Αβάν γκαρντ χωρίς όρια

Διάσημοι, αλλά και άγνωστοι στην Ελλάδα ξένοι σκηνοθέτες της πρωτοπορίας. Ελληνες δημιουργοί όλων των γενεών, που τόλμησαν και τολμούν. Εντελώς νέα ονόματα, που πειραματίζονται και συνιστούν το διαγωνιστικό του τμήμα. Αφιερώματα και μάστερ κλας. Πολλοί φιλοξενούμενοι με ενδιαφέρον. Και ιδού το προφίλ του 10ου Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας. Η διοργάνωση-θεσμός της Ταινιοθήκης της Ελλάδος θα γίνει από 20 Νοεμβρίου μέχρι 5 Δεκεμβρίου, με προβολές και δράσεις όχι μόνο στις δύο αίθουσές της, αλλά και στο Exile Room και το Γαλλικό Ινστιτούτο.

Πάνω από 160 ταινίες έχουν προγραμματιστεί. Εννέα από αυτές διαγωνίζονται, μυθοπλασίες και ντοκιμαντέρ, από Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ελβετία, Πορτογαλία, Ιαπωνία, Αργεντινή, Βραζιλία, Ιράν, Ινδία, Αλγερία και Κατάρ. Ερχονται από σπουδαία φεστιβάλ (από Κάνες έως Λοκάρνο), σχεδόν όλες κάνουν πανελλαδική πρεμιέρα και αποτελούν έναν χάρτη των πιο φρέσκων και ρηξικέλευθων τάσεων του σινεμά.

Μια σειρά από αφιερώματα απογειώνουν το πρόγραμμα:

◼ Στον Πορτογάλο Μανοέλ ντε Ολιβέιρα (1908-2015) με 12 μικρού, μεσαίου και μεγάλου μήκους ταινίες. Στην αφίσα, άλλωστε, του φεστιβάλ κυριαρχεί το πανέμορφο πρόσωπο της μούσας του, Λέινορ Σιλβέιρα, πρωταγωνίστριας της «Κοιλάδας του Αβραάμ». Βασικός ομιλητής για τον Ολιβέιρα θα είναι ο Ζοζέ Μανουέλ Κόστα (διευθυντής της Πορτογαλικής Ταινιοθήκης).

◼ Στον Ιταλό Μάρκο Μπελόκιο με 6 εμβληματικές ταινίες του.

◼ Στη σημαντική Ελληνίδα ντοκιμαντερίστα Εύα Στεφανή, η οποία θα δείξει 15 ταινίες της, αλλά και θα δώσει μάστερ κλας (25/11, 15.30, Ταινιοθήκη - Aίθουσα Α).

◼ Σε δύο «άγνωστους» στην Ελλάδα αλλά σημαντικούς Γάλλους δημιουργούς, που θα έρθουν και στην Αθήνα. Τον ντοκιμαντερίστα Φλοράν Μαρσί, που εδώ και 30 χρόνια καταγράφει με την κάμερά του πολέμους, ξεσηκωμούς, απελευθερώσεις, αλλά και τις πιο καταφανείς στερήσεις της εποχής μας, στο σταυροδρόμι δημοσιογραφίας, βιντεο-τέχνης, πολεμικού φωτο-ρεπορτάζ και κινηματογράφου. Και στην πρωτοποριακή και τολμηρή Μαρί Λοζιέ, η οποία θα παρουσιάσει το αφιέρωμα στο έργο της που φιλοξένησε πρόσφατα το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης (MoΜΑ) και θα προλογίσει την τελευταία ταινία της «Felix in Wonderland» για τον γνωστό μουσικό Φέλιξ Κούμπιν (ηλεκτρονική μουσική). Η Λοζιέ έχει δείξει δουλειά της στα μεγαλύτερα φεστιβάλ και μουσεία (Μπερλινάλε, Tribeca, Tate Modern, MoMA, Γαλλική Ταινιοθήκη), κυρίως κινηματογραφικά αντισυμβατικά πορτρέτα αβάν γκαρντ καλλιτεχνών.

◼ Από τα πιο ερεθιστικά αφιερώματα του φεστιβάλ είναι μια συνομιλία Χίτσκοκ-Τριφό μέσω ενός μεγάλου αριθμού ταινιών τους (από το «Ψυχώ» και το «Υπόθεση Νοτόριους» μέχρι το «Οπωσδήποτε την Κυριακή» και τον «Ανδρα που αγαπούσε τις γυναίκες»). Την Κυριακή 1/12, στις 5 μ.μ. θα προβληθεί η βωβή ταινία του Χίτσκοκ «O νοικάρης» (1927) συνοδεία πρωτότυπης μουσικής του Μηνά Ι. Αλεξιάδη (Ταινιοθήκη).

◼ Ο ελληνικός κινηματογράφος εκπροσωπείται με δύο αφιερώματα που περιλαμβάνουν ταινίες-σταθμούς. Το πρώτο, «Το μοντέρνο ως πείραμα», σε επιμέλεια της Μαρίας Κομνηνού, παρακολουθεί την καθυστερημένη εμφάνιση της νεωτερικότητας στον ελληνικό κινηματογράφο («Δράκος») και την ανάδυση του πειραματικού και εικαστικού κινηματογράφου (Κ. Σφήκας, Θ. Ρεντζής, Α. Αγγελίδη). Το δεύτερο, «Κάτι τρέχει με την οικογένεια», σε επιμέλεια του Δημήτρη Παπανικολάου, περιλαμβάνει ταινίες από Κακογιάννη και Αγγελόπουλο μέχρι Λάνθιμο, Οικονομίδη και Κούτρα και μια σειρά από πρόσφατες μικρού μήκους ταινίες που καταπιάνονται με το θέμα της οικογένειας.

◼ Τέλος, δεν θα μπορούσε να λείπει η αγαπημένη ενότητα του φεστιβάλ «Αποκατεστημένες και υπέροχες». Περιλαμβάνει την ταινία έναρξης «Χρυσή εποχή» του Λουίς Μπουνιουέλ, τη ταινία λήξης «Θαύμα στο Μιλάνο» του Βιτόριο ντε Σίκα και «Το τσίρκο» του Τσάρλι Τσάπλιν και «Ξένοιαστος Καβαλάρης» του Ντένις Χόπερ. Στην τελετή λήξης θα προβληθεί και η νέα μικρού μήκους ταινία Nimic του Γιώργου Λάνθιμου, με τον Ματ Ντίλον και τη Δάφνη Πατακιά.

Στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου η πρόεδρος της Ταινιοθήκης, Μαρία Κομνηνού, ανακοίνωσε πως μόλις εγκρίθηκε από το ΥΠΠΟΑ το ποσό των 25.000 ευρώ για την πρώτη έκθεση του Μουσείου Κινηματογράφου της Ταινιοθήκης, η οποία θα διοργανωθεί πιθανότατα τον Γενάρη.