Η Ωραία Ελένη πάει στο Γυμνάσιο

Με τις πρώτες νότες της μουσικής οι κίονες με το έντονο χρώμα αλλάζουν χρήση και γίνονται καθίσματα. Οι τραγουδιστές που ανεβαίνουν στη σκηνή είναι ντυμένοι... ελαφρώς έξαλλα, θυμίζοντας συναυλία. Οι οθόνες που σχηματίζουν μια τεράστια επιφάνεια προβολής μεταδίδουν εναλλασσόμενα εντυπωσιακά πολύχρωμα σχέδια, που έλκουν την προσοχή, ή συνοδεύουν τη δράση επί σκηνής. Η ολιγομελής ορχήστρα, 10 οργάνων, για τις ανάγκες της μεταφερόμενης παράστασης, ξεκινά να παίζει. Και κάπως έτσι, μεταξύ πρόζας και τραγουδιού, έγινε η εισαγωγή στον μαγικό κόσμο του λυρικού έργου «Η Ωραία Ελένη του Οφενμπαχ», την πρώτη όπερα για εφήβους που έγραψε ο Κορνήλιος Σελαμσής και παρακολουθήσαμε προχθές το πρωί μαζί με τους μαθητές του Καλλιτεχνικού Γυμνασίου Περιστερίου.

Ως «ένα κράμα δύο μουσικών εγχειρημάτων: αφενός της παλιάς και αγαπητής κωμικής οπερέτας του Οφενμπαχ και αφετέρου μιας καινούργιας όπερας – ή ίσως ενός έργου μουσικού θεάτρου που έχει εγκλωβίσει μέσα του θραύσματα από το παρελθόν» περιγράφει ο συνθέτης το έργο που βασίζεται στον ελληνικό μύθο, διαδραματίζεται στη Σπάρτη και στο Ναύπλιο και επανασυστήνει τον μύθο της Ωραίας Ελένης μέσα από μια σύγχρονη και ξεκαρδιστική ματιά που πραγματεύεται ζητήματα έμφυλων στερεοτύπων, ρόλων και ταυτοτήτων. «Προσπαθήσαμε να αντιληφθούμε τους προβληματισμούς των εφήβων της εποχής με τη μεγαλύτερη δυνατή ειλικρίνεια», σημειώνει ο σκηνοθέτης Γιάννης Καλαβριανός για τη φρέσκια και ριζοσπαστική ανάγνωση σε αυτό το είδος μουσικού θεάτρου που μεταφέρει στη νέα γενιά διευρύνοντας τον λαϊκό και προσιτό χαρακτήρα του.

Το έργο, που μιλά για τη γοητεία της εύκολης ζωής και μια κοινωνία που αρνείται να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα, αναφέρεται στην επιπολαιότητα της νεολαίας ενώ θίγει το θέμα της απιστίας, της διεφθαρμένης εξουσίας αλλά και του έρωτα, που τον θέλει να νικά στο τέλος ξορκίζοντας τον πόλεμο από μια Ελένη που διακηρύσσει το τέλος της βίας, αντιπροσωπεύοντας την ανεξαρτησία και «την ελευθερία, ας είναι και στην Τροία».

Το λιμπρέτο της Αλεξάνδρας Κ* σε μια σπαρταριστή σύγχρονη γλώσσα βασίζεται στα πρωτότυπα κείμενα των Ανρί Μεγιάκ και Λιντοβίκ Αλεβί. Την παράσταση απογειώνουν το σκηνικό, τα κοστούμια και το βίντεο-animation που σχεδιάζει ο Πέτρος Τουλούδης, η κινησιολογία είναι της Μαριάννας Καβαλλιεράτου ενώ τους φωτισμούς σχεδιάζει ο Νίκος Βλασόπουλος. Τη μουσική διεύθυνση μοιράζονται ο Στάθης Σούλης και η Κυριακή Κουντούρη, ενώ στη διανομή και το μουσικό σύνολο συναντάμε πληθώρα ταλαντούχων Ελλήνων μονωδών και μουσικών.

Της παράστασης, στα σχολεία που επισκέπτεται η Λυρική, προηγείται εργαστήριο που δίνει την ευκαιρία στους μαθητές να ζήσουν δημιουργικά την προετοιμασία της αλλά και να εμπλακούν βιωματικά σε αυτήν καθώς μερικοί συμμετείχαν σε κάποια μέρη της λυρικής αφήγησης.

Είναι με αυτό το έργο που το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Η Οπερα Διαδραστικά στα Σχολεία» της Εθνικής Λυρικής Σκηνής προβιβάζεται στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση καθώς το διάστημα 2012-2015 είχαν προηγηθεί εκπαιδευτικές δράσεις και παραστάσεις σε Δημοτικά Σχολεία με τον «Κουρέα της Σεβίλης» του Ροσίνι. Εχουν ήδη προγραμματιστεί 50 παραστάσεις σε ισάριθμα Γυμνάσια, φιλοδοξούν να επισκεφτούν περισσότερα ενώ ο στόχος τους είναι να ταξιδέψουν πανελλαδικά και να ξεναγήσουν τους εφήβους στον πολύπλευρο κόσμο της όπερας και του μουσικού θεάτρου, τόσο διά ζώσης όσο και ψηφιακά μέσω της εκπαιδευτικής ιστοσελίδας Opera Box.

Για μερικούς μαθητές ήταν η πρώτη τους επαφή με αυτό το θεατρικό είδος. Στην παράσταση που παρακολουθήσαμε η υποδοχή ήταν παραπάνω από ενθουσιώδης, όπως έδειξε το χειροκρότημα με ζητωκραυγές στο τέλος της αλλά και το ενδιαφέρον με το οποίο την παρακολούθησαν: πολλοί αναζήτησαν υλικό και πληροφορίες μετά τη λήξη της παράστασης ενώ αποχωρώντας συζητούσαν για το έργο που είχαν δει και τους χαρακτήρες του.

ℹ️ Κορνήλιος Σελαμσής «Η Ωραία Ελένη του Οφενμπαχ». Οπερα για εφήβους. Μουσική διεύθυνση: Στάθης Σούλης / Κυριακή Κουντούρη. Διανομή: Ελένη: Μαρία Τσιρώνη / Σμαράγδα Βαγγελή Βακχίς: Μαριαλένα Πολίτη / Μαριέττα Σαρρή. Πάρης: Κατερίνα Αλεξίου / Κατερίνα Φουντουκίδου. Αχιλλέας: Κατερίνα Μποτώνη / Αγγελος Κυδωνιεύς. Αίας: Αντώνης Αντωνιάδης / Αντώνης Κορδοπάτης. Μενέλαος: Νίκος Ζιάζιαρης / Δημοσθένης Βλάχος. Αγαμέμνων: Χρήστος Ραμμόπουλος / Ζαννής Καντεράκης. Κάλχας: Νικόλας Καραγκιαούρης / Νίκος Μασουράκης. Μουσικό σύνολο: Φλάουτο: Κωνσταντίνος Μάργαρης / Βασιλίνα Υφαντή / Τόνια Τόμπρου. Κλαρινέτο: Ηλίας Σκορδίλης / Ηλίας Παπαδόπουλος. Σαξόφωνο: Γκουίντο ντε Φλάβιις / Θάνος Τσακιλτζίδης. Τρομπόνι: Ιωάννης Κόκκορης / Στέλιος Μίχας-Εγγλέζος. Κρουστά: Παναγιώτης Κολιαβασίλης / Χρυσόστομος Σακελλαρόπουλος. Πλήκτρα: Τζένη Σουλκούκη / Εύα Τσάγκλα-Μανωλαράκη. Βιολί: Ζήσιμος Σουλκούκης / Κλεόδωρος Αγόρας. Βιόλα: Ελένη Φουρλάνου / Βασίλης Παπαπαναγιώτου. Βιολοντσέλο: Μαρία Σκανδάλη / Ελλη Κετετζιάν. Κοντραμπάσο: Κωνσταντίνος Σηφάκης / Δημήτρης Τσεκούρας