Το «Τέλος» της Γης σε ένα δυστοπικό μιούζικαλ επιστημονικής φαντασίας

Προβλέψιμο σενάριο και επαναλήψεις έχει το αντισυμβατικό «The End» του Τζόσουα Οπενχάιμερ, ενώ ο «Αρχοντας των Δαχτυλιδιών» του Κέντζι Καμιγιάμα παραμένει μια ταινία υπό τη σκιά της τριλογίας του Πίτερ Τζάκσον και η νέα ταινία του Ρόμπερτ Ζεμέκις είναι φιλόδοξη αλλά άνιση.

▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬

The End
(Δανία, Γερμανία, Ιρλανδία, Ιταλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Σουηδία, 2024, 148’)

● Σκηνοθεσία: Τζόσουα Οπενχάιμερ
● Ηθοποιοί: Τίλντα Σουίντον, Τζορτζ ΜακΚέι, Μόουζες Ινγκραμ, Μάικλ Σάνον

Ο δύο φορές υποψήφιος για Οσκαρ Καλύτερου Ντοκιμαντέρ, Τζόσουα Οπενχάιμερ, γνωστός για τα ανατρεπτικά ντοκιμαντέρ «Η πράξη του φόνου» (2012, 167’) και «The look of silence» (2014, 138’), κάνει το ντεμπούτο του στη μυθοπλασία με ένα μετα-αποκαλυπτικό μιούζικαλ με πολιτικές και οικολογικές προεκτάσεις. Η ταινία εστιάζει σε μια προνομιούχα οικογένεια που ζει απομονωμένη σε ένα πολυτελές καταφύγιο, 25 χρόνια μετά την κατάρρευση της Γης λόγω κλιματικής αλλαγής. Η άφιξη ενός κοριτσιού από τον εξωτερικό κόσμο διαταράσσει την ισορροπία τους, αποκαλύπτοντας την ευθραυστότητα του μικρόκοσμού τους.

Ο Οπενχάιμερ επιλέγει να παρουσιάσει τη δυστοπία του μέσα από το είδος του μιούζικαλ, δημιουργώντας μια αντισυμβατική ταινία που εξερευνά την αδυναμία των προνομιούχων να αποδεχτούν την πραγματικότητα. Ζώντας μέσα σε μια ψευδαίσθηση, «χτίζουν» ακόμα και σε δυστοπικές συνθήκες τις δικές τους ουτοπικές κοινωνίες, αδιαφορώντας για τους υπόλοιπους. Με εντυπωσιακά σκηνικά και την εξαιρετική φωτογραφία του Μιχαήλ Κρίτσμαν, ο σκηνοθέτης δημιουργεί μια κλειστοφοβική ατμόσφαιρα και ενσωματώνει το είδος του μιούζικαλ στην αφήγησή του. Ωστόσο, δεν αποφεύγει τις επαναλήψεις κι ένα προβλέψιμο σενάριο, το οποίο δεν αναπτύσσει πλήρως όλες τις πτυχές του. Τα τραγούδια δεν λειτουργούν πάντα, με τους στίχους και τη μουσική να επαναλαμβάνονται σε ορισμένα σημεία, ενώ οι ηθοποιοί δεν καταφέρνουν πάντοτε να αποδώσουν με επιτυχία τα μουσικά κομμάτια. Τα σοβαρά θέματα παρουσιάζονται μέσα από τη μουσική, γεγονός που τελικά τα αποδυναμώνει, ενώ κάποιες μουσικές σκηνές φαίνονται περιττές, καθώς ούτε εξυπηρετούν την αφήγηση ούτε λειτουργούν ως έναυσμα για στοχασμό.

▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬

Ο Aρχοντας των Δαχτυλιδιών: Ο Πόλεμος των Ροχίριμ
(The Lord of the Rings: The War of the Rohirrim, ΗΠΑ, Ιαπωνία, 2024, 134’)

● Σκηνοθεσία: Κέντζι Καμιγιάμα
● Με τις φωνές των: Μπράιαν Κοξ, Μιράντα Οτο

Η νέα ταινία του έμπειρου σκηνοθέτη anime Κέντζι Καμιγιάμα («Blade Runner: Black Lotus»), «Ο Αρχοντας των Δαχτυλιδιών: Ο Πόλεμος των Ροχίριμ», επανασυνδέει το κοινό με το σύμπαν του Τζ. Ρ.Ρ. Τόλκιν ταξιδεύοντάς τους 183 χρόνια πριν από τα γεγονότα της αρχικής τριλογίας του Πίτερ Τζάκσον (εδώ εκτελεί χρέη executive producer). Η ταινία διηγείται τη μοίρα του Οίκου του Χελμ Χάμερχαντ, του θρυλικού βασιλιά του, Ρόχαν, και την αντίστασή του απέναντι στον Γουλφ, έναν εκδικητικό λόρδο που επιτίθεται στo Ρόχαν μετά τον θάνατο του πατέρα του. Καθώς η απειλή μεγαλώνει, η κόρη του Χελμ, Ηρα, πρέπει να συγκεντρώσει όλες τις δυνάμεις της και να ηγηθεί της αντίστασης ενάντια σε έναν φονικό εχθρό που σκοπεύει να τους εξολοθρεύσει.

Πλούσια σε δράση, εντυπωσιακές σκηνές και με πολύ καλές ερμηνείες από το καστ που «δανείζει» τις φωνές του, η ταινία καταφέρνει να αποδώσει με αρκετή επιτυχία την ατμόσφαιρα της Μέσης Γης που τόσο καλά κατασκεύασε ο Τζάκσον στις τριλογίες του. Ωστόσο το άνισο animation, που σε κάποιες σκηνές μοιάζει πρόχειρο και κοινότοπο, η αδικαιολόγητα μεγάλη διάρκεια (που μέσα σε αυτήν ανακυκλώνονται αρκετές σκηνές) και η μη ανάπτυξη των χαρακτήρων, ειδικά του Γουλφ που ως κακός μοιάζει μονοδιάστατος, στερούν από την ταινία τη συναισθηματική ένταση και τη σύνδεση του κοινού με τους χαρακτήρες. Ενώ προσπαθεί να δώσει μια νέα πνοή στο υλικό του Τόλκιν και να διευρύνει το σύμπαν του, δεν καταφέρνει να εκμεταλλευτεί πλήρως πολλά αφηγηματικά στοιχεία και παρ’ όλο που βλέπεται ευχάριστα και μπορεί να σταθεί ως ένα αυτόνομο έργο, στο τέλος παραμένει μια ταινία που ζει κάτω από τη σκιά της τριλογίας του Πίτερ Τζάκσον.

▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬

Εδώ
(Here, ΗΠΑ, 2024, 104’)

● Σκηνοθεσία: Ρόμπερτ Ζεμέκις
● Ηθοποιοί: Τομ Χανκς, Ρόμπιν Ράιτ, Πολ Μπέτανι, Κέλι Ράιλι

Ο βραβευμένος με Οσκαρ Σκηνοθεσίας Ρόμπερτ Ζεμέκις («Φόρεστ Γκαμπ», 1994, 136’, «Επιστροφή στο μέλλον», 1985, 115’) σκηνοθετεί ένα πολύ φιλόδοξο project, συνεργάζεται ξανά με τον σεναριογράφο του «Φορεστ Γκαμπ», Ερικ Ροθ, και με πρωταγωνιστή τον Τομ Χανκς μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη το ομώνυμο graphic novel του Ρίτσαρντ Μακγκουάιρ. Η ιστορία εξελίσσεται στο δωμάτιο ενός συγκεκριμένου σπιτιού -όπου η κάμερα παραμένει σταθερή, έχοντας ένα συγκεκριμένο κάδρο- καταγράφοντας τις ζωές και τις εμπειρίες διαφορετικών γενεών που έζησαν εκεί, από την προϊστορία έως σήμερα. Ο Ζεμέκις επιχειρεί να συνδέσει όλες αυτές τις γενιές και να εξερευνήσει θέματα όπως η αγάπη, η οικογένεια και το πώς συνδέονται οι ζωές μας μέσα στη ροή του χρόνου.

Ομως, παρά τις προοπτικές της ιδέας, διαχειρίζεται την ταινία του περισσότερο ως ένα τεχνολογικό επίτευγμα (που όμως δεν είναι) και αδιαφορεί πλήρως για την αφήγηση. Οι χαρακτήρες του είναι ρηχοί, δεν υπάρχει συναισθηματικό βάθος -χαρακτηριστικό γνώρισμα των προηγούμενων ταινιών του-, ενώ το έξυπνο εφέ με τα ορθογώνια και τετράγωνα κάδρα που εμφανίζονται μέσα στην οθόνη, σαν αποκόμματα εφημερίδων, για να αφηγηθούν τα γεγονότα, αν και στην αρχή κεντρίζει το ενδιαφέρον μετά από λίγο γίνεται ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο. Τα ψηφιακά εφέ, που ήταν και το μεγάλο στοίχημα της ταινίας, όπως το de-aging (εφέ που χρησιμοποιείται για να κάνει έναν ηθοποιό να φαίνεται νεότερος στην οθόνη) του Τομ Χανκς μοιάζει ψεύτικο, ενώ τα υπόλοιπα ψηφιακά εφέ μοιάζουν ημιτελή και δεν ενσωματώνονται στην αφήγηση. Η σταθερή κάμερα που καταγράφει και παρατηρεί από ένα σταθερό σημείο είναι μια έξυπνη ιδέα, που όμως καταλήγει απλώς ένα σκηνοθετικό εύρημα και δεν δικαιολογεί τη στατικότητά της. Στο «Εδώ» ο Ζεμέκις παραμερίζει την αφήγηση και τους χαρακτήρες για χάρη της ψηφιακής τεχνολογίας και παραδίδει ένα άνευρο, συναισθηματικά κενό έργο.