Η συναυλία την ερχόμενη Τρίτη στο Ηρώδειο με τον Θάνο Μικρούτσικο έχει τίτλο που σε βάζει, χωρίς περιστροφές, στο θέμα: «Τα Μεγάλα τραγούδια του Μικρούτσικου». Νομίζω πως αυτό και μόνο αρκεί για να πάμε γρήγορα να εξασφαλίσουμε το εισιτήριό μας.
Οπως διαβάζουμε στο δελτίο Τύπου του Φεστιβάλ Αθηνών, στο πλαίσιο του οποίου γίνεται η συναυλία, «εκεί θα είναι ο Χικμέτ με την “Πιο όμορφη θάλασσα”, εκεί και ο Μπίρμαν με το “Τους έχω βαρεθεί”, ο Ελευθερίου με τη “Δίκοπη ζωή” και τον “Αμλετ της Σελήνης”, ο Μπρεχτ με το “Αννα μην κλαις”, ο Αλκαίος με την “Πιρόγα” και τη “Ρόζα”, η Νικολακοπούλου με τον “Φώσφορο”, ο Τριπολίτης με το “Ανεμολόγιο”, ο Ιωάννου με τις “Μικρές Νοθείες”, εκεί και ο Καββαδίας με πολλά από τα διαμάντια του».
Με πενήντα χρόνια στη δισκογραφία, ο Θάνος Μικρούτσικος θα πρέπει να κάνει ένα live πολλών ωρών για να καταφέρει να παίξει κάποια, μόνο, από τα μεγάλα του τραγούδια. Εμείς επιλέξαμε πέντε από αυτά και του ζητήσαμε να μας πει τις ιστορίες που κρύβονται από πίσω τους.
«Ρόζα»
Με τη μεταφυσική δεν τα πάω καλά. Ομως πώς αλλιώς να εξηγήσω αυτά που συνέβησαν με τη Ρόζα. Προς τα τέλη του 1985 ο Αλκαίος μού έστειλε τους στίχους της Ρόζας. Δύο βδομάδες αργότερα κάθισα στο πιάνο κι έγραψα τη μουσική σχεδόν μονορούφι.
Ηταν όμως μεσημέρι κι επειδή δεν ήθελα να ανησυχήσω τους γείτονες είχα βάλει στο πιάνο τη σουρντίνα με αποτέλεσμα ο ήχος να είναι πνιχτός, ενώ εγώ τραγουδούσα χαμηλόφωνα. Ετσι η ηχογράφηση στο παλιό μου μαγνητόφωνο ήταν επιεικώς απαράδεκτη. Δεν ακουγόταν με τίποτα. Εκείνο τον καιρό ετοίμαζα τον δίσκο «Η αγάπη είναι ζάλη» με τη Χαρούλα.
Είχα γράψει αρκετά τραγούδια, αλλά ταυτοχρόνως την έβαζα να ακούσει και κάποια παλιότερα για να διαλέξουμε και κάποιο απ’ αυτά. Οταν έβαλα τη μαγνητοταινία στην οποία υπήρχε η ηχογράφηση της Ρόζας, μετά από 30 δευτερόλεπτα ακρόασης η Χαρούλα μού είπε να προχωρήσω στο επόμενο.
Δέκα χρόνια αργότερα, το 1996, ετοιμάζω τον δίσκο με τον Δημήτρη Μητροπάνο «Στου αιώνα την παράγκα». Ιδια διαδικασία. Είχα ήδη γράψει για τον Μήτσο καινούργια τραγούδια αλλά επίσης του έβαζα να ακούσει και παλιότερα.
Ανέσυρα εκείνη τη μαγνητοταινία με τη Ρόζα, γιατί υπήρχαν αρκετά ανέκδοτα εκεί, κι όταν άρχισε το τραγούδι σηκώθηκα από τη θέση μου με πρόθεση να πατήσω forward.
Εκείνη τη στιγμή ο Μητροπάνος μού άρπαξε με δύναμη το χέρι μου και σχεδόν ουρλιάζοντας φώναξε «Ασ’ το!» Γνωρίζουμε όλοι τι έγινε και τι εξακολουθεί να γίνεται με αυτό το τραγούδι. Πώς να μην πιστέψεις, λοιπόν, στα θαύματα;
«Η αγάπη είναι ζάλη»
Το τραγούδι αυτό, όταν κυκλοφόρησε ο δίσκος, έπνιξε τα πάντα. Για πολλούς μήνες το άκουγες στον δρόμο, στο ταξί, στην απέναντι πολυκατοικία, σ’ ένα μαγαζί που έμπαινες, παντού. Και να φανταστεί κανείς ότι τότε δεν υπήρχαν τηλεοράσεις και ραδιόφωνα πλην της ΕΡΤ.
Παρ’ όλα αυτά, προέκυψε επικοινωνιακός φασισμός. Ανεξήγητο για μένα. Μια απλή μπαλάντα, μάλλον μοναχική, δημιούργησε αυτή τη θύελλα.
Ηταν οι στίχοι του Ανδρέα; Ηταν η φωνή της Χαρούλας; Ηταν το σαξόφωνο του David; Ηταν το ταξιδιάρικο της μουσικής; Πιθανόν όλα μαζί. Αλλά η σφαλιάρα ήρθε από την κόρη μου, την Κωνσταντίνα.
Ηταν τότε 6 χρόνων κι ήταν στην πρώτη δημοτικού. Το μεσημέρι που γύρισε σπίτι και τρώγαμε στο τραπέζι, η μαμά της την προκάλεσε να μου πει τι έγινε στο σχολείο. «Μπαμπά, ενώ ζωγραφίζαμε όλα τα παιδιά τραγουδούσαν το “η αγάπη είναι ζάλη”». Και τη ρωτάω εγώ, ο ανόητος: «Σου άρεσε, αγάπη μου;». «Γιατί; Δικό μου είναι το τραγούδι;».
«Ελένη»
Το διαχρονικό τραγούδι του δίσκου «Η αγάπη είναι ζάλη» αποδείχτηκε ότι είναι η Ελένη. Η εκκίνησή του όμως διπλά δραματική. Το τραγούδι γράφτηκε σε στίχους του Μπάμπη Τσικληρόπουλου για τις ανάγκες της παράστασης του έργου «Είμαστε όλοι θεατές», που ανέβηκε το 1985 σε κεντρικό θέατρο της Αθήνας μ’ έναν θίασο μεγάλων ηθοποιών του παλιού ελληνικού κινηματογράφου (Βέγγος, Ρίζος κ.λπ.).
Το έργο πήγε άπατο, κατέβηκε σε λίγες εβδομάδες και η Ελένη έμεινε ορφανή. Το δεύτερο γεγονός το είπα πριν. Καπελώθηκε στον δίσκο από το τραγούδι «η αγάπη είναι ζάλη». Η Χαρούλα όμως επέμενε.
Το έλεγε σε όλες της τις εμφανίσεις και τα έδινε όλα. Χρόνο με τον χρόνο το τραγούδι κέρδισε την αγάπη του κόσμου κι αυτή τη στιγμή είναι ένα από τα τραγούδια κοινού αισθήματος δύο τουλάχιστον γενεών.
«Ενα μαχαίρι»
Ολοι γνωρίζουν τι έγινε και τι γίνεται με τη δουλειά μου στον Καββαδία. Είναι η αιχμή του δόρατος της τραγουδοποιίας μου. Ομως οφείλω να πω ότι στη συνείδηση των νέων της δεκαετίας του ’70 τις εντυπώσεις είχαν πρωτοκλέψει το «Μαχαίρι» και ο «Γουίλι». Και τα δύο αυτά τραγούδια τα τραγουδούσε ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου, ο οποίος ήταν μεν θυελλώδης τραγουδιστής στις ζωντανές εμφανίσεις, αλλά μέχρι τότε χωρίς ιδιαίτερη προσωπική δισκογραφία.
Νομίζω αυτά τα δύο τραγούδια εκτίναξαν δισκογραφικά τον Βασίλη. Πρέπει όμως να τονίσω ότι η τεράστια επιτυχία τους οφείλεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στην ερμηνεία του. Το τι γινόταν τότε στις συναυλίες δεν περιγράφεται. Ηταν τέτοια η μανία του κοινού που για να εκφράσουν την αγάπη τους σε μένα μου χάριζαν μαχαίρια όλων των τύπων.
Αν ήμουν συλλέκτης θα είχα μια τεράστια συλλογή, επειδή όμως ήταν επικίνδυνο να κυκλοφορούν τόσα μαχαίρια στο σπίτι άρχισα να τα χαρίζω σε φίλους. Εχω όμως κρατήσει 7 εξαιρετικά μαχαίρια, όσα και οι 7 νάνοι.
«Οι 7 νάνοι στο s/s Cyrenia»
Το τραγούδι της ζωής μου. Χριστούγεννα. Παγωμένα Χριστούγεννα. Εκεί που αρχινάει η μέρα, εκεί γίνεται νύχτα. «Κουνήσου, τσακίσου. Μωρέ γιατί σ’ αυτό το πλοίο όλοι κοιμούνται; Μωρέ γιατί δεν κουνιέστε όλοι σας; Ε, εσύ, Χαράμ.
Βίρα τις άγκυρες. Σάλαχ, στο τιμόνι! Μην το ζορίζεις. Το παιδεύεις δεξιά κι αριστερά γι’ αυτό σε παίρνει. Ενα τόνο κάρβουνο χαραμίζουμε στη βάρδια σου με τις παρατιμονιές σου. Σ’ το ’χω πει τόσες φορές. Θέλει γλυκά, γλυκά […] Μα τα σαράντα κύματα, γερνάω και ξεχνώ. Πάμε να φύγουμε μακριά. Μακριά απ’ αυτόν τον χειμώνα που μας τρυπάει τα κόκαλα.
Η θάλασσα είναι δικιά μας. Μας ανήκει. Το ορκίζομαι. Μπορεί να γεννήθηκα στη στεριά, αλλά η θάλασσα με έχει μάθει. Αλάτι τρέχει στις φλέβες μου. Σαν τον γλάρο που δεν έχει δικιά του γωνιά στη στεριά. Σ’ αυτό το φαλαινοθηρικό τις νύχτες, κάτω από τα κρεβάτια μας τρέχουν κοπάδια από καρχαρίες, γοργόνες, φάλαινες και αστέρια. Επτά όλοι κι όλοι. Κανένας ολόκληρος.
Ο Σημ. Ο Ρεκ. Ο Γκόμπυ. Ο Χαράμ. Ο Ραμάν αλλήθωρος και τρελός που μετράει τα αστέρια. Κι αν δει κανένα να πέφτει φοβάται πως θα πέσει στο κεφάλι του. Ε, Ραμάν, κράτα ένα αστέρι και για μένα. Στην άλλη ζωή. Να φωτίζει τον δρόμο μου στα κύματα.
Ο Τοτ. Του λείπει το ένα χέρι. Και τέλος, ο Σάλαχ. Κουφός κι από τα δυο αυτιά. Λένε πως έχω τον δαίμονα μέσα μου. Από τότε που ήμουνα παιδί και το ‘σκασα κι ας άκουγα μες στη νύχτα τη φωνή της μάνας μου “Γιε μου, πού πας;” “Μάνα, θα πάω στα καράβια”». Ετσι της είπα.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας