Πέρυσι η Κριτική Επιτροπή του βραβείου Booker εξεγέρθηκε, δεν άκουσε κανέναν και καταστρατηγώντας τους σαφείς κανονισμούς μοίρασε το περίφημο βρετανικό λογοτεχνικό βραβείο σε δυο μαζί μυθιστορήματα, τις «Διαθήκες» της Καναδέζας Μάργκαρετ Ατγουντ (εκδ. Ψυχογιός) και το «Κορίτσι, Γυναίκα, Αλλο» της Βρετανίδας –με Νιγηριανό πατέρα– Μπερναρντίν Εβαρίστο (εκδόσεις Gutenberg), που μεταξύ μας άξιζε να το πάρει ολομόναχη, δεν είναι τυχαίο που σκίζει η ελληνική του έκδοση.
Φέτος ήρθε άλλη ανατροπή, ήδη από το επίπεδο της βραχείας λίστας του Booker του 2020, που ανακοινώθηκε χθες. Η Κριτική Επιτροπή έκοψε τη Χίλαρι Μαντέλ (σχεδόν ιεροσυλία), δηλαδή το «The Mirror and the Light», τελευταίο μέρος της τριλογίας της για τον Τόμας Κρόμγουελ, τη στιγμή που τα δυο πρώτα, το ένα μετά το άλλο, είχαν κερδίσει από ένα Booker. Εκοψαν κι άλλους γνωστούς συγγραφείς της μακράς λίστας, όπως την Αν Τάιλερ και τον Κόλουμ ΜακΚάν.
Και, όμως, δεν είναι στις απουσίες που φαίνεται η τόλμη της φετινής κριτικής επιτροπής. Εχουμε και λέμε: από τους έξι συγγραφείς της βραχείας λίστας οι τέσσερις είναι έγχρωμοι, οι τέσσερις είναι πρωτοεμφανιζόμενοι, πέντε είναι Αμερικανοί (ή Αμερικανοί πολίτες) και τέσσερις είναι γυναίκες! Ουδέποτε υπήρξε τόση πολυπολιτισμικότητα και ποικιλομορφία στα Booker, συμπεραίνει ο βρετανικός Τύπος – κι εμείς προσθέτουμε, και χωρίς να χρειαστούν ποσοστώσεις και κριτήρια όπως έβαλαν πρόσφατα στα Οσκαρ.
«Κανένας δεν κερδίζει το Booker επειδή είναι αυτός που είναι. Κάθε χρόνο δουλειά της Κριτικής επιτροπής είναι να ανακαλύπτει, να διευρύνει το πεδίο», δήλωσε η λογοτεχνική διευθύντρια του Ιδρύματος Booker Γκάμπι Γουντ.
Ας ξεκινήσουμε από τους τέσσερις πρωτοεμφανιζόμενους. Η Αμερικανίδα Ντάιαν Κουκ γράφει στο «The New Wilderness» για τις προσπάθειες μιας μητέρας να κρατήσει ζωντανή την κόρη της έπειτα από μια περιβαλλοντική καταστροφή.
Η ινδικής καταγωγής Αβνι Ντόσι, που γεννήθηκε στο Νιου Τζέρσι και ζει στο Ντουμπάι, στο «Burnt Sugar» μιλά για την τοξική σχέση μιας γυναίκας με την ηλικιωμένη μητέρα της.
Ο Σκοτσέζος Ντάγκλας Στιούαρτ, που κάνει στις ΗΠΑ καριέρα ως σχεδιαστής μόδας, επιστρέφει με το «Shuggie Bain» στη γενέτειρά του Γλασκόβη και περιγράφει μια παιδική ηλικία μέσα στη φτώχεια και τα ναρκωτικά.
Και o Αφροαμερικανός Μπράντον Τέιλορ γράφει το campus novel «Real Life» με το δικό του πανεπιστήμιο να πάσχει από ρατσισμό και ομοφοβία.
Τη λίστα συμπληρώνουν η Μάαζα Μενγκίστε, η πρώτη Αιθίοπας συγγραφέας που φτάνει στην τελική ευθεία του Booker. Εγκατεστημένη στις ΗΠΑ, αφιερώνει το δεύτερο μυθιστόρημά της, «The Shadow King», στην αντίσταση των συμπατριωτών της όταν η Ιταλία εισέβαλε το 1935 στην Αιθιοπία.
Μαζί της στη λίστα και η ήδη αναγνωρισμένη Τσίτσι Ντανγκαρέμπγκα από τη Ζιμπάμπουε, που ζει στη Χαράρε και ασχολείται στο τρίτο της μυθιστόρημα, «This Mournable Body», με τον αγώνα μιας γυναίκας να ζήσει στη μετα-αποικιακή χώρα της. Η Ντανγκαρέμπγκα συνελήφθη πρόσφατα σε διαδήλωση εναντίον της κυβερνητικής διαφθοράς και θα περάσει σε λίγες μέρες από δίκη,
Η απονομή του βραβείου θα γίνει στις 17 Νοεμβρίου.
Σχόλια
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας