Η «Maria» που έζησε φυλακισμένη στις προσδοκίες των άλλων

Η εβδομάδα φέρνει την πολυαναμενόμενη ταινία του Χιλιανού Πάμπλο Λαραΐν για την Κάλλας που, με την Αντζελίνα Τζολί εύστοχη στον πρωταγωνιστικό ρόλο, είναι λιγότερο κλασική βιογραφία και περισσότερο ψυχογραφία. Οσοι προτιμούν τη σύγχρονη ποπ σκηνή από την όπερα θα περάσουν καλά με το μιούζικαλ «Wicked» του Τζον Μ. Τσου, με τις Σίνθια Ερίβο και Αριάνα Γκράντε

▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬

Maria
(Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠA, Γαλλία, Γερμανία, 2024, 119’)
★★★☆☆

● Σκηνοθεσία: Πάμπλο Λαραΐν
● Ηθοποιοί: Αντζελίνα Τζολί, Πιερφραντσέσκο Φαβίνο, Αλμπα Ρορβάχερ, Βαλέρια Γκολίνο, Κόντι Σμιτ-ΜακΦι, Αγγελίνα Παπαδοπούλου, Λυδία Κονιόρδου

Με τη νέα του ταινία «Maria» ο Χιλιανός σκηνοθέτης Πάμπλο Λαραΐν ολοκληρώνει την άτυπη τριλογία του που έχει ως επίκεντρο σπουδαίες γυναίκες. Μετά το «Jackie» (2016, 99’) και το «Spencer» (2021, 117’), αποφασίζει να αφηγηθεί τις τελευταίες μέρες της μεγάλης υψιφώνου του 20ού αιώνα Μαρίας Κάλλας, την εποχή που ζει απομονωμένη στο πολυτελές διαμέρισμά της στο Παρίσι με μόνη συντροφιά το προσωπικό της, Μπρούνα και Φερούτσιο - εξαιρετικός στον ρόλο του καταβεβλημένου αλλά υπομονετικού υπηρέτη ο Πιερφραντσέσκο Φαβίνο-, και τα δύο κανίς της. Η Κάλλας περνάει τις μέρες της καταναλώνοντας ηρεμιστικά, αποφεύγοντας να φάει και αποζητώντας διακαώς την εύρεση της χαμένης της φωνής ώστε να μπορέσει να ξαναγυρίσει στη σκηνή.

Η βιογραφία του Λαραΐν, όπως και οι προηγούμενές του, δεν έχει σκοπό να ακολουθήσει τη γραμμική αφήγηση μιας κλασικής βιογραφικής ταινίας. Η «Maria» είναι μια ψυχογραφία μιας μεγάλης σοπράνο, μιας ντίβας, αλλά και το σπαρακτικό πορτρέτο μιας γυναίκας που έζησε φυλακισμένη στις προσδοκίες των άλλων. Κινηματογραφώντας τη μέσα στο μεγαλοπρεπές, γεμάτο έργα τέχνης, αλλά μοναχικό, κλειστοφοβικό διαμέρισμά της, ο σκηνοθέτης ξετυλίγει το κουβάρι της ζωής της μέσα από αναμνήσεις γυρισμένες σε ασπρόμαυρο: βλέπουμε στιγμές από τη δύσκολη παιδική της ηλικία στην κατεχόμενη Αθήνα, όταν εξαναγκαζόταν από τη μητέρα της να τραγουδάει για ένα πιάτο φαΐ, μέχρι και τη θυελλώδη σχέση της με τον Αριστοτέλη Ωνάση που της απαγόρεψε να τραγουδάει.

Ολα αυτά τα γεγονότα, όμως, ο σκηνοθέτης τα παρουσιάζει ως κομμάτια ενός μεγαλύτερου, αινιγματικού παζλ. Οι αναμνήσεις εμπλέκονται με τις τωρινές φαντασιώσεις της, η Κάλλας φαντάζεται ότι της παίρνουν μια συνέντευξη για ένα ντοκιμαντέρ και εξιστορεί τη ζωή της καθώς περπατάει τους δρόμους του Παρισιού - εκπληκτική η φωτογραφία του Εντουαρντ Λάχμαν, που καταφέρνει να «αιχμαλωτίσει» ένα φθινοπωρινό Παρίσι με τις αποχρώσεις του κίτρινου και του καφέ, προσθέτοντάς έναν πολύ όμορφο τόνο μελαγχολίας. Μέσα από αυτά τα δύο ξεχωριστά κομμάτια, αναμνήσεις/φαντασιώσεις, που μπλέκονται το ένα μέσα στο άλλο, ο Λαραΐν απομυθοποιεί την Κάλλας ώστε να παρουσιάσει την ανθρώπινη διάστασή της και να φέρει στο προσκήνιο τα προσωπικά της τραύματα και τις εμμονές της. Η Αντζελίνα Τζολί ενσαρκώνει την Κάλλας με ευαισθησία και καταφέρνει να αναδείξει την εσωτερική σύγκρουση, τη θλίψη, την απομόνωση και την επιθυμία της να ξαναβρεί τη χαμένη φωνή της, που για εκείνη σημαίνει να αποκτήσει ξανά την ταυτότητά της. Η Τζολί κινείται κάποιες στιγμές σαν φάντασμα, μια γυναίκα που περιδιαβαίνει διάφορους χώρους κουβαλώντας μαζί της το παρελθόν της. Αυτό που αφαιρεί όμως δύναμη από την ερμηνεία της είναι η διαχείριση του Λαραΐν που παρουσιάζει κάποιες στιγμές την Κάλλας ως κάτι μη ανθρώπινο, ως ένα έργο τέχνης. Και παρόλο που υπάρχει μια εσωτερικευμένη συναισθηματική φόρτιση, αυτή δεν απελευθερώνεται.

Η προσπάθεια του σκηνοθέτη να δημιουργήσει μια βιογραφία που δεν ακολουθεί την πεπατημένη βρίσκει εδώ αρκετά εμπόδια. Το σενάριο του Στίβεν Νάιτ αδυνατεί να εστιάσει στις αναμνήσεις της Κάλλας, οι οποίες παρουσιάζονται σποραδικά και δεν αναλύονται σε βάθος. Οι τραυματικές εμπειρίες της, αυτές που τη διαμόρφωσαν, περνούν μπροστά από τα μάτια μας και γρήγορα χάνονται. Μεταπηδάμε από τη μια στην άλλη χωρίς να δίνεται ο απαραίτητος χρόνος ανάπτυξής τους, αφήνοντάς μας μια αίσθηση επιφανειακής προσέγγισης. Η σχέση της με τον Ωνάση παρουσιάζεται απλοϊκά, ενώ η εισαγωγή του φανταστικού δημοσιογράφου με τον οποίο συνομιλεί η Κάλλας μοιάζει ως ιδέα παρωχημένη.

Η ταινία τελικά δεν καταφέρνει να δώσει μια ολοκληρωμένη εικόνα για την ίδια την Κάλλας, παρά περισσότερο διογκώνει κατά κάποιον τρόπο τον μύθο γύρω από το όνομά της.

▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬

Wicked
(ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, 2024, 160’)
★★★☆☆

● Σκηνοθεσία: Τζον Μ. Τσου
● Ηθοποιοί: Σίνθια Ερίβο, Αριάνα Γκράντε, Τζεφ Γκόλντμπλαμ

Μετά από δύο δεκαετίες ως ένα από τα πιο δημοφιλή και μακροχρόνια μιούζικαλ της θεατρικής σκηνής (είναι η δεύτερη πιο κερδοφόρα παράσταση του Μπρόντγουεϊ όλων των εποχών), το «Wicked» μεταφέρεται στον κινηματογράφο από τον Τζον Μ. Τσου, ο οποίος έχει ήδη αποδείξει με τις ταινίες «In the Heights» (2021, 143’), «Τρελά πλούσιοι» (Crazy Rich Asians, 2018, 121’) την ικανότητά του να σκηνοθετεί πολύπλοκα και ποιοτικά μιούζικαλ, ενώ το διασκευασμένο σενάριο φέρνει την υπογραφή του Γουίνι Χόλζμαν, με μουσική και στίχους του βραβευμένου με Grammy και Οσκαρ συνθέτη και στιχουργού Στίβεν Σουόρτς.

Το «Wicked» αντλεί έμπνευση από το μυθιστόρημα του Γκρέγκορι Μαγκουάιρ «Wicked: The Life and Times of the Wicked Witch of the West», που με τη σειρά του έχει βασιστεί στο βιβλίο του Λίμαν Φρανκ Μπάουμ «Ο Μάγος του Οζ» και αφηγείται την ιστορία των μαγισσών του Οζ, της Ελφαμπα (Σίνθια Ερίβο) και της Γκαλίντα (Αριάνα Γκράντε). Η Ελφαμπα, στιγματισμένη λόγω του πράσινου δέρματός της, είναι μια παρεξηγημένη φιγούρα, που κρύβει μέσα της μια τεράστια δύναμη, ενώ η Γκαλίντα, με την επιφανειακή της γοητεία και φιλοδοξία, προσπαθεί να βρει τον αληθινό της εαυτό. Οι δυο τους συναντιούνται ως φοιτήτριες στο Πανεπιστήμιο Σιζ και καλλιεργούν μία απρόσμενη αλλά βαθιά φιλία. Μετά τη συνάντησή τους με τον Μάγο του Οζ -όπως πάντα εξαιρετικός στον ρόλο του ο Τζεφ Γκόλντμπλαμ- η φιλία τους φτάνει σε κρίσιμο σημείο και οι ζωές τους παίρνουν διαφορετικά μονοπάτια.

Το νέο μιούζικαλ του Τσου είναι ένα φιλόδοξο έργο, που όχι μόνο αναζωογονεί το είδος, αλλά και αναδεικνύει τη μοναδική ικανότητα του Χόλιγουντ να πλάθει φανταστικούς κόσμους με ρεαλισμό, καταφέρνοντας να παρασύρει τον θεατή στον μαγευτικό κόσμο της ταινίας. Ο Νέιθαν Κρόουλι (μακροχρόνιος συνεργάτης του Κρίστοφερ Νόλαν) ανέλαβε τον σχεδιασμό της παραγωγής και κάνει εξαιρετική δουλειά ζωντανεύοντας τον κόσμο του Οζ μέσα από υπέροχα, επιβλητικά σκηνικά (τα περισσότερα κατασκευασμένα και όχι δημιουργήματα των ψηφιακών εφέ). Αντίστοιχα και τα πολύχρωμα κοστούμια του Πολ Τάζγεβελ («West Side Story», 2021, 156’) καταφέρνουν να αναδείξουν μέσα από τον ιδιαίτερο σχεδιασμό τους και την ποικιλομορφία τους την προσωπικότητα του κάθε χαρακτήρα που τα φορά. Η φωτογραφία της Αλις Μπρουκς «γεμίζει» το κάδρο με μια παλέτα χρωμάτων που θυμίζει έντονα το Technicolor, αποτίνοντας έτσι φόρο τιμής στα μιούζικαλ της Χρυσής Εποχής του Χόλιγουντ. Ο Τσου δημιουργεί πολύπλοκες σκηνές που δίνουν μια ένταση στα μουσικά κομμάτια αποφεύγοντας απλώς να κινηματογραφήσει την εκτέλεσή τους, καθώς τα εντάσσει πολύ όμορφα μέσα στα σκηνικά του. Με τη βοήθεια του εξαιρετικού χορογράφου Κρίστοφερ Σκοτ το κάθε μουσικό κομμάτι αποτελεί και μια ευχάριστη έκπληξη για τον θεατή. Η Σίνθια Ερίβο και η Αριάνα Γκράντε δίνουν πολύ δυνατές ερμηνείες και με τις ξεχωριστές φωνές τους καταφέρνουν να φέρουν στην επιφάνεια τα συναισθήματα που βιώνουν οι χαρακτήρες τους. Η φωνή τους συγχρονίζεται αρμονικά με το σώμα τους και σε κάθε μουσικό κομμάτι οι χορογραφίες τους σκιαγραφούν πολύ όμορφα τη συναισθηματική φόρτιση κάθε σκηνής. Στο τελευταίο βοηθάει και η εξαιρετική χημεία που υπάρχει μεταξύ τους.

Στο σύνολό της η ταινία είναι εντυπωσιακή, με το πιο αδύναμο σημείο της να είναι η δυσκολία της να ισορροπήσει ανάμεσα στη φαντασία και την πολιτική αλληγορία. Θέματα που θίγονται όπως ο ρατσισμός, η ξενοφοβία και ο αυταρχισμός δεν ενσωματώνονται πολύ καλά μέσα στην ανάλαφρη αφήγηση, ενώ η μεγάλη διάρκεια της ταινίας, παρόλο που δίνει περισσότερο χώρο για να αναπτυχθούν η ιστορία και οι χαρακτήρες, αναπόφευκτα οδηγεί σε επανάληψη, ενώ κι ο ρυθμός σε κάποια σημεία φαίνεται υπερβολικά αργός.

▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬

48 Ωρες στην Ταϊβάν
(Weekend in Taipei, Ταϊβάν, Γαλλία, 2024, 100’)

● Σκηνοθεσία: Τζορτζ Χουάνγκ
● Ηθοποιοί: Λουκ Εβανς, Σουνγκ Κανγκ, Γκουέι Λουν Μέι

Ο Τζον Λόλορ είναι ένας πράκτορας της Δίωξης Ναρκωτικών «παντρεμένος» με τη δουλειά του. Η Τζόι Κανγκ είναι μια κορυφαία «Transporter» στην Ταϊπέι, οδηγεί και σκέπτεται τόσο γρήγορα που είναι δύσκολο να την εντοπίσεις. Οι δυο τους δεν έπρεπε να ερωτευτούν, αλλά η μοίρα τους έφερε κοντά... πριν οι δυνάμεις του εγκλήματος και της διαφθοράς τους χωρίσουν. Τώρα, 15 χρόνια αργότερα, η μοίρα τους ξαναφέρνει κοντά κατά τη διάρκεια ενός Σαββατοκύριακου στην Ταϊπέι. Και οι δυο τους θα ανακαλύψουν ότι το μόνο πράγμα που είναι πιο δύσκολο από το να ερωτευτείς... είναι να ξαναερωτευτείς.

▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬

Το Βράδυ που ο Μπαμπάς μου Έσωσε τα Χριστούγεννα
(La Navidad en sus manos, Ισπανία, 2024, 95’)

● Σκηνοθεσία: Χοακίν Μασόν
● Ηθοποιοί: Σαντιάγκο Σεγκούρα, Ερνέστο Σεβίγια, Ουνάξ Χάιντεν, Πάμπλο Τσιαπέγια

Λίγο πριν τα Χριστούγεννα, ο Άγιος Βασίλης τραυματίζεται σε ένα ατύχημα και ο μικροαπατεώνας, Σάλβα, αναλαμβάνει να τον αντικαταστήσει, για να σώσει την ημέρα των Χριστουγέννων και να κερδίσει πίσω την οικογένειά του. Η αποστολή του δεν είναι καθόλου εύκολη. Το ρολόι αντίστροφης μέτρησης για τα Χριστούγεννα χτυπά, και ο Σάλβα πρέπει να βρει τους ταράνδους, να μάθει να πετάει το έλκηθρο και, το πιο δύσκολο από όλα... να μάθει να είναι καλός άνθρωπος. Θα τα καταφέρει;