Χιούμορ, τόλμη και πίστη στο νέο αίμα

Εννιά χρόνια κιόλας και τα βραβεία της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, ξεπερνώντας τις όποιες αντιστάσεις υπήρξαν στην αρχή από μικρή μερίδα του χώρου, καθιερώθηκαν σαν θεσμός αλλά και σαν άποψη και στιλ.

Αποψη κινηματογραφική, αφού είναι πιο τολμηρά, πιο απρόβλεπτα -και γι' αυτό και πιο ουσιαστικά- από τα παλιά Κρατικά, βασίλειο ισορροπιών και στοιχίσεων των εκπροσώπων των σωματείων πίσω από αναμενόμενα πουλέν.

Στιλ ανάλαφρο και αδέσμευτο απέναντι σε όλους, κράτος και κυβερνήσεις, αλλά και την ίδια την κινηματογραφική κοινότητα που ενώ τη στηρίζουν και την προβάλλουν μπορούν κάλλιστα να της κάνουν πλάκα. 

Εφεραν με λίγα λόγια τα βραβεία της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου (γνωστά ως Ιρις) στη χώρα μας τα καθόλου πολίτικαλ κορέκτ ήθη ανάλογων τελετών που, από το Λος Αντζελες μέχρι το Λονδίνο και τη Μαδρίτη, διοργανώνουν σώματα με κύρος, αποτελούμενα από μεγάλο αριθμό επαγγελματιών κινηματογραφιστών κάθε ειδικότητας.

Κι αν μπορούν ο Μπιλι Κρίσταλ και ο Τζίμι Κίμελ να κάνουν από τη σκηνή των Οσκαρ χοντρά αστεία σε βάρος φίλων τους σαν τον Τζόρτζ Κλούνεϊ ή να χτυπάνε στα ίσα τον πρόεδρο των ΗΠΑ, είτε Μπους τον λένε είτε Τραμπ, γιατί να μας ξενίζει που ο Μάκης Παπαδημητρίου και ο Γιώργος Πυρπασόπουλος με τα ωραία σατέν σακάκια τους γέλασαν σαρκαστικά το βράδυ της Δευτέρας στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση με Σμαραγδή, Στάνκογλου και Λάνθιμο και γενικά με το μαράζι του ελληνικού σινεμά να κάνει καλά εισιτήρια;

Γιατί να μας εκπλήσσει που οι παρουσιαστές της βραδιάς επέτρεψαν στον καλεσμένο τους τσολιά της «Ελληνοφρένειας», Αποστόλη Μπαρμπαγιάννη, να κάνει πλάκα στον Αλέξη Τσίπρα και τον Κυριάκο Μητσοτάκη;

Αλλωστε και οι ίδιοι δεν πήγαν πίσω. Με χιούμορ, εννοείται, δεν άφησαν τη Λυδία Κονιόρδου σε χλωρό κλαρί (έλειπε φυσικά η υπουργός, βρισκόταν στην έναρξη των εκδηλώσεων για την Αθήνα, Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου), σατίρισαν αμείλικτα το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου («θεσπίζεται εβδομαδιαία θητεία για τον πρόεδρο», ανήγγειλαν) ενώ αντίθετα έκαναν μια μάλλον περίεργη αβάντα στον γ. γραμματέα του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής Λευτέρη Κρέτσο, που έχει πρόσφατα τα εύσημα των κινήτρων για προσέλκυση ξένων ταινιών στην Ελλάδα. Η Ακαδημία τον κάλεσε να απονείμει το σημαντικό βραβείο σεναρίου.

Αλλά έπεσε πάνω στη θριαμβεύτρια της βραδιάς Ελίνα Ψύκου (πέντε βραβεία πήρε η ταινία της «Ο γιος της Σοφίας») κι αυτή, γνωστή συνδικαλίστρια και πρόεδρος της Ενωσης Σκηνοθετών - Παραγωγών Ελληνικού Κινηματογράφου, δεν δίστασε να του απευθύνει από σκηνής τον γνωστό ελληνικό στίχο, «Λευτέρη, Λευτέρη, Λευτέρη, μη μ' έχεις γραμμένη στο παλιό σου το τεφτέρι». 

Θα πει κανείς -και να το δεχτούμε- πως έπεσε υπερβολική δόση πλάκας το βράδυ της Δευτέρας, ολίγον πρόχειρης αλλά και μονότονης.

Δεν του αξίζει του ελληνικού κινηματογράφου η παλιά γνωστή επωδός και μουρμούρα ότι δεν πάει καλά εισπρακτικά.

Κυρίως όταν η Ακαδημία -και καλώς- διαλέγει και ανακηρύσσει θριαμβεύτρια των βραβείων της (και δη των σημαντικότερων, δηλαδή σκηνοθεσίας, σεναρίου και καλύτερης ταινίας) τον «Γιο της Σοφίας», που ζήτημα είναι αν τον είδαν λίγες χιλιάδες θεατές, και όχι το «Τελευταίο σημείωμα» του Παντελή Βούλγαρη που συγκριτικά έσκισε εισπρακτικά.

Και όταν η ταινία που τα πήγε φέτος καλύτερα στο box office, δηλαδή ο «Καζαντζάκης» του Γ. Σμαραγδή, έχει σνομπάρει -ή φοβηθεί;- τον θεσμό. 

↳ Αριστερά: Η Αμαλία Μουτούση δίνει στον Παντελή Βούλγαρη το βραβείο α' ανδρικού ρόλου για τον πρωταγωνιστή του «Τελευταίου σημειώματος» Ανδρέα Κωνσταντίνου. Στην μικρή φωτογραφία ο Αλεξάντρ Ντεσπλά των δυο Οσκαρ και «μισοέλληνας», όπως είπε, βραβευτηκε για την προσφορά του στον κινηματογράφο

Ευτυχώς, που πέρα από αστοχίες και προχειρότητες της οργάνωσης (για παράδειγμα, δεν υπήρχε μεταφραστής για τον υπέροχο Αλεξάντρ Ντεσπλά των δυο Οσκαρ μουσικής, που τιμήθηκε από την ΕΑΚ για την προσφορά του στον κινηματογράφο), η ίδια η τελετή απογειωνόταν από μόνη της.

Την έπαιρναν στους ώμους τους οι βραβευμένοι. Αυτό που ήταν και έφερνε ο καθένας τους είναι εν τέλει πιο σημαντικό από τα εισιτήρια, είναι το ίδιο το μέλλον του κινηματογράφου μας. 

Ναι, σ' αυτό ανήκει και ο Παντελής Βούλγαρης που είπε το συγκινητικό «Καλή τύχη σε όλους. Αγώνας. Η τέχνη αυτή αξίζει».

Ανήκουν όμως κυρίως η Ψύκου, ο Χαρίτος, η Μασκλαβάνου και οι παραγωγοί τους, αυτή η νέα γενιά δαιμόνιων παραγωγών σαν τη Ρέα Αποστολίδη, τον Γιούρι Αβέρωφ, τον Κωνσταντίνο Κοντοβράκη, τον Γιώργο Καρναβά, τη Φένια Κοσοβίτσα που καλό είναι οι θεσμοί της πολιτείας να ακούνε περισσότερο.

«Χωρίς ξένους συμπαραγωγούς ελληνική ταινία δεν υπάρχει», είπε ο Γιούρι Αβέρωφ του εντυπωσιακού ντοκιμαντέρ «Dolphin Man». «Η ΕΡΤ πρέπει να ανανεώσει αμέσως τη συμφωνία της με το ARTE».

Μα είναι δυνατόν τέτοια στοιχειώδη πραγματάκια η δημόσια τηλεόραση να μην τα κυνηγάει;