Το σαθρό αμερικανικό όνειρο και μια κοινωνικά απαγορευμένη χηρεία

Tο φαβορί για τα Οσκαρ, τρίωρο επικό βιογραφικό δράμα «The Brutalist» του Μπρέιντι Κόρμπετ, με πρωταγωνιστή τον Εϊντριεν Μπρόντι, συνυπάρχει αυτή την εβδομάδα με το χαμηλότονο φιλμ «Oλα θα πάνε καλά» του Ρέι Γιουνγκ, που θίγει με ρεαλισμό το σοβαρό ζήτημα της νομικής αναγνώρισης των queer ζευγαριών

▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬

The Brutalist (ΗΠΑ, 2024, 215΄)
★★★☆☆

● Σκηνοθεσία: Μπρέιντι Κόρμπετ
● Ηθοποιοί: Εϊντριεν Μπρόντι, Φελίσιτι Τζόουνς, Γκάι Πιρς, Τζο Aλγουιν, Ράφι Κάσιντι

Εχοντας κερδίσει δύο Χρυσές Σφαίρες (Καλύτερης Ταινίας και Α΄ Ανδρικού Ρόλου για τον Εϊντριεν Μπρόντι) και υποψηφιότητες για δέκα Οσκαρ, ενώ μάλιστα θεωρείται κι ένα από τα οσκαρικά φαβορί, το «The Brutalist» είναι η τρίτη μεγάλου μήκους ταινία του Μπρέιντι Κόρμπετ («Vox Lux», 2018, 110΄). Πρόκειται για ένα επικό βιογραφικό δράμα που ακολουθεί την ιστορία του Ούγγρου αρχιτέκτονα Λάζλο Τοθ (ο Εϊντριαν Μπρόντι παραδίδει μια σπαρακτική ερμηνεία, καταφέρνοντας να αποτυπώσει το συναισθηματικό βάρος του ήρωά του), ο οποίος έχοντας επιζήσει από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, μεταναστεύει το 1947 στις ΗΠΑ, ελπίζοντας να ξαναχτίσει τη ζωή του και να επανενωθεί με τη σύζυγό του, Ερζέμπετ. Μόνος σε μια ξένη χώρα, εγκαθίσταται στην Πενσιλβάνια, όπου ένας βιομήχανος αναγνωρίζει το ταλέντο του και του αναθέτει ένα τεράστιο έργο. Ομως, η μεγάλη του ευκαιρία συνοδεύεται από βαρύ τίμημα. Μια ιστορία για τη δημιουργία και την καταστροφή, το αμερικανικό όνειρο και το κόστος της επιτυχίας.

Η ταινία του Κόρμπετ διαθέτει σχεδόν όλα τα χαρακτηριστικά ενός επικού δράματος: εξαιρετική κινηματογράφηση από τον Λολ Κρόλεϊ, που χρησιμοποιεί φιλμ 70mm σε VistaVision φορμά για να αποτυπώσει την εποχή, προσδίδοντας μια μελαγχολία στην εικόνα του, επιβλητικά σκηνικά και ριζοσπαστικές επιλογές στο μοντάζ. Οι τίτλοι αρχής που τρέχουν οριζόντια στην οθόνη και το ενσωματωμένο intermission στην αφήγηση αποτελούν ευρηματικές προσθήκες, ενώ η καθηλωτική μουσική του Ντάνιελ Μπλούμπεργκ και οι εξαιρετικές ερμηνείες βοηθούν στη κατασκευή ενός φιλόδοξου έργου. Αν προσθέσουμε και τις τρεισήμισι ώρες διάρκειας, που ξεδιπλώνει σαν μυθιστόρημα τη ζωή του πρωταγωνιστή, τότε η ταινία δικαίως μπορεί να χαρακτηριστεί επική. Ωστόσο, σε αντίθεση με άλλα μεγάλα έπη –από όπου ο σκηνοθέτης αντλεί έμπνευση– όπως το «Πολίτης Κέιν («Citizen Kane» 1941, 119΄) ή «Ο Νονός: Μέρος 2» («The Godfather, Part 2» 1974, 202΄), δυσκολεύεται να διατηρήσει μια σταθερή αφηγηματική δομή και καταρρέει στο δεύτερο μισό υπό το βάρος της ίδιας της φιλοδοξίας της και των πολλαπλών θεματικών που προσπαθεί να αναλύσει.

Από τα πρώτα πλάνα, όταν ο Τοθ φτάνει στις ΗΠΑ και αντικρίζει στον ορίζοντα το Αγαλμα της Ελευθερίας που δεσπόζει, όχι όμως ευθυτενές αλλά καδραρισμένο γυρτά, έτοιμο να καταρρεύσει, το μήνυμα της ταινίας είναι ξεκάθαρο: το Αμερικανικό Ονειρο είναι σαθρό, μια ψευδαίσθηση, δημιούργημα ενός άκρατου καπιταλισμού. Ο σκηνοθέτης σκιαγραφεί το πορτρέτο ενός ανθρώπου που κουβαλά τον πόνο, την απώλεια και τα τραύματα του πολέμου και των στρατοπέδων συγκέντρωσης, και αναζητεί μια νέα ζωή στην Αμερική. Εκεί, όμως, δεν βρίσκει λύτρωση, αλλά μια σκληρή πραγματικότητα. Τα τραύματά του –σωματικά και ψυχικά– είναι βαθιά και η «χώρα των ευκαιριών» όχι μόνο δεν τα επουλώνει, αλλά του γεννά νέα και τα διογκώνει.

Ο Κόρμπετ ανοίγει πολλά μέτωπα, παρουσιάζοντας και αναλύοντας τις θεματικές του με ευρηματικότητα στο πρώτο μέρος. Ο καπιταλισμός, η κατάχρηση εξουσίας, η ισοπέδωση των ονείρων, η μετανάστευση, το τίμημα της φιλοδοξίας και οι κοινωνικές ανισότητες αποτελούν κεντρικά μοτίβα της αφήγησής του. Καθώς όμως η ταινία προχωρά, το στιβαρό σενάριο (γραμμένο από τον ίδιο και τη Μόνα Φάστβολντ) αρχίζει να εμφανίζει ρωγμές. Στο δεύτερο μέρος, η επανάληψη, η έλλειψη νέων ιδεών και η εξάντληση των θεματικών, σε συνδυασμό με τη μεγάλη διάρκεια, που δεν λειτουργεί υπέρ της ταινίας, αφαιρούν ένα μέρος από τον επικό χαρακτήρα της.

▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬

Oλα θα πάνε καλά
(All Shall Be Well, Χονγκ Κονγκ, 2024, 93΄)
★★★☆☆

● Σκηνοθεσία: Ρέι Γιουνγκ
● Ηθοποιοί: Πάτρα Αου, Μάγκι Λι Λιν Λιν

Η νέα ταινία του Ρέι Γιουνγκ, Twilight’s Kiss (2020, 92΄), που τιμήθηκε με το Βραβείο Mermaid στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, είναι ένα μελαγχολικό, χαμηλών τόνων δράμα που εξερευνά με τρυφερότητα το πένθος και την αποδοχή της απώλειας, αγγίζοντας παράλληλα ζητήματα κοινωνικής αδικίας, ταξικών ανισοτήτων και ομοφοβίας.

Η Αντζι και η Πατ, ένα ευτυχισμένο, ευκατάστατο ζευγάρι, ζουν μαζί στο Χονγκ Κονγκ εδώ και 30 χρόνια. Οταν η Πατ πεθαίνει ξαφνικά, η Αντζι αρχικά λαμβάνει υποστήριξη, όμως διαφωνίες για την κηδεία και την κληρονομιά την αποξενώνουν από την οικογένεια της Πατ. Χωρίς νομικά δικαιώματα, βρίσκεται στο έλεός τους. Με τη στήριξη της επιλεγμένης οικογένειάς της, διεκδικεί την ανεξαρτησία της.

Ο Γιουνγκ σκηνοθετεί μια ταινία που καταφέρνει παρά την έλλειψη έντασης να αποτυπώσει με υπέροχο τρόπο όχι μόνο τη διαδικασία αποδοχής μιας απώλειας αλλά και την αποξένωση της πρωταγωνίστριάς της λόγω των σεξουαλικών προτιμήσεών της. Η Αντζι έρχεται αντιμέτωπη με μια κοινωνία που αν και την ανέχεται δεν την αναγνωρίζει ως σύντροφο της εκλιπούσας γυναίκας της στερώντας της κάθε νομικό δικαίωμα. Ο Γιουνγκ αναδεικνύει αυτή την κοινωνική αδικία, την οποία προεκτείνει και στην ταξική ανισότητα που επικρατεί στο Χονγκ Κονγκ, χωρίς να καταφεύγει στο δίπολο καλού/κακού. Αντίθετα, παρουσιάζει τα ζητήματα μέσα από την καθημερινότητα. Οι άνθρωποι στο έργο του Γιουνγκ είναι πραγματικοί άνθρωποι: ζουν, επιλέγουν, έχουν ελαττώματα και επιβιώνουν σε έναν δύσκολο κόσμο. Αυτή η ανθρωπιά του προσδίδει στην ταινία λεπτότητα και μια αίσθηση αυθεντικότητας, αποτυπώνοντας τις κοινωνικές σχέσεις ρεαλιστικά. Κινηματογραφώντας με υπέροχα, θερμά χρώματα και απαλούς τόνους, ο διευθυντής φωτογραφίας Λουνγκ Μινγκ-Κάι κάνει σπουδαία δουλειά, η κάμερα διατηρεί απόσταση από την Αντζι, αποτυπώνοντας τη σταδιακή αποξένωσή της από τον κόσμο γύρω της, ενώ με διακριτικότητα αναδεικνύει τη θλίψη και τη συναισθηματική της «κατάρρευση».

Η έλλειψη έντασης αφαιρεί από την ταινία μια δυναμική που θα μπορούσε να διαθέτει, ενώ ο αργός ρυθμός της δεν την ωφελεί πάντα. Παρ’ όλα αυτά, ο Γιουνγκ θίγει σοβαρά ζητήματα, όπως η νομική αναγνώριση των queer ζευγαριών, χωρίς να χρειαστεί να υψώσει τη φωνή του, καταφέρνοντας να αποτυπώσει με ρεαλισμό τις πολύπλοκες ανθρώπινες σχέσεις.

▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬

Η κληρονόμος των μυστικών
(Inheritance, ΗΠΑ, 2025, 101΄)

● Σκηνοθεσία: Νιλ Μπέργκερ
● Ηθοποιοί: Φίμπι Ντίβενορ, Ρις Ιφανς, Kιάρα Μπάξεντεϊλ

Οταν ο αποξενωμένος πατέρας της πέσει θύμα απαγωγής στο Κάιρο, μια νεαρή Νεοϋορκέζα βυθίζεται σε έναν κόσμο μυστικών και εγκλημάτων, ταξιδεύοντας σε τρεις ηπείρους για να σώσει εκείνον και τον εαυτό της.

▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬

Rich Flu: Ωρα Μηδέν
(Ισπανία, 2024, 116΄)

● Σκηνοθεσία: Γκάλντερ Γκαστέλου-Ουρούτια
● Ηθοποιοί: Μαίρη Ελίζαμπεθ Γουίνστεντ, Ρέιφ Σπολ, Λορέιν Μπράκο

Μια μυστηριώδης ασθένεια σκοτώνει σταδιακά τους πλούσιους, προκαλώντας χάος και την κατάρρευση αυτοκρατοριών. Για τη Λόρα, στέλεχος σε μια ακμάζουσα πλατφόρμα, είναι η ευκαιρία της: εισχωρεί στους ελίτ κύκλους και ξεχνά τις οικονομικές ανησυχίες. Πόσο μακριά θα φτάσει, όμως, η πανδημία;

▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬

Τέρας της Φύσης
(In a Violent Nature, Καναδάς, 2024, 94΄)

● Σκηνοθεσία: Κρις Νας
● Ηθοποιοί: Ράι Μπάρετ, Αντρέα Παβλόβιτς, Κάμερον Λοβ

Οταν κάποιος αφαιρεί ένα μυστηριώδες μενταγιόν από το δάσος, αγνοεί ότι ανήκει στον Τζόνι, θύμα ενός φρικτού εγκλήματος πριν από 60 χρόνια. Διψασμένος για εκδίκηση, ο Τζόνι ανασταίνεται και καταδιώκει αδυσώπητα τους υπεύθυνους, αλλά και όποιον βρεθεί στον δρόμο του.

▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬

Σκυλάκια στην Oπερα
(Dogs at the Opera, Ρωσία, 2023, 75΄)

● Σκηνοθεσία: Βασίλι Ροβένσκι

Μόσχα, αρχές 20ού αιώνα. Ο αδέσποτος σκύλος Σαμψών, προσπαθώντας να ξεφύγει από τους κυνηγούς ζώων, καταλήγει στο Θέατρο Μπολσόι. Εκεί γνωρίζει τον σκύλο της πρίμα μπαλαρίνας και στη συνέχεια τη βοηθά να ανακτήσει το κλεμμένο κόσμημά της.