Δημιουργική ασάφεια και... στους ραδιο-χορηγούς;

Η νομοθεσία για τους χορηγούς στα ραδιόφωνα είναι γεμάτη αντιφάσεις. Λάθος, λάθος, ανακαλώ: η νομοθεσία είναι σαφής, σαφέστατη, ο τρόπος που εφαρμόζεται ή και τηρείται είναι γεμάτος αντιφάσεις. Και γεμάτος ασάφειες. Δημιουργικές ασάφειες, εντάξει. Δικαιολογημένα υποστηρίζουν κάποιοι, ειδικά τη σήμερον ημέρα που τα πράγματα από οικονομικής απόψεως δεν είναι και τόσο της προκοπής. Οχι πως δεν παρανομούν, αλλά δεν είναι και τόσο σοβαρή η παρανομία ώστε να τίθεται ζήτημα. Ας τα πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά όμως για να καταλάβετε κι εσείς τι εννοούμε. Σύμφωνα λοιπόν με το άρθρο 10 (Αρθρο 9 Οδηγίας 2010/13), παράγραφος 1: «Απαγορεύονται οι συγκεκαλυμμένες οπτικοακουστικές εμπορικές ανακοινώσεις». Και σύμφωνα με το άρθρο 11 (Αρθρο 10 Οδηγίας 2010/13), παράγραφος 5: «Δεν επιτρέπεται η χορηγία σε προγράμματα ειδησεογραφίας και επικαιρότητας».

Ελάτε τώρα εσείς και σκεφτείτε τα πρωινά στα ραδιόφωνα. Στο αυτοκίνητο, στο σπίτι, στη δουλειά, όπου ακούτε. Υπάρχουν συγκεκαλυμμένες διαφημίσεις στις αγαπημένες σας εκπομπές; Υπάρχουν χορηγοί στους ειδησεογραφικούς ραδιοσταθμούς εν γένει; Ακούτε, λόγου χάριν, δημοσιογράφους να λένε για ανυψωτικές λεμοναδίτσες, για τράπεζες, για «mls destinator», για ασφάλειες ζωής, για «my wifi», για εταιρείες κινητής ραδιοφωνίας κ.ο.κ.; Αν δεν ακούτε, σταματάει εδώ η συζήτηση, υποθέτω πως θα συνδέεστε μέσω ίντερνετ με ξένα ραδιόφωνα, το BBC και τη Rai. Τυχεροί και κοσμοπολίτες. Αν η απάντησή σας είναι καταφατική, συνεχίζουμε την κουβέντα μας ταπεινά και όμορφα στα εγχώρια FM.

Χορηγίες λοιπόν και συγκεκαλυμμένες εμπορικές ανακοινώσεις απαγορεύονται. Την περασμένη Τρίτη μάλιστα το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ) τιμώρησε με πρόστιμο δεκατριών χιλιάδων ευρώ τον Real FM γι' αυτό ακριβώς. Ακουσαν τα μέλη του ΕΣΡ δύο ημέρες τον σταθμό και κατέγραψαν χορηγίες, προϊόντα, διαφημιζόμενους. Η Ανεξάρτητη Αρχή κάλεσε τους υπευθύνους του να δώσουν εξηγήσεις. «Δεν είναι χορηγίες» είπαν, γι' αυτό και το πρόστιμο ήταν για συγκεκαλυμμένη διαφήμιση. «Κι αν σας έλεγαν, κύριε πρόεδρε, πως είναι χορηγίες;» ρώτησα τον κ. Λασκαρίδη, πρόεδρο του ΕΣΡ. «Πάλι πρόστιμο θα τους καταλογίζαμε» απάντησε. Δεν υπάρχει σωτηρία...

Η αφήγηση συνεχίζεται, δεν τελειώνει εδώ: οι ιδιοκτήτες των ραδιοσταθμών όχι μόνο βάζουν χορηγούς στις εκπομπές, «πρέπει να επιζήσει ο σταθμός, δεν γίνεται αλλιώς» κλαίγονται, αλλά υποχρεώνουν και τους δημοσιογράφους να αναζητούν εκείνοι χορηγίες προκειμένου να πληρωθούν. «Φέρε χορηγό -λένε- ειδάλλως δεν μπορώ να σου δώσω κανονικό μισθό». Αυτό συμβαίνει κατά κόρον στα ιδιωτικά (και όχι μόνο!) ραδιόφωνα. Πόσο πρέπον είναι όμως (και πόσο εύκολο επίσης) να βγαίνει ο δημοσιογράφος προς άγραν χορηγών; Και πόσο σωστό σε τελική ανάλυση για τη δουλειά του;

Αυτό το τελευταίο είχε στον νου του ο νομοθέτης. Ρώτησα παλιότερα τον κ. Λασκαρίδη γιατί να είναι τέλος πάντων κακό να υπάρχει χορηγός σε μια ενημερωτική εκπομπή. Διότι οι δημοσιογράφοι δεν θα κάνουν ανεπηρέαστα τη δουλειά τους, απάντησε ο πρόεδρος. Μάλιστα. Ελάτε και πείτε μου κι εσείς την άποψή σας, τι πιστεύετε, είναι εύκολο να έχεις χορηγό μια αεροπορική εταιρεία, λόγου χάριν, στην εκπομπή σου και να πρέπει να κάνεις ρεπορτάζ για την αεροπορική αγορά;

​Το φαιδρό της υπόθεσης συμβαίνει με τον «Αθήνα 9,84», το δημοτικό ραδιόφωνο της πόλης. Επειδή ο ραδιοσταθμός είναι υποχρεωμένος να ανεβάζει στη Διαύγεια όποια οικονομική πράξη κάνει, αναγκάζεται να... δημοσιοποιεί τις χορηγίες του. Τόσα γι' αυτή την εκπομπή, τόσα για την άλλη κ.ο.κ. Μέχρι και τα χρήματα που παίρνουν κάποιοι δημοσιογράφοι από τις χορηγίες δημοσιοποιούνται. Είπαμε, φαιδρό από μόνο του.