Πικάσο ο πολιτικός καλλιτέχνης, o αριστερός, ο αντιφασίστας. Πικάσο ο λάτρης των ταύρων, των ταυρομάχων αλλά και του μεσογειακού φωτός. Ο Πικάσο, ο κορυφαίος ζωγράφος του 20ού αιώνα, αποκαλύπτεται στην έκθεση «Pablo Picasso: Εξορία και Νοσταλγία» του MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη στη Θεσσαλονίκη γεμάτος αγάπη και νοσταλγία για την πατρίδα του την Ισπανία και αλληλεγγύη για τον (συν)εξόριστο στη Γαλλία συμπατριώτη του Eugenio Arias, με τον οποίο μοιράστηκε και το πάθος των ταυρομαχιών. Μια προσέγγιση που δεν έχει σχέση με την cancel culture που ακυρώνει την καλλιτεχνική αξία του Πικάσο όταν εστιάζει στις σκοτεινές πλευρές της προσωπικότητάς του, όπως η εκμετάλλευση των γυναικών που αγάπησε ή ο θαυμασμός της αγριότητας των ταυρομαχιών...
Η έκθεση, που εγκαινιάζεται στις 12 Ιουλίου στο Μουσείο του MOMus στη Μονή Λαζαριστών, αποτελεί συνδιοργάνωση με το Museo Casa Natal Picasso στη Μάλαγα και έχει ως επίκεντρο την πολύχρονη και πολυδιάστατη φιλία του Πάμπλο Πικάσο με τον κουρέα Eugenio Arias, εξόριστο αντιστασιακό. Μέσα από την αλληλογραφία των δύο αντρών φωτίζεται με έναν εξαιρετικά ιδιαίτερο τρόπο η ταραχώδης περίοδος του εμφυλίου πολέμου στην Ισπανία και της μετέπειτα εποχής (1936-1952), όπως οι δεσμοί με τη Γαλλική Αντίσταση και το παράνομο Κομμουνιστικό Κόμμα της Ισπανίας.
Μικρά σχέδια ταύρων, ταυρομάχων, πικαδόρων ή άλλες σκηνές της αρένας, χαρακτικά και κεραμικά προερχόμενα από τις συλλογές τού Museo Casa Natal de Picasso στη Μάλαγα, περιλαμβάνει η έκθεση (επιμέλεια: Carlos Ferrer Barrera. Συντονισμός: Μαρία Τσαντσάνογλου), ενώ πολλά από αυτά εκτίθενται για πρώτη φορά εκτός Ισπανίας. Τα συγκεκριμένα έργα βρίσκονται σε διάλογο με έργα από τη συλλογή και το αρχείο Κωστάκη από την περίοδο της Ρωσικής Πρωτοπορίας που εκτίθενται παράλληλα στο MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης, διευρύνοντας έτσι την οπτική για τον μοντερνισμό, αγγίζοντας και φέρνοντας κοντά τις ευρωπαϊκές ιστορικές πρωτοπορίες. Αλλωστε στο πλαίσιο αυτής της διεθνούς συνεργασίας του MOMus ήδη 450 έργα της συλλογής Κωστάκη βρίσκονται στην ισπανική πόλη για τη μεγάλη έκθεση με τίτλο «Ουτοπία και Πρωτοπορία. Ρωσική τέχνη στη συλλογή Κωστάκη του MOMus-Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης»
Οσον αφορά το ιστορικό μιας φιλίας... Ο Πικάσο γνωρίστηκε με τον Eugenio Arias στο Βαλορί της νότιας Γαλλίας, όπου ο δεύτερος είχε διαφύγει ως αριστερός πολιτικός εξόριστος από το καθεστώς του Φράνκο και εργαζόταν ως κουρέας. Λίγο μετά τον θάνατό του, το 2008, η οικογένειά του βρήκε μια δέσμη φύλλων από την ισπανική δεξιά εφημερίδα ABC, όπου ο Picasso είχε παρέμβει με σχέδια και σημάδια στο περιθώριο των χρονικών των ταυρομαχιών και με χειρόγραφο το επώνυμο «Arias». Πρόκειται για περισσότερα από 60 φύλλα, απόδειξη της φιλικής αλληλογραφίας μεταξύ δύο οπαδών της ταυρομαχίας που έλαβε χώρα μεταξύ 1962 και 1968.
Οι κληρονόμοι του Αrias αποφάσισαν να παραχωρήσουν για φύλαξη στο μουσείο-σπίτι όπου γεννήθηκε ο Πικάσο, στη Μάλαγα, ένα σημαντικό corpus από σχέδια, χαρακτικά, εικονογραφημένα βιβλία και άλλο υλικό. Η συλλογή συνοδευόταν από ένα μοναδικό αντίγραφο του βιβλίου «Dibujos y Εscrutons», που έγραψε ο Πικάσο και εκδόθηκε το 1961 από τον Camilo José Cela, Ισπανό συγγραφέα που τιμήθηκε το 1989 με το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Αυτό το αντίγραφο επιζωγραφίστηκε από τον Πικάσο το 1966 ως δώρο γενεθλίων ειδικά για τον Eugenio Arias. Ανάμεσα στις σελίδες του υπάρχουν δύο χειρόγραφες σημειώσεις και 35 σελίδες επιζωγραφισμένες με σχέδια, αραβουργήματα και διακοσμητικές πινελιές με μαρκαδόρο. Από αυτά ξεχωρίζει ο εντυπωσιακός Γενειοφόρος άντρας –το πιο κατάλληλο δώρο για έναν κουρέα.
Στη σειρά υπάρχουν επίσης σημαντικά εικονογραφημένα βιβλία όπως το «Sueño y mentira de Franco» (Το όνειρο και το ψέμα του Φράνκο, 1937), που αντικατοπτρίζουν την αλληλεγγύη του καλλιτέχνη στον ισπανικό λαό καθώς χρησιμοποίησε τα ποιήματά του και τις εικονογραφήσεις για τον αγώνα εναντίον του δικτάτορα Φράνκο.
Η έκθεση ολοκληρώνεται με φωτογραφίες, χαρακτικά και λιθογραφίες από τη συλλογή τού Museo Casa Natal Picasso, που ενσωματώνουν και δίνουν μια εικόνα της αγάπης του καλλιτέχνη για τους ταύρους και τον κόσμο της Μεσογείου, έναν παράδεισο που μπόρεσε να ανακτήσει στο Βαλορί, στην Κυανή Ακτή της νότιας Γαλλίας, μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: MOMus - Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη, Κολοκοτρώνη 21, Μονή Λαζαριστών, Θεσσαλονίκη, τηλ. 2310-589143. Η έκθεση θα διαρκέσει από 12 Ιουλίου έως 10 Νοεμβρίου / www.momus.gr
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας