«Η ελπίδα τρυπώνει στις πιο ασήμαντες στιγμές»

Η ομάδα «Πλλατς» είναι στην πραγματικότητα η ροκ μπάντα του Οδυσσέα, του Κωνσταντίνου, της Αρετής και του Δημήτρη. Δημιουργήθηκε το 2023 στην Αθήνα, αν και ό,τι την καθόρισε εντοπίζεται αρκετά χρόνια πριν στην πόλη της Θεσσαλονίκης, εξ ου και τα δύο λάμδα. «Δουλεύουν συλλογικά όταν το πιστεύουν, με την ελπίδα μια μέρα να το κάνουν θέση και αξίωμα. Αγαπιούνται βαθιά, γι’ αυτό και διαφωνούν εις βάθος. Ελπίζουν να συναντιούνται κάθε τόσο σε σκηνές και μέρη που θα τους έχει οδηγήσει η καρδιά τους»: με αυτά τα λόγια μάς αυτοσυστήνεται η θεατρική ομάδα που έκανε το ντεμπούτο της πέρσι με την παράσταση «Το σαπούνι», εμπνευσμένη από το ομώνυμο έργο του «ποιητή των αντικειμένων» Φρανσίζ Πονζ, το οποίο θα παίζεται μέχρι τις 18/2 στο H.ug.

Στο έργο ένας άνθρωπος αποφασίζει να κλειστεί στο μπάνιο του σπιτιού του και να παραμείνει εκεί για 25 χρόνια με το βλέμμα του στραμμένο σε ένα μικρό κομμάτι σαπούνι. Κι ενώ τα πρόσωπα της παράστασης αιωρούνται μεταξύ ποίησης, φαντασίας και πραγματικότητας, εγκλωβισμένα σε ένα θέμα γελοίο, αναρωτιούνται «γιατί να μην είναι ελαφρύς αυτός ο κόσμος;».

Αυτό το ερώτημα μαζί με μερικά ακόμη απευθύναμε στον σκηνοθέτη της παράστασης Οδυσσέα Ζήκα, που πιστεύει ότι «όταν η ποίηση καταφέρει να εισχωρήσει στα πιο ασήμαντα πράγματα, τότε θα έχουμε πάντα μια παρηγοριά στη θλίψη και τη μοναξιά».

● Τι σας προσέλκυσε σε αυτό το έργο ώστε να το κάνετε παράσταση;

Το 1942, στη μέση του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, μέσα στη φρίκη των κρεματορίων κι ενώ γραφόταν η πιο σκοτεινή σελίδα της Ιστορίας, ο Φρανσίς Πονζ κάθεται στο γραφείο του και στρέφει τη ματιά του στο πιο κοινότοπο αντικείμενο, σε κάτι φαινομενικά ευτελές, στο αντικείμενο που στέκεται συνήθως στο πιο φθαρμένο πιατάκι του νοικοκυριού, σε ένα κομμάτι σαπούνι.

Ζούμε σε δύσκολους καιρούς, όπου και μόνο η αναφορά στα γεγονότα μπορεί να προκαλέσει δυσφορία στον αναγνώστη: πανδημία, πόλεμος στην Ουκρανία, ακρίβεια, φασισμός, διαφθορά, σκάνδαλο του πρώην διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου, προεδρικό διάταγμα, καταλήψεις σε όλα τα θέατρα της χώρας, η τραγωδία των Τεμπών, η γενοκτονία της Γάζας και άλλα πόσα… Αυτός ο κόσμος μάς περιέβαλλε όταν εμείς στρέψαμε το βλέμμα μας στις σημειώσεις του Φρανσίς Πονζ. Πολύ συχνά αναρωτιόμασταν «μα καλά! Τι κάνουμε; Συμβαίνουν τόσα και τόσα στον κόσμο και εμείς κλεινόμαστε σε ένα υπόγειο και ασχολούμαστε με ένα κομμάτι σαπούνι;». Κι επειδή δεν είμαστε, όπως φαίνεται, αρκετά αδιάφοροι και απολιτίκ, έπρεπε να απαντήσουμε όσο πιο έντιμα γίνεται. Η απάντησή μας είναι η παράσταση «Το σαπούνι», που είναι ένα κράμα μεταξύ των σημειώσεων του Φρανσίς Πονζ και δικών μας σημειώσεων για την τέχνη, που ως νέα γενιά θέλουμε να προαγάγουμε και να υπερασπιστούμε.

● «Αχ! Γιατί να μην είναι ελαφρύς αυτός ο κόσμος;» είναι το ερώτημα της παράστασης. Τι είναι αυτά που σας απασχολούν έντονα; Πώς μπορούμε να τον αλαφρύνουμε;

Προφανώς ο κόσμος μας ποτέ δεν ήταν ελαφρύς και πιθανώς ποτέ δεν θα είναι. Η εικόνα ενός κόσμου όπου δεν υπάρχει βαρύτητα στις καρδιές των ανθρώπων μπορεί να μοιάζει ουτοπική, όμως η ελπίδα για έναν τέτοιο κόσμο, η τάση μας προς την ελευθερία του πνεύματος, προς μια καλύτερη και πιο ουσιαστική συνύπαρξη και κατ’ επέκταση προς έναν καλύτερο κόσμο είναι που προσγειώνει την ιδέα μιας ουτοπίας στην πραγματικότητα και δίνει ελπίδα στην καθημερινότητά μας. Πολλές φορές η ελπίδα τρυπώνει στις πιο ασήμαντες στιγμές μέσα στη μέρα μας, στον πρωινό καφέ, σε έναν περίπατο, σε μια απρόσμενη συνάντηση, σε μια μέρα με ωραίο καιρό, σε ένα τηλεφώνημα από έναν παλιό φίλο…

Ξεκινήσαμε αυτή τη δουλειά με την παραδοχή πως θέλουμε να κάνουμε μια παράσταση με σκοπό να αδειάσει το δοχείο του μυαλού και όχι να γεμίσει. Οχι ως αντιπερισπασμό για τα τεκταινόμενα αλλά περισσότερο ως μια προσπάθεια ανανοηματοδότησης του κόσμου που μας περιβάλλει. Ισως αν επισκεφτεί κανείς τη διανοητική του τουαλέτα, ξεχορταριάσει το βλέμμα του, καθαρίσει τα ζιζάνια του μυαλού του, να έχει κάνει μια σημαντική κίνηση προς αυτή την περιβόητη αλαφρότητα του είναι.

● Πρέπει να μιλά κανείς για τα δυσάρεστα γεγονότα ή θεάματα που αναγκαστήκαμε να υποστούμε από τότε που ήρθαμε στον κόσμο;

Οπωσδήποτε έχει σημασία να μιλήσει κανείς για τα δυσάρεστα γεγονότα που έχει υποστεί σε αυτόν τον κόσμο, να τα αναλύσει, να τα επεξεργαστεί, να τα στριφογυρίσει, να τα κατανοήσει, όμως δεν πρέπει να ξεχνάει και τις ευχάριστες στιγμές που του δίνουν το κίνητρο να ξυπνήσει την επόμενη μέρα. Η ποίηση δεν είναι μόνο λέξεις σε μια σελίδα χαρτί αλλά και βλέμμα απέναντι στο κάθε τι. Συμβαίνουν τόσο όμορφα πράγματα γύρω μας, που το βάρος των γεγονότων δεν μας επιτρέπει να τα δούμε. Είμαστε πολύ απασχολημένοι με τον πόνο μας που αν περάσει μια σαπουνόφουσκα από δίπλα μας μπορεί και να ξεχάσουμε να χαμογελάσουμε.

♦ Πληροφορίες: H.Ug. Art Space (Μελιταίων 14, Ανω Πετράλωνα). Δευτέρα-Τρίτη στις 21.00 έως 18/2. Εισιτήρια 10-14 €. Προπώληση στο ταμείο του Hu.g, τηλεφωνικά στα 6980119366 - 6984384014 και στο more.com
«Το σαπούνι», με αποσπάσματα από το ομώνυμο βιβλίο του Φρανσίζ Πονζ, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αντίποδες σε μετάφραση Δημήτρη Δημητριάδη.
Σκηνοθεσία: Οδυσσέας Ζήκας
Δραματουργία: Οδυσσέας Ζήκας, Μπρικένα Γκίστο
Συνεργάτης δραματουργός: Αλέξανδρος Μιστριώτης
Κίνηση: Ιρις Νικολάου
Μουσική: Δημήτρης Λώλης
Σκηνικά - φωτισμοί: Οδυσσέας Ζήκας
Επί σκηνής: Αναστάσης Γεωργούλας, Οδυσσέας Ζήκας, Κωνσταντίνος Μαυρόπουλος, Αρετή Πολυμενίδη