Ο Ροσίνι ήταν ροκ σταρ της εποχής

Είναι μακράν μία από τις διασημότερες ιταλικές κωμικές όπερες και ένα από τα πλέον αγαπημένα έργα του ελληνικού κοινού. Στα 76 χρόνια της Εθνικής Λυρικής Σκηνής έχει ανέβει σε 37 καλλιτεχνικές περιόδους. Η πνευματώδης, σβέλτη και ιδιαίτερα μελωδική μουσική που ο Τζοακίνι Ροσίνι έγραψε στα 24 του χρόνια ντύνει στον «Κουρέα της Σεβίλης» μια σειρά από κωμικές καταστάσεις.

Τα πρόσωπα γνωστά, οι ρόλοι χιλιοτραγουδισμένοι: Ο κουρέας Φίγκαρο, ο τρομερός μεσάζοντας της ιστορίας, κάνει τα αδύνατα δυνατά ώστε η όμορφη Ροζίνα να αποδεσμευτεί από τον ηλικιωμένο προστάτη της δόκτορα Μπάρτολο και να παντρευτεί εν τέλει τον κόμη Αλμαβίβα.

Με αφορμή την επέτειο των 200 ετών από την πρώτη παρουσίαση του έργου τον Φεβρουάριο του 1816 στη Ρώμη, η Εθνική Λυρική Σκηνή συμμετέχει στους παγκόσμιους εορτασμούς και παρουσιάζει μια νέα, σύγχρονη, ανατρεπτική παραγωγή του «Κουρέα» (συμπαραγωγή με το Teatro Comunale της Μπολόνια), σε μουσική διεύθυνση των Μίλτου Λογιάδη, Κωνσταντίνου Δημηνάκη και σκηνοθεσία του διακεκριμένου Ιταλού σκηνοθέτη Φραντσέσκο Μικέλι.

Μεθαύριο Σάββατο θα δοθεί η πρεμιέρα στο θέατρο «Ολύμπια» και θα ακολουθήσουν 9 ακόμα παραστάσεις.

«O σκηνοθέτης, κατ’ αρχήν, θεωρώντας τον Ροσίνι έναν ροκ σταρ της εποχής του, αντιμετωπίζει το έργο με την έκπληξη, την ανατροπή και τη σύγχρονη ματιά που του αρμόζει», σχολιάζει ο Διονύσης Σούρμπης, ένας εκ των δύο τραγουδιστών που θα ερμηνεύσουν τον ρόλο του Φίγκαρο (ο άλλος είναι ο Χάρης Ανδριανός). «Επειτα θεωρώ ότι επιχειρεί να παρουσιάσει έναν Κουρέα που ισορροπεί μεταξύ ονείρου, φαντασίας και πραγματικότητας.

Ανεξάρτητα από τον τίτλο του έργου, το πρόσωπο που καθορίζει τα πάντα είναι η Ροζίνα. Οπως λέει κι ο σκηνοθέτης, μέσα από τα μάτια της ξετυλίγεται η ιστορία. Για την ακρίβεια μέσα από τη δυστυχία της, τις διακυμάνσεις στη συμπεριφορά της και την ψυχολογία της, καταλαβαίνουμε και μετράμε τα συναισθήματα του έργου. Ο Φίγκαρο, σε αντίθεση με τη Ροζίνα, είναι αποφασισμένος και ξέρει τι να κάνει. Αρα το ενδιαφέρον στον δικό μου ρόλο δεν έγκειται στις μεταπτώσεις του. Αλλά κυρίως στις υψηλές του ταχύτητες, στην αμεσότητα και τη σπιρτάδα με την οποία καλείται να βρει λύσεις».

Κωμικό μελόδραμα σε δύο πράξεις, ο «Κουρέας» βασίζεται στην ομώνυμη κωμωδία του Μπομαρσέ και καταγράφει ουσιαστικά έθιμο εκείνης της εποχής: όταν οι οικονομικές δυνατότητες μιας οικογένειας δεν επέτρεπαν τη συντήρηση μιας κόρης, μπορούσε να δοθεί το κορίτσι σε έναν κηδεμόνα, έναν κύριο που πλέον είχε την ευθύνη να την ντύνει και να τη μεγαλώνει.

Ετσι, η Ροζίνα καταλήγει στα «χέρια» του γιατρού Ντον Μπάρτολο. Ο κόσμος που περιγράφει το έργο είναι ηδονιστικός, κυνικός, γεμάτος εγωπαθείς ανθρώπους, όπως ακριβώς το κοινωνικό εκείνο περιβάλλον στο οποίο έζησε ο Ροσίνι στη νιότη του, στην Ιταλία. Το χρήμα κινούσε τα πάντα. Ετσι και στον «Κουρέα», ο Αλμαβίβα πληρώνει τους κανταδόρους, δωροδοκεί δύο φορές τον Ντον Μπαζίλιο και αμείβει γενναιόδωρα τον Φίγκαρο, μόνο και μόνο για να κατακτήσει τη Ροζίνα.

Ο σκηνοθέτης στην παράσταση της Λυρικής επιθυμεί να γνωρίσουμε το βάθος των καταπιεσμένων και καλά κρυμμένων συναισθημάτων της. «Αναστοχαζόμενος την πλοκή του Κουρέα, τα πρόσωπά του, μία πτυχή μού φάνηκε ιδιαίτερα ξεκάθαρη, ένας από τους χαρακτήρες αναδείχτηκε κεντρικός και διαφορετικός, μοναδικός και καινούργιος. Ξαφνικά, η “αληθινή” Ροζίνα πρόβαλε διαφορετική απ’ όλες τις Ροζίνες που είχα δει έως τότε. Μου φάνηκε σαν να αφουγκράστηκα από μέρους της ένα αίτημα, να τη δει κανείς πραγματικά ως τη νέα γυναίκα που είναι», εξηγεί ο Φραντσέσκο Μικέλι.

Μάλιστα, θέλοντας να υπογραμμίσει τον κλειστοφοβικό κόσμο της Ροζίνας και προκειμένου να δείξει την καθοριστική εναλλαγή συναισθημάτων, ο σκηνοθέτης τοποθετεί τη δράση της πρώτης πράξης σε ένα εντελώς διαφορετικό σκηνικό από αυτό της δεύτερης.

Μια σκηνή με μικρά σπιτάκια (σαν κλουβιά) καθώς και led οθόνες περιγράφουν στην αρχή τον εγκλεισμό της νεαρής κοπέλας, ενώ τα μεγέθη μεγαλώνουν και ανοίγουν όταν οι προοπτικές στη συνέχεια βελτιώνονται. «Πράγματι στην Α’ Πράξη η ατμόσφαιρα έχει διαμορφωθεί σαν τον φανταστικό της κόσμο, το όνειρο και την ελπίδα της νεαρής, γλυκιάς κοπέλας.

Αίσθηση και όραμα έρχονται στο φως, συναντώντας την καρδιά της όμορφης», παραδέχεται ο Διονύσης Σούρμπης. «Περνώντας στη Β’ Πράξη θα έλεγα ότι επιστρέφουμε στον ρεαλισμό, σε έναν κόσμο πολύ πιο κοντά στον πραγματικό και υλικό που γνωρίζουμε».

Info: Θέατρο «Ολύμπια»: Ακαδημίας 59-61, Αθήνα. Τηλ. 2103662100. Παραστάσεις 13, 14, 17, 19, 20, 21, 24, 26, 27, 28 Φεβρουαρίου. Στις 20.00. Τον ρόλο του κόμη Αλμαβίβα ερμηνεύουν οι Αντώνης Κορωναίος - Νίκος Στεφάνου. Τον Ντον Μπάρτολο οι Δημήτρης Κασιούμης και Ακης Λαλούσης και τη Ροζίνα η Βασιλική Καραγιάννη και η Μίνα Πολυχρόνου. Τιμές: €15, €25, €35, €45, €55, €60. Φοιτητικό, παιδικό: €12. Περιορισμένης ορατότητας: €10, €15, €17, €25.