πόλεμος στη Γάζα φυσικά είναι στο επίκεντρο των συζητήσεων και διαμαρτυριών, όμως η πιο συγκινητική έκφραση οργής ήρθε, όπως ήταν αναμενόμενο, από τους Παλαιστίνιους αδελφούς Αραμπ και Τάρζαν Νάσερ στην παρουσίαση της ταινίας τους «Μια φορά κι έναν καιρό στη Γάζα»: «Εδώ και περισσότερο από έναν χρόνο η Γάζα βρίσκεται στο στόχαστρο της πιο φρικιαστικής γενοκτονίας στη σύγχρονη Ιστορία. Η Φάτιμα Χασούνα (η φωτορεπόρτερ που δολοφονήθηκε και για την οποία προβάλλεται ντοκιμαντέρ στο φεστιβάλ) ίσως ήταν τυχερή, η ζωή της και ο θάνατός της έχουν νόημα, υπήρξε μια ηρωίδα. Ομως το Ισραήλ έχει σκοτώσει πλέον πάνω από 60.000 ανθρώπους σαν τη Φάτιμα και συνεχίζει καθημερινά. Δεν ξέρω αν έχει νόημα να μιλάμε πια γι’ αυτή τη γενοκτονία διαρκείας, η σιωπή έχει κι αυτή τη δύναμή της. Η οικογένειά μας, οι φίλοι μας, είναι απλώς τυχεροί που είναι ακόμα ζωντανοί. Η γενοκτονία μια μέρα θα σταματήσει, αυτό δεν είναι ευχή, είναι η πραγματικότητα και τότε οι φρικιαστικές λεπτομέρειες που θα έρθουν στην επιφάνεια θα ντροπιάσουν όλη την ανθρωπότητα».

Εν τω μεταξύ στο Διαγωνιστικό...

Ως προς τις ταινίες του Διαγωνιστικού τμήματος οι προσδοκίες μας μειώνονται καθημερινά. Εντονότερα έχουν εντυπωθεί στη μνήμη από τη μια «Ο ήχος της πτώσης» της Γερμανίδας Μάσα Σιλίνσκι, ένα μπαρόκ δράμα που παρακολουθεί τέσσερις γενιές γυναικών στην πάροδο του χρόνου στο ίδιο σπίτι. Και το «Sirât» του Γάλλου Ολιβερ Λάσε, μια κυριολεκτική και υπαρξιακή περιπλάνηση στη βορειοαφρικανική έρημο ενός πατέρα κι ενός γιου σε αναζήτηση της κόρης που εξαφανίστηκε σ’ ένα ρέιβ πάρτι στο πουθενά.

Η ηθοποιός Χαφσιά Χερζί (που τελευταία είδαμε απέναντι στην Ιζαμπέλ Ιπέρ στις «Ασυνήθιστες φίλες») σκηνοθετεί τη διασκευή του αυτοβιογραφικού μυθιστορήματος «Η μικρότερη κόρη» της Φατιμά Νταάς, μια ιστορία αναζήτησης ταυτότητας κάθε είδους, εθνικής, θρησκευτικής, σεξουαλικής, με δεξιοτεχνία, ένταση και ευαισθησία. Το «Renoir» της Τσι Χαγιακάουα, της σκηνοθέτριας του «Πλάνο 75», από την Ιαπωνία παρακολουθεί επίσης τη διαδικασία ενηλικίωσης ενός μικρού κοριτσιού το ’80, πλαισιωμένης από έναν ετοιμοθάνατο πατέρα και μια πρόθεση εξερεύνησης των πάντων, από τις γεύσεις ώς την παιδοφιλία, μ’ έναν τρόπο και ενδιαφέροντα και συναρπαστικό και επικίνδυνα χαομένο σε ημιτελείς ιδέες.

Ο «Φάκελος 137» του Γάλλου Ντομινίκ Μολ είναι ένα αρτιότατο και ενδιαφέρον θρίλερ γύρω από την αστυνομική βία με επίκεντρο τις διαδηλώσεις των «Κίτρινων Γιλέκων» στο Παρίσι, ενώ η «Nouvelle Vague» του Ρίτσαρντ Λίνκλεϊτερ, ένα ακαταμάχητο «making of» του «Με κομμένη την ανάσα» του Ζαν-Λικ Γκοντάρ, είναι ένα μικρό κόσμημα σινεφιλίας –και οι δύο ταινίες προορισμένες για ευρύτερο κοινό.

Οσο ο Γουές Αντερσον αποδεικνύει με το «The Phoenician Scheme» ότι πλέον έχει βυθιστεί σ’ ένα απολύτως αυτοαναφορικό σινεμά με βινιέτες που σχεδόν παρωδούν το ώς τώρα έργο του, άλλο τόσο ο Αρι Αστερ («Hereditary», «Μεσοκαλόκαιρο») με το «Eddington» αυτάρεσκα ξοδεύεται (και ξοδεύει) σε μια μαύρη κωμωδία τρόμου που υποτίθεται πως καταγγέλλει τη μετά την πανδημία μετάλλαξη της Αμερικής, αλλά ουσιαστικά αποτελεί έναν αχταρμά επιφανειακότητας και βίας.

Το ώς τώρα πολυαναμενόμενο «Die, my Love» της Σκοτσέζας Λιν Ράμσεϊ, διασκευή του βιβλίου της Αργεντίνας Αριάνα Χάρουιτς, που καταπιάνεται με τις συγκλονιστικές, ή και καταστροφικές, επιδράσεις στο σώμα και στο μυαλό της επιλόχειας κατάθλιψης, φέρνει μεν στην ίδια οθόνη την Τζένιφερ Λόρενς και τον Ρόμπερτ Πάτινσον, κάνει τους Αμερικανούς κριτικούς κυρίως να παραληρούν για Οσκαρ ερμηνείας για την ηθοποιό, παραστρατεί όμως με τρόπο καθοριστικό σε ξεσπάσματα υστερίας και ένα σενάριο ανολοκλήρωτο.

Οσο για το «Alpha» της Ζιλιά Ντικουρνό, που μετά το «Raw» κέρδισε, το 2021, τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάνες με το «Titane», πρόκειται για μια εξερεύνηση από τη μια του τραυματισμένου σώματος (η αγάπη της σκηνοθέτριας είναι το body horror), όμως αυτή τη φορά σε συνδυασμό με τον σαρωτικό συναισθηματισμό της ιστορίας μια μάνας, μιας 13χρονης κόρης και του εύθραυστου θείου της σε μια περίοδο φρικιαστικής απειλής για την υγεία από μια θανατηφόρο μεταδοτική νόσο που μεταμορφώνει σταδιακά το κορμί σε μάρμαρο. Η Ντικουρνό συνταράσσει με την κεντρική ιδέα της, δημιουργεί εικόνες που δεν ανήκουν παρά μόνο στο δικό της έργο και μυαλό, όμως δουλεύει πάνω σ’ ένα σενάριο τόσο συγκεχυμένο, με τόσες αδικαιολόγητες παραμέτρους, που τελικά σε αφήνει γεμάτο τσακισμένο θαυμασμό και αυξανόμενες απορίες.

Διαμαρτυρίες για τα χρέη του ΕΚΚΟΜΕΔ

Στο ελληνικό πεδίο αναστάτωση προκάλεσε το δημοσίευμα του εγκυρότερου κινηματογραφικού μέσου, του αμερικανικού Variety, που καταγγέλλει ότι η πολύκροτη «Οδύσσεια» του Κρίστοφερ Νόλαν που γυρίζεται (και) στην Ελλάδα και έχει δώσει αφορμή για δοξολογίες από το υπουργείο Πολιτισμού, συμπεριλαμβάνεται στα πρότζεκτ που υποφέρουν από τις καθυστερήσεις στις πληρωμές από τον ΕΚΚΟΜΕΔ έναν χρόνο μετά την ίδρυσή του. Οι καθυστερήσεις αυτές ξεπερνούν τα 100 εκατομμύρια ευρώ, με δεκάδες παραγωγές να περιμένουν ακόμα τα χρήματά τους και τη διεθνή κινηματογραφική αγορά να ανησυχεί για τη βιωσιμότητα των συμπαραγωγών με την Ελλάδα. Ο διευθύνων σύμβουλος του ΕΚΚΟΜΕΔ Creative Greece, Λεωνίδας Χριστόπουλος, παραδέχεται στο άρθρο τις γραφειοκρατικές δυσκολίες που έχουν προκύψει, τις δικαιολογεί ως «μεταβατικό στάδιο» του οργανισμού και τονίζει ότι οι πληρωμές θα ξεκινήσουν ξανά από τις αρχές Ιουνίου και ότι το μεγαλύτερο μέρος των καθυστερήσεων θα έχει τακτοποιηθεί μέχρι το τέλος του έτους. Το οποίο αναμένουμε να φανεί.