Στις 12/10/2024 παρακολουθήσαμε στο θέατρο Ολύμπια ένα ειδικού ενδιαφέροντος συναυλιακό ανέβασμα του μπετοβενικού «Φιντέλιο» από τον ΟΠΑΝΔΑ. Οι μονωδοί τραγούδησαν στην ελληνική μετάφραση της Βέτας Πεζοπούλου, αυτήν που είχε τραγουδήσει η -τότε μόλις 21χρονη- Μαρία Καλογεροπούλου/Κάλλας στο Ηρώδειο, λίγους μήνες πριν από το τέλος της γερμανικής Κατοχής.
Η παράσταση -γιατί μία και μοναδική;- δόθηκε στο πλαίσιο του αφιερώματος του ΟΠΑΝΔΑ με τίτλο «1974 & 1944 - Η Αθήνα γιορτάζει την ελευθερία της», με αφορμή τα 50χρονα της Μεταπολίτευσης και τα 80χρονα από την αποχώρηση των ναζί από την Αθήνα. Περιέργως, αντί κατά το αναμενόμενο να γίνει με τη Συμφωνική Ορχήστρα του Δήμου Αθηναίων (ΣΟΔΑ), το ανέβασμα πραγματοποιήθηκε με την Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ (ΕΣΟΕΡΤ). Συμμετείχαν οι Χορωδίες της ΕΡΤ και του Δήμου Αθηναίων και πλειάδα Ελλήνων μονωδών. Την παράσταση διηύθυνε ο Κωνσταντίνος Τερζάκης, εκπλήσσοντας με την ποιότητα και το στίγμα της ερμηνείας του! Κι ας μην αναγραφόταν το όνομά του στο έντυπο πρόγραμμα…
Εγκατεστημένος στο Ηνωμένο Βασίλειο από το 2019 και δραστηριοποιούμενος στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, ο Αθηναίος αρχιμουσικός διέπλασε ένα εντυπωσιακά καλό ακρόαμα, αντλώντας από την ΕΣΟΕΡΤ ήχο ακριβή, ισορροπημένο, στιλιστικά εύστοχο και, ταυτόχρονα, ζυγιασμένο έτσι ώστε να υπηρετεί τις δύσκολες στον χώρο του Ολύμπια ισορροπίες δυναμικής μεταξύ μονωδών και ορχήστρας. Τη διανομή στελέχωσαν με ζήλο και αφιέρωση η μεσόφωνος Μαίρη-Ελεν Νέζη, ο τενόρος Δημήτρης Πακσόγλου, ο βαρύτονος Δημήτρης Τηλιακός, ο βαθύφωνος Πέτρος Μαγουλάς, η υψίφωνος Μαριλένα Στριφτόμπολα, ο τενόρος Νικόλας Μαραζιώτης και ο βαθύφωνος Γιάννης Σελητσανιώτης.
Παρ’ ότι αυτή ήταν μια διανομή που θα αντιμετώπιζε προβλήματα ισορροπιών δυναμικής σε ένα κανονικό, μεγάλο λυρικό θέατρο, στο περιορισμένων μεγεθών Ολύμπια, αν και με την ορχήστρα επί σκηνής, το αποτέλεσμα ήχησε πολύ καλά. Εμπειροι μονωδοί, οι πρωταγωνιστές τραγούδησαν δίχως εκπτώσεις και, επιπλέον, μπόρεσαν να διαπλάσουν τους χαρακτήρες που απέδωσαν. Η Νέζη υπήρξε μια συγκινητικά ηρωική Λεονόρε και ο Πακσόγλου ένας βαθιά συγκινητικός Φλόρεσταν, ο Τηλιακός ένας ταιριαστά «σκοτεινός» Ντον Πιτσάρο, ο Μαγουλάς ένας πειστικά πατρικός Ρόκκο, ο Σελητσανιώτης ένας Ντον Φερνάντο που προκαλούσε δέος, οι Μαραζιώτης και Στριφτόμπολα ένα αληθινά νεανικό ζευγάρι Τζακίνο - Μαρτσελίνας. Η παράσταση συνοδεύτηκε τοπικά από προβολές κινηματογραφικών αποσπασμάτων με στιγμιότυπα εορταστικής έξαψης από την απελευθέρωση της Αθήνας, αντλημένα από το ιστορικό Αρχείο της ΕΡΤ. Εχοντας να ακούσουμε ζωντανά «Φιντέλιο» από το 2002 (Οπερα Θεσσαλονίκης/ΚΘΒΕ, Επταπύργιο), αυτή η παραγωγή -αν και συναυλιακή- υπήρξε όλως ευπρόσδεκτη.
Δανάη Παπαματθαίου-Μάτσκε και Λαζαρίδης παίζουν Μπετόβεν και Μπραμς
Στους λιγοστούς, συνεπείς υπερασπιστές της μουσικής δωματίου στο όλο και πιο άνυδρο τοπίο της εγχώριας μουσικής ζωής αναδεικνύεται η βιολίστρια Δανάη Παπαματθαίου-Μάτσκε, την οποία απολαύσαμε στις 16/10/2024 στην αίθουσα «Δημήτρης Μητρόπουλος» σε ένα πρόγραμμα που περιλάμβανε τις «Σονάτες για βιολί αρ.3» (1798) και «αρ.7» (1801/02) του Μπετόβεν και τη «Σονάτα για βιολί αρ.3» (1886/88) του Μπραμς. Τη συνόδευσε ο πιανίστας Γιώργος-Εμμανουήλ Λαζαρίδης.
Η βραδιά άφησε πάρα πολύ καλές εντυπώσεις. Ωριμη, δραστήρια μουσικός, η μακρά πορεία της οποίας περιλαμβάνει πολλές εμφανίσεις στο εξωτερικό και στην Ελλάδα, ενδιαφέρουσες δισκογραφικές καταθέσεις και πολλές βραβεύσεις, η Δανάη Παπαματθαίου-Μάτσκε παίζει σε ιταλικό, ιστορικό όργανο του 18ου αιώνα. Οι ορθοτονικά ασφαλείς, φραστικά ακριβείς ερμηνείες των δύο μουσικών διαφοροποιήθηκαν αισθητά ανάλογα προς το στίγμα κάθε έργου. Η πρώιμη μπετοβενική σονάτα «αρ.3» παίχτηκε ισορροπώντας συνειδητά την εγγενή μοτσάρτεια ελαφράδα της και την έμφαση στη γλυκιά μελωδική διάσταση της φραστικής με την υπογραμμισμένα τεταμένη φόρτιση των εξάρσεων. Αντίθετα, στην ώριμη «7η» κυριάρχησαν πιο στιβαρός ήχος, αυστηρότητα έκφρασης, ανεξάντλητη ωστική ορμή, αναγνωρίσιμα μπετοβενική, γωνιώδης φραστική. Τα εκφραστικά μεγέθη της ρομαντικής «Σονάτας αρ.3» του Μπραμς αποδόθηκαν κατά περίπτωση πιο αισθαντικά, με πιο ρευστή και εύπλαστη φραστική, πιο μυώδη άρθρωση, αλλά πάντα με κυρίαρχη την έγνοια ανάδειξης του συντακτικού της μουσικής. Παρ’ ότι των ερμηνειών ηγήθηκε αδιαπραγμάτευτα η βιολίστρια, ενίοτε αισθανόταν κανείς ότι το παίξιμο του Λαζαρίδη, αν και όμοια φροντισμένο και εκφραστικά σε συγγενές μήκος κύματος, απέβαινε ανταγωνιστικό στις δυναμικές.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας