Στους δρόμους του πιανιστικού ύστερου ρομαντισμού

Στις 18/5/2018, στην αίθουσα «Δημήτρης Μητρόπουλος», ο Απόστολος Παληός, σολίστας συνεχώς εξελισσόμενος, εργατικός και με φιλέρευνο πνεύμα, έδωσε ένα ωραίο ρεσιτάλ πιάνου υπό την αιγίδα του Συλλόγου «Οι Φίλοι της Μουσικής». Υπό τον περιγραφικό τίτλο «Πιανιστικός ύστερος ρομαντισμός στο απόγειό του» ακούστηκαν έργα Σκριάμπιν, Γκρανάδος, Ραχμάνινοφ.

Ο πιανίστας επέλεξε έργα αντιπροσωπευτικά των έντονα αποκλινουσών μετεξελίξεων του ύστερου ρομαντισμού: την ανάπτυξη των εκτεταμένου βεληνεκούς επιδράσεων του Λιστ, την αποδόμηση της καθαρά τονικής αρμονίας, το γόνιμο σμίξιμο με τον εθνικό ήχο, την ανθεκτική επιβίωση στον «μοντέρνο» του 20ού αιώνα. Το ρεσιτάλ ξεκίνησε με τη «Σονάτα αρ. 3» (1897/98) του Σκριάμπιν, ακολούθησαν τα αποσπάσματα «Ο έρωτας και ο θάνατος» και «Οι ερωτοτροπίες» από τη σουίτα «Γκογιέσκας» (1911) του Γκρανάδος και ολοκληρώθηκε με τη «Σονάτα αρ. 1» (1908) του Ραχμάνινοφ.

Με ελάχιστα, αμελητέα ολισθήματα, το παίξιμο του Παληού υπήρξε ακριβές και αναλυτικό, με φροντισμένο, ορθολογικά εκτυλισσόμενο συντακτικό, καλή αντίληψη της μουσικής δραματουργίας και γενικώς εύστοχα ζυγιασμένες κορυφώσεις δυναμικής και δραματικών εντάσεων. Επιλέγοντας, ωστόσο, να αναμετρηθεί με την ύστερη εξελικτική φάση μιας μουσικής που πρωτίστως λειτουργεί ως φορέας ισχυρής, ενίοτε ερμητικά ιδιόφωνης και ακραίας συγκίνησης, ο Παληός αντιμετώπισε -με εγρήγορση και γενναιότητα!- εκφραστικά μεγέθη που κάποτε τον ξεπερνούσαν.

Στις υφολογικά διαφορετικές σονάτες των Σκριάμπιν και Ραχμάνινοφ, η σχέση ανάμεσα στη συνολική δραματουργία και τη μικροδραματουργία των επιμέρους παραγράφων πρόβαλε ατελής και ανολοκλήρωτη: παρότι τεχνικά και δεξιοτεχνικά επαρκές, το πρωτίστως προσεκτικό, μετρημένο παίξιμο δεν ανέβαζε τις αναμενόμενες, υψηλές θερμοκρασίες. Αντίθετα, τόσο στα εκφραστικώς ήπια λυρικά μέρη από τις δύο σονάτες όσο και στις μεσογειακής εξωστρέφειας και αμεσότητας μουσικές του Γκρανάδος, η εκτέλεση της μουσικής έρρεε με απόλυτη φυσικότητα και εκφραστική επάρκεια.