Ο... ανήλικος Σπίλμπεργκ και η αυτοκράτειρα Σίσι

Σε λίγες μέρες ξεκινάει το 63ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, για ένα δεκαήμερο γεμάτο σινεμά, νέες ταινίες μυθοπλασίας, αφιερώματα, συζητήσεις. Η έναρξη θα γίνει την Πέμπτη 3/11, με τη νέα ταινία του Στίβεν Σπίλμπεργκ, «The Fabelmans»!

Πρόκειται για μια όχι αυτοβιογραφική, αλλά σίγουρα πολύ προσωπική ταινία του δημοφιλούς σκηνοθέτη, ο οποίος καταβυθίζεται στις παιδικές του μνήμες και βασισμένος σε αυτές, μας δίνει μια ιδιαίτερη ταινία ενηλικίωσης: Ο ήρωάς του, ο μικρός Σάμι, ερωτεύεται τη μεγάλη οθόνη σαν οι γονείς του τον πάνε να δει την ταινία «The Greatest Show on Earth» («Το μεγαλύτερο σόου στη Γη»). Αποφασίζει να γίνει και ο ίδιος σκηνοθέτης και με τη βοήθεια και στήριξη της μητέρας του, παίρνει την πρώτη του κάμερα και ξεκινάει το γύρισμα...

Ο Σπίλμπεργκ έχει δηλώσει πως το σινεμά ήταν το προσωπικό του καταφύγιο ως παιδί. Γυρνώντας πίσω στη δεκαετία του '50 (ο ίδιος είναι γεννημένος το 1946), ξαναζεί τον εαυτό του μικρό, μέσα στη σκοτεινή αίθουσα, να βλέπει ταινίες που του δημιουργούσαν ένα πλαίσιο ασφάλειας μακριά από τους καβγάδες των γονιών του (που κατέληξαν σε διαζύγιο), τις ρατσιστικές και αντισημιτικές συμπεριφορές των γύρω του (μεγάλωσε στο Οχάιο από Εβραίους γονείς, που ωστόσο δεν είχαν γίνει πλήρως αποδεκτοί εξαιτίας της θρησκείας τους. Η μητέρα του, Λι Αντλερ, ήταν πιανίστρια και είχε εστιατόριο και ο πατέρας του, Αρνολντ, ήταν ηλεκτρολόγος μηχανικός).

Τώρα, στα 76 του χρόνια, ο Σπίλμπεργκ ανανεώνει εκείνη την αρχική αγάπη προς το σινεμά, με μια ταινία ως προσωπική ένδειξη ευγνωμοσύνης προς την 7η τέχνη και συνεργάτες σχεδόν όλους βραβευμένους ή υποψήφιους για Οσκαρ (από την ηθοποιό Μισέλ Γουίλιαμς μέχρι τον συν-σεναριογράφο, μαζί με τον ίδιο, κάτοχο Πούλιτζερ Τόνι Κούσνερ κ.ά.).

Οσο για την ταινία λήξης (Κυριακή 13/11), αυτή θα είναι ο «Κορσές» («Corsage») της Μαρί Κρόιτσερ που μόλις κέρδισε το βραβείο Καλύτερης Ταινίας στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Λονδίνου. Η Βίκι Κριπς (τη γνωρίσαμε στην εξαιρετική ταινία «Αόρατη κλωστή») δίνει μια ιδιαίτερη ερμηνεία ως αυτοκράτειρα Σίσι σ' αυτό το δράμα εποχής, στο οποίο, μεταξύ άλλων, παρακολουθούμε την αυτοκράτειρα Ελισάβετ της Αυστροουγγαρίας (1877) να προσπαθεί να διατηρήσει την αψεγάδιαστη δημόσια εικόνα της, σφίγγοντας όλο και πιο πολύ τον κορσέ της! Η ταινία θα κυκλοφορήσει στις κινηματογραφικές αίθουσες αμέσως μετά (17/11) από την εταιρεία διανομής Cinobo.

Ολόκληρο το πρόγραμμα της φετινής διοργάνωσης πρόκειται να ανακοινωθεί την επόμενη εβδομάδα, ωστόσο ήδη γνωρίζουμε κάποιες από τις ταινίες του διεθνούς διαγωνιστικού (Δ.Δ)., καθώς και μία από την ενότητα «Ανοιχτοί Ορίζοντες» - από τις αγαπημένες μας του ΦΚΘ:

● «Σχέδιο 75» του Ιάπωνα σκηνοθέτη Τσι Χαγιακάουα (Δ.Δ.): το φιλμ πραγματεύεται το κυβερνητικό πρόγραμμα «Σχέδιο 75» στην Ιαπωνία, που παροτρύνει τους ηλικιωμένους πολίτες να επιλέξουν οικειοθελώς την ευθανασία ως λύση στο πρόβλημα μιας ολοένα και πιο γερασμένης κοινωνίας. Ο σκηνοθέτης στέκει απέναντι στα ζητήματα μιας όμορφης ζωής και ενός αξιοπρεπούς θανάτου ως βασικά ανθρώπινα δικαιώματα - κάτι πολύ σημαντικό και για τις κοινωνίες της Δύσης.

● «Το φράγμα» του Αλι Σερί (Δ.Δ.): πρόκειται για έναν Λιβανέζο καλλιτέχνη που χρησιμοποιεί την εικαστική βιντεοεγκατάσταση περισσότερο απ' ό,τι το φιλμ, καταγράφοντας φυσικά τοπία της χώρας του και την κληρονομιά (υλική και άυλη) της Μ. Ανατολής. Ετσι και στη συγκεκριμένη ταινία, μας μεταφέρει στο Σουδάν και συγκεκριμένα στο φαράγγι της Μερόης, του αρχαιότερου οικισμού της περιοχής. Εκεί, μέσω της ιστορίας του πλινθοποιού Μαχέρ κατανοούμε το πώς η πολιτική αλλά και οι κοινωνικές κρίσεις γίνονται αόρατες σε συγκεκριμένα περιβάλλοντα.

● «Βρόμικα, βίαια, βάναυσα» του Βισάμ Σαράφ (Διαγωνιστικό «Meet the Neighbors»): πάλι από τον Λίβανο ο σκηνοθέτης, που μας παρουσιάζει μια «αδύνατη ερωτική ιστορία», όπως τη χαρακτηρίζουν οι κριτικοί, καθώς το φιλμ τιμήθηκε με βραβείο Europa Cinemas Label στο πρόσφατο Φεστιβάλ Βενετίας. Μια οικιακή βοηθός από την Αιθιοπία ερωτεύεται έναν Σύρο πρόσφυγα, το σώμα του οποίου βιώνει περίεργες αλλαγές...

● «Αποστολή "Mars One"» του Βραζιλιάνου Γκαμπριέλ Μαρτίνς («Ανοιχτοί Ορίζοντες»): μια οικογένεια κατώτερης κοινωνικής τάξης υφίσταται μια σειρά από προκλητικές και βαθιές αλλαγές, ανακαλύπτοντας εκ νέου τον εαυτό της και τους οικογενειακούς δεσμούς που την ενώνουν. Η ταινία κάνει και πολιτικές αναφορές, καθώς ο σκηνοθέτης τοποθετεί τη δράση της «ακριβώς μετά τις απογοητευτικές εκλογές που έφεραν στην εξουσία έναν εξτρεμιστή ακροδεξιό πρόεδρο».

Για το τέλος αφήσαμε την οπτική ταυτότητα του φετινού 63ου ΦΚΘ: μια απλή, κανονική γυναίκα-υπερήρωας αιωρείται πάνω από την πόλη. Η ίδια δρα ως μαγνήτης που από τη μια έλκει τα πάντα, από την άλλη όμως ξεπερνά και υπερβαίνει τους αμέτρητους ρόλους που της έχουν ανατεθεί.

Το πρωτότυπο έργο ζωγράφισε ο εικαστικός και visual artist Δημήτρης Τριμίντζιος σε πίνακα που θα εκτεθεί στους χώρους του φεστιβάλ και μετά θα βγει σε δημοπρασία, τα έσοδα της οποίας θα διατεθούν για την υποστήριξη κακοποιημένων γυναικών.