«Γεννήθηκα στην Τρίπολη τον Οκτώβριο του 1937, από πατέρα με 13 αδέρφια, όλοι τους τσοπαναραίοι». Αυτή ήταν μία ατάκα που έλεγε συχνά σε φίλους και κάποιους δημοσιογράφους που εκτιμούσε ο Σταύρος Τσιώλης. Είχαμε την τύχη να έχουμε κι εμείς συνομιλήσει αρκετές φορές μαζί του. Δυστυχώς, μας «έφυγε» νωρίς (2019), έχοντας κάνει βέβαια, μέχρι τότε, τεράστια καριέρα ως σκηνοθέτης κινηματογράφου, με ταινίες τόσο ιδιαίτερες όσο ιδιαίτερη ήταν η ευαισθησία και το χιούμορ του.
Εχει αφήσει αποτύπωμα ο Σταύρος Τσιώλης στην ιστορία του ελληνικού σινεμά, όπως είχε αφήσει και ο προπάππος του κατά την Επανάσταση (κάτι που επίσης μας έλεγε γελώντας): είχε χαρτί η οικογένειά του από τον Κολοκοτρώνη πως χρώσταγε του Κυριάκου Τσιώλη 150 γιδοπρόβατα, που τα είχαν φάει τα παλικάρια του. Είχε χαθεί αυτό το χαρτί και πολύ πλάκα έκανε ο δισέγγονος καθώς «ακόμα για ζωοκλέφτες θα μας περνάνε», όπως έλεγε... Οι ατάκες του ήταν φωτιά. Εκκινούσαν από τον ίδιο, πήγαιναν πίσω στους Κολοκοτρωναίους, περνούσαν από την Κατοχή που την είχε ζήσει και θυμόταν, παρότι μικρός τότε, και την πείνα και τη γερμανική μπότα και τους ταγματασφαλίτες, και έφτανε στο σήμερα όπου δεν άφηνε τίποτα όρθιο. Αρκεί μία ταινία του να δει κανείς και το καταλαβαίνει.
Τώρα, πέντε χρόνια μετά τον θάνατό του, η Ταινιοθήκη της Ελλάδος μαζί με την Ταινιοθήκη της Θεσσαλονίκης και το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης διοργανώνουν ρετροσπεκτίβα στο έργο του, που ξεκινάει από σήμερα Πέμπτη, στο θερινό σινεμά «Λαΐς».
Θα προβληθούν οκτώ από τις ταινίες του (ο ίδιος έχει γράψει και θεατρικά): «Μικρός δραπέτης» (1968), «Ας περιμένουν οι γυναίκες» (1998), «Ερωτας στη χουρμαδιά» (1990), «Ακατανίκητοι εραστές» (1988), «Ο χαμένος θησαυρός του Χουρσίτ Πασά» (1996), «Μια τόσο μακρινή απουσία» (1985), «Γυναίκες που περάσατε από ’δώ» (2017) και «Φτάσαμεε!» (2004). Τον προηγούμενο Δεκέμβρη, στην Ταινιοθήκη Θεσσαλονίκης είχε παρουσιαστεί όλη η φιλμογραφία του, τμήμα της οποίας θα δούμε τώρα, εδώ, στην Αθήνα.
Το αφιέρωμα έχει τίτλο «Μία τόσο κοντινή παρουσία» και κάθε ταινία προλογίζεται από σημαντικούς ανθρώπους του σινεμά και μελετητές του έργου του. Επίσης, θα τιμήσουν με την παρουσία τους τις εκδηλώσεις εκλεκτοί προσκεκλημένοι και ομιλητές από το στενό οικογενειακό και επαγγελματικό περιβάλλον του Σταύρου Τσιώλη, καθώς και φίλοι του (ήταν πολύ αγαπητός και όχι τυχαία). Αύριο, 6/9, θα πραγματοποιηθεί και μουσική βραδιά με ζωντανή ερμηνεία τραγουδιών από ταινίες του, με τους Γιάννη Ζουγανέλη, Παύλο Κοντογιαννίδη και Κατερίνα Τσιώλη. Η Κατερίνα Τσιώλη είναι η κόρη του σκηνοθέτη και υπήρξε και βασική του συνεργάτιδα ως σκριπτ, βοηθός σκηνοθέτη, βοηθός παραγωγής και ηθοποιός σε πολλές ταινίες του. Ταυτόχρονα ήταν και συνθέτρια, στιχουργός και ερμηνεύτρια σε ορισμένα από τα υπέροχα τραγούδια που κόσμησαν το κινηματογραφικό έργο του πατέρα της· και θα παρευρεθεί σε όλες τις ταινίες του αφιερώματος, μιλώντας για το έργο του.
● Το αφιέρωμα ξεκινά σήμερα, Πέμπτη, με την προβολή της ταινίας «Ο μικρός δραπέτης» (1968), που είναι και η πρώτη που σκηνοθέτησε ο Σταύρος Τσιώλης, αφού είχε εργαστεί σε περισσότερες από 50 ταινίες ως βοηθός σκηνοθέτη. Την ταινία θα προλογίσουν η πρόεδρος της Ταινιοθήκης, Μαρία Κομνηνού, και η Κατερίνα Τσιώλη.
● Αύριο 6/9: «Ας περιμένουν οι γυναίκες» (20.30). Προλογίζουν οι Γιάννης Ζουγανέλης, ηθοποιός-μουσικός, και Μελέτης Μοίρας, σκηνοθέτης.
● Σάββατο 7/9: «Ερωτας στη χουρμαδιά» (20.30). Προλογίζουν οι Δώρα Μασκλαβάνου, σκηνοθέτις-ηθοποιός, και Νίκος Γραμματικός, σκηνοθέτης). Και στις 22.30, «Ακατανίκητοι εραστές». Προλογίζει ο Ηλίας Κανέλλης (ο δημοσιογράφος έχει γράψει και σχετικό βιβλίο για τον σκηνοθέτη που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης).
● Κυριακή 8/9: «Ο χαμένος θησαυρός του Χουρσίτ Πασά» (20.30). Προλογίζουν οι Στέλιος Χαραλαμπόπουλος, σκηνοθέτης, και Δημήτρης Μανιάτης, συγγραφέας-δημοσιογράφος.
«Μια τόσο μακρινή απουσία» (22.15). Προλογίζει η Δήμητρα Χατούπη, ηθοποιός. Από την αντιστροφή του τίτλου αυτής της σκληρής ταινίας δανείστηκε και τον τίτλο του το αφιέρωμα. Στην ταινία, η Αγγελική, διαμαρτυρόμενη για τον εγκλεισμό της μεγαλύτερης και ατίθασης αδερφής της στο ψυχιατρείο, πηγαίνει και τη βγάζει από εκεί, αντιμετωπίζοντας τη σκληρή πίεση και εχθρότητα της οικογένειάς της και την αδιαφορία των φίλων της.
● Δευτέρα 9/9: «Γυναίκες που περάσατε από ’δώ» (20.30). Προλογίζουν ο ηθοποιός Ερρίκος Λίτσης και η διευθύντρια φωτογραφίας Ολυμπία Μυτιληναίου, που συνεργάστηκαν με τον Στ. Τσιώλη στη συγκεκριμένη ταινία.
«Φτάσαμεε!» (22.15). Προλογίζει ο Ακης Καπράνος, κριτικός κινηματογράφου.
ℹ️ Ολόκληρο το πρόγραμμα αναλυτικά στο: tainiothiki.gr. Εισιτήρια: 6€ (γενική είσοδος) | Κάρτα 3 προβολών: 12€. Στο θερινό σινεμά «Λαΐς» της Ταινιοθήκης της Ελλάδος (Μεγάλου Αλεξάνδρου 134-136, τηλ. 210-3609695)
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας