Ερήμην εκδοτών και συγγραφέων

Η δημιουργία ενός φορέα που θα χαράζει και θα συντονίζει εθνική πολιτική για το βιβλίο είναι ένα πάγιο αίτημα των εκδοτών, ήδη από το 2013, οπότε έκλεισε αιφνιδιαστικά το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου, με τις προσπάθειες της τέως υπουργού Πολιτισμού Μυρσίνης Ζορμπά για την επανίδρυσή του να μην ολοκληρώνονται, ενώ το Ελληνικό Ιδρυμα Πολιτισμού έχει αναλάβει πλέον τον ρόλο του συντονιστή της ελληνικής παρουσίας σε διεθνείς εκθέσεις βιβλίου, όχι πάντα σε αγαστή συνεργασία με τους εκδότες.

Για μια ακόμη φορά τα σωματεία των εκδοτών πιάστηκαν εξαπίνης όταν πληροφορήθηκαν μέσω του Τύπου, σύμφωνα με την ανακοίνωσή τους, ότι στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, στις 2 Φεβρουαρίου, η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη και ο υφυπουργός Νικόλας Γιατρομανωλάκης παρουσίασαν νομοσχέδιο για τη δημιουργία νέου φορέα εθνικής πολιτικής για το βιβλίο, με την επωνυμία Ελληνικό Ιδρυμα Βιβλίου.

Χωρίς να προηγηθεί διαβούλευση, όπως επισημαίνει σε ανακοίνωσή της η πλειονότητα των σωματείων –Πανελλήνια Ομοσπονδία Εκδοτών Βιβλιοχαρτοπωλών (ΠΟΕΒ), Ενωση Ελληνικού Βιβλίου (ΕΝΕΛΒΙ), Σύλλογος Εκδοτών Βιβλίου Αθηνών (ΣΕΒΑ), Σύλλογος Εκδοτών Επιστημονικών Βιβλίων (ΣΕΕΒΙ), Σύνδεσμος Εκδοτών Βιβλίου (ΣΕΒ)–, που περιγράφουν αλαζονική τη στάση της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΠΟΑ απέναντι στον πνευματικό κόσμο της χώρας, για μια ακόμη φορά.

«Εχουμε βιώσει σε καθημερινή βάση την άρνηση του υπουργείου Πολιτισμού να συνεργαστεί –δημιουργικά και όχι προσχηματικά– με τους εκδότες και τους συγγραφείς, αλλά στην περίπτωση αυτή η υπουργός και ο υφυπουργός υπερέβησαν κάθε όριο αλαζονείας και ασέβειας προς τον πνευματικό κόσμο της χώρας», αναφέρουν χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας ότι στις 13 Ιανουαρίου είχαν απευθύνει επιστολή στην υπουργό Πολιτισμού, ζητώντας συνάντηση για το συγκεκριμένο θέμα, ωστόσο εκείνη τους αγνόησε παντελώς και προχωρεί στη σύσταση νέου εθνικού φορέα για το βιβλίο χωρίς να κληθούν για να καταθέσουν τις απόψεις τους. «Αποφασίζεται δηλαδή ερήμην τους η σύσταση του οργάνου που θα έχει την ευθύνη της χάραξης και υλοποίησης εθνικής πολιτικής για το βιβλίο! Η σύσταση όμως ενός τέτοιου κομβικού φορέα δεν είναι έργο γραφειοκρατών, αλλά αποτέλεσμα συνεργασίας με τους ανθρώπους που δημιουργούν τα βιβλία: συγγραφείς και εκδότες».

Κι ενώ «η κυρία Μενδώνη είχε τέσσερα χρόνια στη διάθεσή της –σύμφωνα με την απάντησή της σε επίκαιρη ερώτηση για την εθνική πολιτική για το βιβλίο στις 30 Σεπτεμβρίου 2019– να προχωρήσει στην ίδρυση εθνικού φορέα για το βιβλίο», το επιχειρεί, «στο τέλος σχεδόν της κυβερνητικής θητείας, χωρίς καμία πρότερη συζήτηση με συγγραφείς και εκδότες, ωσάν να αφορά τη διευθέτηση κάποιας προσωπικής της υπόθεσης και όχι το σύνολο των πνευματικών δημιουργών και των πολιτών αυτής της χώρας», αναφέρουν και καταλήγουν:

«Την καλούμε, έστω και την ύστατη στιγμή, να συνεργαστεί άμεσα με τον πνευματικό κόσμο, ώστε ο φορέας για το βιβλίο να δομηθεί με τρόπο που να εγγυάται την απρόσκοπτη λειτουργία του, την οικονομική αυτοτέλειά του και την ικανότητά του να αναβαθμίσει το βιβλίο και τη φιλαναγνωσία στη χώρα μας».

Σύμφωνα πάντως με τα πρώτα στοιχεία που η Λίνα Μενδώνη και ο Νικόλας Γιατρομανωλάκης έδωσαν για το νέο νομοσχέδιο για το Ελληνικό Ιδρυμα Βιβλίου: «Προβλέπονται δύο όργανα διοίκησης κατά τα πρότυπα των εποπτευόμενων φορέων του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού: διοικητικό συμβούλιο και διευθυντής.

Στη διοικητική δομή, η οποία διαρθρώνεται σε τμήματα, έμφαση δίνεται στις συναφείς με το βιβλίο λειτουργίες, ενώ προβλέπεται μεταξύ άλλων Τμήμα Ανάπτυξης και Επικοινωνίας, στις αρμοδιότητες του οποίου περιλαμβάνεται η εξεύρεση πηγών χρηματοδότησης, όπως χορηγίες και δωρεές, αλλά και η κατάρτιση σχεδίου επικοινωνίας και προβολής, σε μια προσπάθεια ενίσχυσης της εξωστρέφειας του ελληνικού βιβλίου και της προώθησής του στο εξωτερικό, αλλά και του ίδιου του φορέα και απαγκίστρωσής του από την αμιγώς κρατική χρηματοδότηση». Επιπλέον, «με το νομοσχέδιο θεσμοθετείται επίσης το βασικό εργαλείο εξωστρέφειας για τον χώρο του βιβλίου και συγκεκριμένα το μεταφραστικό πρόγραμμα GreekLit, που εκκίνησε το 2021».