Αθήνα, 12°C
Αθήνα
Σποραδικές νεφώσεις
12°C
12.9° 9.8°
2 BF
84%
Θεσσαλονίκη
Βροχοπτώσεις μέτριας έντασης
10°C
11.2° 8.9°
1 BF
88%
Πάτρα
Αραιές νεφώσεις
11°C
11.0° 10.4°
3 BF
74%
Ιωάννινα
Αυξημένες νεφώσεις
7°C
6.9° 6.9°
1 BF
93%
Αλεξανδρούπολη
Ελαφρές νεφώσεις
1°C
6.9° 0.9°
0 BF
86%
Βέροια
Αυξημένες νεφώσεις
9°C
9.0° 8.2°
0 BF
88%
Κοζάνη
Ψιχάλες μικρής έντασης
5°C
5.4° 5.1°
0 BF
93%
Αγρίνιο
Αυξημένες νεφώσεις
9°C
9.1° 9.1°
1 BF
83%
Ηράκλειο
Ελαφρές νεφώσεις
11°C
12.5° 10.8°
0 BF
84%
Μυτιλήνη
Ελαφρές νεφώσεις
11°C
11.6° 9.9°
2 BF
79%
Ερμούπολη
Σποραδικές νεφώσεις
14°C
14.4° 12.8°
3 BF
64%
Σκόπελος
Ψιχάλες μικρής έντασης
12°C
11.7° 10.7°
1 BF
94%
Κεφαλονιά
Ασθενείς βροχοπτώσεις
13°C
13.1° 13.1°
2 BF
65%
Λάρισα
Αυξημένες νεφώσεις
9°C
9.1° 9.0°
1 BF
87%
Λαμία
Αυξημένες νεφώσεις
9°C
9.5° 8.4°
1 BF
94%
Ρόδος
Ελαφρές νεφώσεις
15°C
15.4° 14.8°
3 BF
75%
Χαλκίδα
Αυξημένες νεφώσεις
11°C
12.1° 10.0°
1 BF
82%
Καβάλα
Αραιές νεφώσεις
9°C
9.4° 5.3°
2 BF
77%
Κατερίνη
Αυξημένες νεφώσεις
9°C
9.7° 9.4°
2 BF
92%
Καστοριά
Αυξημένες νεφώσεις
6°C
5.7° 5.7°
1 BF
95%
ΜΕΝΟΥ
Τετάρτη, 04 Δεκεμβρίου, 2024
Paul Auster
Ο Αμερικανός συγγραφέας Πολ Όστερ κατά τη διάρκεια εκδήλωσης ανάγνωσης σε ένδειξη αλληλεγγύης για την υποστήριξη του συγγραφέα Salman Rushdie έξω από τη Δημόσια Βιβλιοθήκη της Νέας Υόρκης, Παρασκευή 19 Αυγούστου 2022, στη Νέα Υόρκη | AP Photo/Yuki Iwamura

Πόσο προφητικό είναι το τελευταίο μυθιστόρημα του Πολ Όστερ για τον θάνατό του;

Συνηθίζουμε να λέμε πως το τελευταίο βιβλίο ενός συγγραφέα πριν από τον θάνατό του αποδεικνύεται προφητικό για το βιολογικό του τέλος. Αναπόφευκτος πειρασμός, που μπορεί να επαληθεύεται τόσο από γεγονότα της ζωής του συγγραφέα όσο και από τα δρώμενα του βιβλίου του. Συμβαίνει το ίδιο άραγε με το μυθιστόρημα Πολ Όστερ (1947-2024) «Μπαουμγκάρτνερ», που κυκλοφόρησε πρόσφατα από το Μεταίχμιο σε πολύ καλή μετάφραση της Ιωάννας Ηλιάδη; Ναι, το βιβλίο μιλάει συνεχώς για τον θάνατο και για το πένθος – είναι σαν να παρακολουθεί τη ζωντανή πραγματικότητα από την οπτική γωνία μας τελεσίδικης πράξης ή ενός συντελεσμένου συμβάντος.

Παρόλα, αυτά ο κεντρικός –και απολύτως μοναχικός- μυθιστορηματικός ήρωας, ο Σάι Μπαουμγκάρτνερ, που έχει ξεπεράσει τα εβδομήντα του χρόνια (όπως κι ο Όστερ προτού πεθάνει) δεν θρηνεί για τον πιθανό δικό του θάνατο, αλλά για τον θάνατο της γυναίκας του με την οποία είχαν μοιραστεί τα καλύτερα χρόνια του βίου τους.

Μια σκηνή κατά την πορεία της αφήγησης, λέει τα πάντα για τον δεσμό τους. Ο Σάι, όπως κι ο Όστερ, δεν πιστεύει σε θεούς και σε μεταφυσική, δεν ελπίζει στο υπερπέραν, δεν προσδοκά καμία σωτηρία και καμία λύτρωση. Όταν, παρόλα αυτά, ο Σάι βλέπει τη σύζυγό του σε ένα υποβλητικό όνειρο, νιώθει προς στιγμήν πως έχει ζωντανέψει ξανά μπροστά του, πως έχει βρεθεί πάλι δίπλα του για τον αγγίξει και για να κουβεντιάσουν. Φυσικά, κάτι τέτοιο διαρκεί ελάχιστα, πλην η δεξιοτεχνία του Όστερ (ο οποίος δεν δείχνει να πολυνοιάζεται στο κύκνειο άσμα του για προχωρημένες τεχνοτροπίες και για αφηγηματικά τεχνάσματα) μεταμορφώνει τη σκηνή σε εικόνα με υψηλό συγκινησιακό φορτίο, ικανό να αποκαλύψει το πραγματικό νόημα του μυθιστορήματος.

Ο αφηγητής του Όστερ θέλει πρωτίστως να πλάσει τον πρωταγωνιστή σαν τον δίδυμο εαυτό της γυναίκας του και τανάπαλιν. Ακόμα κι έτσι, ωστόσο, ξέρει πως το ζήτημα δεν είναι ο θάνατος των άλλων ή ο δικός μας θάνατος μα το μέγεθος της μοναξιάς, η οποία καταλαμβάνει τους παλαιότερους χώρους συμβίωσης, στεγνώνοντας τους τοίχους και αφαιρώντας και την ύστατη στάλα συναισθηματικής υγρασίας η οποία έχει ίσως απομείνει στο στρώμα τους.

Το ζητούμενο πλέον δεν έχει να κάνει με το τι προκάλεσε ο θάνατος ή με το ποια ακριβώς όψη θα πάρει στην καινούργια του εμφάνιση, αλλά με το πώς θα εξακολουθήσει τη δύσκολη πορεία της η μοναξιά. Γιατί ακόμα κι όταν ο Σάι επενδύει στον σχεδιασμό της έκδοσης των ποιημάτων της συμβίας του, της Άννας, ακόμα κι όταν δημιουργεί περιστασιακούς ή μόνιμους δεσμούς με άλλες γυναίκες, ακόμα κι όταν η έρευνα και το γράψιμο (είναι πανεπιστημιακός και ερευνητής) τρέφουν την καθημερινότητά του, το κενό δεν λιγοστεύει. Τι απομένει τότε; Τι άλλο από το να λειτουργήσουν η μνήμη και ο απολογισμός. Κι αν δεν σώσουν, τουλάχιστον θα διατηρήσουν ένα κλίμα συνέχειας και παράτασης.

Ξεκινώντας αυτήν την καινούργια διαδρομή, ο Μπαουμγκάρτνερ θα ανακαλέσει τα παιδικά χρόνια και τους γονείς του, τη νιότη του, μαζί και της Άννας, τις μετακινήσεις και για τα ταξίδια τους – ψηφία που απεικονίζουν τη σύγχρονη πολιτική και κοινωνική ζωή στις ΗΠΑ, με συχνές παρένθετες ιστορίες, λιγότερο ή περισσότερο συνδεδεμένες με τον βασικό μυθιστορηματικό κορμό. Με επιμονή σε εξαντλητικές λεπτομέρειες που καθυστερούν ηθελημένα τη μετάβαση σε επόμενο πλάνο, με δοκιμιακές παρενθέσεις για τον θάνατο και για τη φιλοσοφική του θεμελίωση, με πλήθος μυθιστορηματικές συμπτώσεις, που υπενθυμίζουν τη χρόνια πίστη του συγγραφέα στο απρόβλεπτο, στο τυχαίο και εντέλει σε ένα είδος μηδενισμού, με γόνιμα επεξεργασμένους χαρακτήρες, ο Όστιν δεν θα απορρίψει εν κατακλείδι τον φόβο του θανάτου, αλλά και δεν θα απορρίψει το ακούραστο καλωσόρισμα της ζωής, όποτε κι αν προκύψει με οιαδήποτε αφορμή κι αν γεννηθεί.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Google News ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS
Πόσο προφητικό είναι το τελευταίο μυθιστόρημα του Πολ Όστερ για τον θάνατό του;

ΣΧΕΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΣΕ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.

Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.

Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.

Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.

Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας