Στις 16/5/2025 στο κρατικό Μέγαρο Μουσικής ακούσαμε την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών σε -ακόμη ένα- πρόγραμμα ρωσικής μουσικής. Διηύθυνε ο Βασίλης Χριστόπουλος αφήνοντας πολύ καλές εντυπώσεις.
Γνώριμος στο αθηναϊκό πρώτα απ’ όλα από τις άριστες εντυπώσεις που άφησε κατά τη θητεία του ως καλλιτεχνικού διευθυντή της ορχήστρας την περίοδο 2011-2014, ο 50χρονος Χριστόπουλος σταδιοδρομεί σήμερα κυρίως -αλλά όχι μόνο- στον γερμανόφωνο χώρο, ενώ από τον Σεπτέμβριο του 2023 είναι κύριος αρχιμουσικός στην όπερα του Γκρατς (Αυστρία). Ενταγμένη στο φετινό έτος Σοστακόβιτς, κατά το οποίο η ΚΟΑ παρουσιάζει στους Αθηναίους φιλόμουσους τα κοντσέρτα του κορυφαίου Σοβιετικού συνθέτη, η βραδιά περιλάμβανε το «Κοντσέρτο για πιάνο και τρομπέτα αρ.1» και το «Κοντσέρτο για πιάνο αρ.2».
Τα δύο κοντσέρτα ερμήνευσε ο Πάβελ Κολέσνικοφ. Γεννημένος στο Νοβοσιμπίρσκ της Σιβηρίας, αλλά πλέον κάτοικος Λονδίνου το οποίο θεωρεί «τέλειο τόπο για τον εαυτό του», ο 36χρονος Ρώσος πιανίστας πρόσφερε δύο συναρπαστικά δυναμικές -στο όριο της φρενίτιδας!- ερμηνείες. Πρώτο ακούσαμε το «Κοντσέρτο για πιάνο και τρομπέτα αρ.1» στο οποίο συνέπραξε με τον τρομπετίστα της ΚΟΑ, Γιάννη Καραμπέτσο. Αμφοτέρων τις εκτελέσεις χαρακτήρισαν οι φρενήρεις ταχύτητες στις παραγράφους όπου ηγείτο το παίξιμο του πιάνου˙ ταχύτητες υπερβολικές σε βαθμό που δεν πρόφταινες να ακούσεις τι διαδραματιζόταν στο εσωτερικό της μουσικής, εισπράττοντας την αίσθηση ότι άκουγες το έργο παραμορφωμένα συμπιεσμένο, βιασμένο, δίχως διάπλαση φραστικής, σχεδόν σαν παιγμένο σε… fast forward.
Από την άλλη αναζητώντας στο youtube ηχογραφημένες ή φιλμαρισμένες εκτελέσεις του ίδιου έργου με τον ίδιο τον συνθέτη σε διαφορετικές ηλικίες -συνεπώς «αυθεντικές», ό,τι κι αν σημαίνει αυτό- εντοπίζει κανείς τόσο όμοια γρήγορες πρώιμες όσο και πιο ήπιες ύστερες, άρα και πιο ευανάγνωστες, εκτελέσεις. Διαλέγετε και παίρνετε…
Αντίθετα, στην εκτέλεση με την ΚΟΑ υπό τον Χριστόπουλο, στις παραγράφους όπου κυριαρχούσε η ορχήστρα η μουσική έρεε με αψεγάδιαστη ακρίβεια και φυσικά ευανάγνωστα. Ωραία, με ονειρικά εύπλαστο α λα Ραχμάνινοφ ξετύλιγμα της φραστικής και λυρικά μεστή συνήχηση της τρομπέτας παίχτηκαν το «Moderato» και το «Lento». Και πάλι υστερικά γρήγορα, νευρικά και δυσανάγνωστα ήχησε το καταληκτικό «Allegro con brio».
Εμπειρος, ακμαίος μουσικός, ο Καραμπέτσος συντονίστηκε δίχως απώλειες προς το βίαιο παίξιμο του πιάνου, συνεισφέροντας αψεγάδιαστα στο ακρόαμα. Αντίστοιχα συνέβησαν στο «Κοντσέρτο για πιάνο αρ.2», όπου το καταδιωκτικά γρήγορο παίξιμο προσέδωσε στην ανάλαφρα παιγνιώδη/πειρακτική γραφή των ακραίων μερών νευρικό, αγχωτικό χαρακτήρα. Και πάλι σαγηνευτικά λυρικό ήχησε το αργό, μεσαίο μέρος. Περιττό να λεχθεί πόσο οι δύο εκτελέσεις ενθουσίασαν το ακροατήριο…
Ολόκληρο το δεύτερο μέρος αφιερώθηκε στις «Εικόνες από μία έκθεση» (1874) του Μούσοργκσκι, έργο θαυμαστά πολύχρωμο, δίκαια και αμείωτα δημοφιλές, που όμως έχει καταλήξει πολύ άδικα να αντιμετωπίζεται ως εισαγωγικό «ευκολάκι» στην κλασική μουσική για τα παιδιά. Οι «Εικόνες» παίχτηκαν στην καθιερωμένη, γνωστή ενορχήστρωση του Ραβέλ, που έγινε μισό αιώνα αργότερα με παραγγελία του επίσης Ρώσου Σέργιου Κουσεβίτσκι.
Αντιμέτωπος με ένα αρθρωτό έργο προγραμματικής μουσικής όχι και τόσο διαφορετικό από τη δική του πιανιστικά σουίτα «Η μάνα μου η χήνα», που είχε ενορχηστρώσει ο ίδιος μία δεκαετία νωρίτερα, ο Ραβέλ «μεταφράζει» εδώ ηχητικά την τραχιά γραφή του Ρώσου συνθέτη διαμεσολαβώντας την μέσα από τον δικό του ηχητικό κόσμο.
Το αποτέλεσμα είναι ένα περίεργα γοητευτικό μουσικό υβρίδιο, αληθινό αριστούργημα ενορχήστρωσης και πεδίον δόξης λαμπρό για κάθε ορχήστρα. ΚΟΑ και Χριστόπουλος κυριολεκτικά θαυματούργησαν, προσφέροντας μια τελειοθηρικά επεξεργασμένη, εκφραστικά προσεγμένη ερμηνεία με άριστες συνεισφορές από τα διάφορα ξύλινα και χάλκινα πνευστά (δεν ξέρει ποιον να πρωτοεπισημάνει κανείς!), αριστοτεχνικά αρθρωμένη μέσα από ψαγμένα ζυγιασμένες στίξεις, με πλούσια, ευαίσθητα προβεβλημένη ηχοχρωματική παλέτα, ωραίο παίξιμο από τα έγχορδα, συναρπαστική διαχείριση των εξάρσεων της δυναμικής στα χάλκινα πνευστά και στα κρουστά.
Μια εκτέλεση που έδιωξε σκουριές και ταυτόχρονα πρόσφερε ευκαιρία να φωτιστεί ένα ακριβό μουσικό παλίμψηστο! Αγιάτρευτη πληγή, για άλλη μία φορά, τα κινητά τηλέφωνα... διεκδίκησαν με περισσό θράσος θέση στην ενορχήστρωση της μουσικής.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας