Την πρώτη ελληνική παρουσίαση της κωμικής όπερας των Γκίλμπερτ και Σάλιβαν «Ο μικάδος» (1885) πρόσφερε στη διάρκεια των εορτών η Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ σε συμπαραγωγή με την ομάδα μουσικού θεάτρου ΡΑΦΗ (21/12/2017). Το εμβληματικά βικτοριανό έργο, αμείωτα δημοφιλές στις αγγλοσαξονικές χώρες όπου και παρουσιάζεται ανελλιπώς, δόθηκε πλήρες, σε απόδοση/διασκευή της εκτενούς πρόζας από τον Γιώργο Τσακνιά και σε αριστοτεχνική, μοναδικά πνευματώδη μετάφραση των στίχων από την Κατερίνα Σχινά.
Η υποχρεωτική προσαρμογή στην κλίμακα των σκηνικών παραγωγών της Εναλλακτικής Σκηνής υπαγόρευσε δραστική συρρίκνωση της αυθεντικής ενορχήστρωσης για σύνολο έξι εκτελεστών (Μιχάλης Παπαπέτρου), αφαιρετική σκηνοθεσία (Ακύλλας Καραζήσης) και υπαινικτικά, «κινέζικα» σκηνικά (Αλεξία Θεοδωράκη). Το ελληνικό ανέβασμα αυτού του ερμητικά αγγλικού έργου υπήρξε ριψοκίνδυνο στοίχημα που, όμως, υλοποιήθηκε με οίστρο, γι’ αυτό και κερδήθηκε!
Παρότι ο στόχος της βεβιασμένης μεταφοράς της δράσης από τη βικτοριανής οπτικής Ιαπωνία στη μαοϊκή Κίνα παρέμεινε δυσδιάκριτος, η νευρώδης, κινητική σκηνοθεσία του έμπειρου Καραζήση γείωσε –και απογείωσε!– την παράσταση στο σωστό μήκος κύματος, «μεταφράζοντας» τους Γκίλμπερτ και Σάλιβαν με δραματουργικούς και σκηνικούς κώδικες οικείους στο ελληνικό κοινό από τον παλιό εγχώριο κινηματογράφο και την επιθεώρηση.
Ακόμη και η επιλογή να αποδοθούν οι χαρακτήρες του Μικάδου και του Που-Μπα ως ακραίες, α λα Παράβα γκέι καρικατούρες σε μια απερίφραστα σεξιστική υπονόμευση του δεσποτικού ματσίσμο της εξουσίας, λειτούργησε αβίαστα.
Με ποσοτική κατανομή πρόζας/τραγουδιού και βάρος μουσικοθεατρικής δραματουργίας ανάλογα ενός «Βαφτιστικού», ο «Μικάδος» απαιτεί τραγουδιστές/ηθοποιούς με πηγαίο θεατρικό ένστικτο, ικανούς να ανταποκριθούν ακομπλεξάριστα, με αμεσότητα και ζωντάνια πρωτίστως στη χειμαρρώδη, ιλαρή πρόζα και, δευτερευόντως, στις φωνητικές απαιτήσεις των ρόλων.
Οδηγημένοι με ασφάλεια από τον Καραζήση, οι πρωταγωνιστές της παράστασης ανταποκρίθηκαν ιδανικά: ο ηθοποιός Θάνος Λέκκας (Νάνκι-Που), ο τενόρος Δημήτρης Ναλμπάντης (Κο-Κο), ο κόντρα-τενόρος Νίκος Σπανάτης (Που-Μπα), η υψίφωνος Λητώ Μεσσήνη (Γιαμ-Γιαμ), ο μπασοβαρύτονος Μάριος Σαραντίδης (Μικάδος), η μεσόφωνος Αναστασία Κότσαλη (Κάτισα).
Ο αρχιμουσικός Μιχάλης Παπαπέτρου διηύθυνε τα μουσικά μέρη με ελαφράδα, νεύρο και ακρίβεια. Ετσι, η περίπου τρίωρης διάρκειας παράσταση έρρευσε σχεδόν αβίαστα σε μια γαργαλιστικής ζωντάνιας εναλλαγή πρόζας και τραγουδιού! Μήπως να ανέβει «Ο μικάδος» σε κανονική παραγωγή –διαφορετικός άθλος αυτός!– στην Κεντρική Σκηνή της ΕΛΣ;
«Οι μουσικοί του Λούβρου» υπό τον Μαρκ Μινκοφσκί
Ασυζητητί καλύτερη και ωραιότερη όλων των μουσικών παραγωγών που προσφέρθηκαν στις γιορτές υπήρξε αυτή του «Ορατορίου των Χριστουγέννων» (1734) του Μπαχ με σολίστες, χορωδούς και το σύνολο οργάνων εποχής «Οι μουσικοί του Λούβρου» υπό τον Μαρκ Μινκοφσκί, έναν από τους κορυφαίους, πιο δραστήριους και εμπνευσμένους υπηρέτες της ιστορικής ερμηνευτικής σήμερα (20/12/2017).
Με δεδομένη τη συνοχή και την ενότητα που διέπει τις έξι καντάτες του λειτουργικού προτεσταντικού ορατορίου, σαφώς ξένισε που ο 58χρονος αρχιμουσικός διηύθυνε μόνον τις αρ.1 (πρώτης ημέρας Χριστουγέννων), αρ.2 (δεύτερης ημέρας Χριστουγέννων), αρ.4 (Πρωτοχρονιάς) και αρ.6 (Θεοφανίων).
Η μοναδικά απολαυστική εκτέλεση που ακούσαμε ξεχώρισε για την πλέον εκσυγχρονισμένη, εκλεπτυσμένη και εμπλουτισμένη με ερεθιστικές μουσικές και δραματουργικές αποχρώσεις προσέγγιση της αριστουργηματικής παρτιτούρας του κάντορα της Λιψίας. Ο Μινκοφσκί αξιοποίησε στο έπακρο την άριστα ζυγιασμένη σύνθεση κλίμακα των μουσικών δυνάμεων της 30μελούς ορχήστρας και του 11μελούς χορωδιακού συνόλου, από το οποίο αποκόπτονταν κατά περίπτωση οι επτά μονωδοί που απέδιδαν ευαγγελικά αποσπάσματα και άριες.
Υψηλές έως πολύ υψηλές ταχύτητες, εσωτερική ρυθμική διέγερση της μουσικής και αιχμηρότητα της φραστικής των εγχόρδων χάρισαν στο ακρόαμα μαγευτική ζωντάνια, μεσογειακή συγκινησιακή αμεσότητα, ελαφράδα και εορταστική ανάταση, διαγράφοντας πλήρως τον άκριτο ισχυρισμό περί «προτεσταντικής» ξηρότητας και στεγνότητας της γραφής του Μπαχ.
Μαγευτική υπήρξε –για πολλοστή φορά!– η εμπειρία της αριστοτεχνικά σκηνοθετημένης από τον συνθέτη αξιοποίησης των αρχαϊκών ηχοχρωμάτων των οργάνων εποχής: η ελεγχόμενη μείξη των δίχως βιμπράτο εγχόρδων μεταξύ τους αλλά και η συνδυαστική αντιπαράθεσή τους προς τα μαλακά ξύλινα, τα στριγκά χάλκινα πνευστά και τα ξηρά τύμπανα. Το χορωδιακό τραγούδι ήταν ασύλληπτης διαφάνειας, ακρίβειας και ηχοχρωματικής ισορροπίας, ενώ το δραματουργικά αποσαφηνισμένο τραγούδι των επτά μονωδών διέθετε μουσικά και εκφραστικά εξατομικευμένο χαρακτήρα.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας