Εναρξη με χαιρετισμό του Ουκρανού προέδρου

Εναρξη χθες για το 75ο Φεστιβάλ των Κανών και επίσημη επιστροφή στον φυσικό του χώρο και στους φυσιολογικούς όρους διεξαγωγής, μετά από δύο παράδοξες χρονιές (το 2020 το Φεστιβάλ είχε ακυρωθεί και το 2021 έγινε τον Ιούλιο σε «περικομμένη» εκδοχή) που τις βάρυνε η σκιά της πανδημίας.

Και χθες όμως, η έναρξη έγινε υπό μία άλλη σκιά, γενεσιουργό κι αυτή παγκόσμιας ανασφάλειας: τη σκιά του πολέμου στην Ουκρανία. Εξ ου και το μήνυμα που απηύθυνε σε ζωντανή σύνδεση ο Ουκρανός πρόεδρος (και πρώην ηθοποιός) Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Αν και παρόμοια παρέμβαση δεν του επετράπη στην πρόσφατη Τελετή Απονομής των Όσκαρ, οι Κάνες τον υποδέχτηκαν με θερμό χειροκρότημα. Κι εκείνος προσάρμοσε και πάλι την ομιλία του –όπως έχει κάνει και σε πολλές διαφορετικές περιστάσεις– στην κινηματογραφική «συνθήκη» αυτή τη φορά, επισημαίνοντας ότι από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, το σινεμά στάθηκε στο πλευρό της ειρήνης και στηλίτευσε τους δικτάτορες. «Το μίσος πεθαίνει, οι δικτάτορες φεύγουν, η ελευθερία επιστρέφει στην ανθρωπότητα, όπως έδειξε και ο Τσάπλιν στον “Μεγάλο Δικτάτορα”. Σήμερα υπάρχει ξανά ένας πόλεμος για την ελευθερία, υπάρχει ένας δικτάτορας, αλλά το σινεμά δεν πρέπει να είναι πια βωβό», είπε ο Ζελένσκι. Κι αυτή δεν ήταν η μόνη ουκρανική παρέμβαση στην έναρξη του Φεστιβάλ των Κανών. Αμέσως μετά προβλήθηκε η νέα ταινία του Μισέλ Χαζαναβίσιους, μια σάτιρα με ζόμπι, πρωταγωνιστές τούς Ρομέν Ντουρί και Μπερενίζ Μπεζό και αρχικό τίτλο «Ζ» που αναγκάστηκε να αναβαπτιστεί σε «Coupé». Όχι λόγω του αριστουργήματος του Γαβρά, αλλά μετά από επίσημες και εντονότατες διαμαρτυρίες του Ουκρανικού Ινστιτούτου Κινηματογράφου, το οποίο επέμενε ότι το «Z» είναι το επίσημο έμβλημα της ρωσικής επίθεσης στην Ουκρανία, «καθώς οι Ρώσοι εισβολείς το χρησιμοποιούν ως υπογραφή της επιβολής τους - το φορούν στις στολές τους, το βάφουν στα τανκς τους ή το αφήνουν εκδικητικά πάνω στα ερείπια που αφήνουν πίσω τους». Με τη μετονομασία της ταινίας συμφώνησαν τόσο το Φεστιβάλ όσο και ο Χαζαναβίσιους, που δήλωσε ότι ένιωσε «μεγάλη στεναχώρια κι ευθύνη αν προκάλεσε άθελά του περισσότερο πόνο στον ουκρανικό λαό». Μάλλον μια υπερβολή που δε βοηθάει την Ουκρανία...

Το Φεστιβάλ θα διαρκέσει έως τις 28 Μαΐου, με 17 ταινίες να διαγωνίζονται για τον Χρυσό Φοίνικα. Να θυμίσουμε ότι ισχυρή εκπροσώπηση έχει και η χώρα μας αφού, ενταγμένο στο επίσημο πρόγραμμα Cannes Première, θα προβληθεί το «Dodo» του Πάνου Χ. Κούτρα, στην Εβδομάδα Κριτικής, ενώ στο τμήμα των ταινιών μικρού μήκους διαγωνίζεται η Εύη Καλογηροπούλου με το φιλμ «Στον Θρόνο του Ξέρξη».