Κάθε φορά που ο Καβάφης «επέστρεφε» στον καμβά

Μια ολόκληρη πτέρυγα της Γενναδείου Βιβλιοθήκης, σαν σκηνικό, όπου το σύμπαν του Κ.Π. Καβάφη συναντιέται με τη ζωγραφική του Ανδρέα Γεωργιάδη. Μελάνια σε χαρτί με το πρόσωπο του ποιητή, τους ήρωες, την ατμόσφαιρα των ποιημάτων του, την αγαπημένη του Αλεξάνδρεια, μαζί με σπάνιο αρχειακό υλικό από την εκδοτική δραστηριότητά του και τη φωνή του Παρασκευά Καρασούλου να απαγγέλλει αγαπημένους στίχους συνθέτουν την έκθεση με τον καβαφικό τίτλο «Επέστρεφε» στην Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών.

Ο Ανδρέας Γεωργιάδης «επιστρέφει» συνεχώς, από νεαρή ηλικία, στον Αλεξανδρινό ποιητή, έχει ερευνήσει τα αρχεία του, διάβασε βιογραφίες και μελέτες και καταθέτει τώρα ένα προσωπικό εικαστικό ταξίδι 12 χρόνων. «Ηταν πάντα ο ποιητής της καρδιάς μου, γιατί έχει αυτό το εκπληκτικό χάρισμα να σε ακουμπάει αμέσως στο συναίσθημα. Παρότι έχει πολλαπλές αναγνώσεις η ποίησή του, η πρώτη που κάνουμε είναι τόσο άμεση και κοντινή, που μας επιτρέπει να τον οικειοποιηθούμε», μας λέει.

Ο ίδιος ζωγραφίζει με τον τρόπο που έκανε τα ποιήματά του ο Καβάφης, με την ανάκληση της μνήμης. «Δηλαδή δημιουργώ εικόνες που αφηγούνται ιστορίες που θυμόμαστε, με αφορμή τα ποιήματα καταθέτω προσωπικές εμπειρίες. Η μνήμη με ενδιαφέρει πάρα πολύ», τονίζει.

«Οταν διηγείσαι ζωγραφικά μια εικόνα, σου επιτρέπει να τη βάλεις στα δικά σου τα μέτρα, στα μέτρα της ανάμνησής σου, άρα γίνεται πιο συναισθηματική. Ο Καβάφης σκέφτεται με τη μνήμη, αισθάνεται με τη σκέψη, οπότε εγώ έρχομαι να ζωγραφίσω είτε δικά μου βιώματα, είτε να κουμπώσω τα συναισθήματα που μου δημιουργούνται όταν διαβάζω τα ποιήματά του».

Ο γνωστός ζωγράφος «επιστρέφει» συνεχώς και στην Αλεξάνδρεια, με τα ταξίδια, τα έργα του, τις εκθέσεις που έχει κάνει εκεί: το «Αλεξανδρινό κουαρτέτο» και «Διασχίζοντας τον Νείλο». «Στο έργο του Γεωργιάδη η Αλεξάνδρεια είναι ένας τόπος μακρινός, ομιχλώδης, μαγικός και παραμυθένιος… είναι με άλλα λόγια ένας χώρος που τον εμπνέει να επιστρέψει εκατό χρόνια μετά στους χώρους όπου έζησε ο Καβάφης», σημειώνει στον κατάλογο της έκθεσης η διευθύντρια της Γενναδείου Βιβλιοθήκης και επιμελήτρια της έκθεσης, Μαρία Γεωργοπούλου.

«Η Αλεξάνδρεια με τους δρόμους, τα καφενεία, τα μαγαζιά και τα σπίτια της φέρνει στον νου όχι μονάχα τον Αλεξανδρινό ποιητή αλλά και έναν κοσμοπολίτικο κόσμο που δεν υπάρχει πια. Τα αχνά αλλά πολύ ζωντανά τοπία σε ωθούν να τα επισκεφθείς νοερά, να αφήσεις τη φαντασία σου να περιπλανηθεί και να βιώσεις τον χώρο και την ιστορία».

Ο διάλογος λογοτεχνίας και ζωγραφικής απασχολεί τον Ανδρέα Γεωργιάδη, ο οποίος έχει κάνει σκηνογραφία και ενδυματολογία στο θέατρο και έχει φιλοτεχνήσει με έργα του βιβλία και δίσκους. Η συγκεκριμένη έκθεση γεννήθηκε μέσα στη Γεννάδειο, διαβάζοντας Καβάφη και ανακαλύπτοντας θησαυρούς: αυτόγραφα ποιήματά του, χειρόγραφες σημειώσεις, το μονόφυλλο της «Δέησις» του 1894, πρώτες εκδόσεις, την πρώτη κριτική αποτίμηση από τον Γιώργο Βρισιμιτζάκη, ακόμα κι ένα βιβλίο του Φόρστερ με αφιέρωση στον Καβάφη. Αλλωστε, έχει ζωγραφίσει ένα μεγάλο έργο με τη Λέσχη Μοχάμεντ Αλι σε πρώτο επίπεδο, το μέρος όπου συνάντησε πρώτη φορά ο Φόρστερ τον Καβάφη.

Από τους πλέον έγκυρους μελετητές του Καβάφη, ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος γράφει μεταξύ άλλων στον κατάλογο της έκθεσης: «Η παρούσα έκθεση δεν εικονογραφεί απλώς στίχους του Καβάφη. Συνιστά μια πρόταση και ερμηνευτική απόπειρα να αποδοθεί ο εσωτερικός ρυθμός που διατρέχει πολλά ερωτικά ποιήματα του Αλεξανδρινού, καθώς και η ατμόσφαιρα της γενέθλιας πόλης του, όπως ο ίδιος θέλησε να την αποτυπώσει και όπως την εισπράττει ακόμη και σήμερα ο ταξιδιώτης. Ο Ανδρέας Γεωργιάδης παραδίδει την προσωπική του γοητευτική εκδοχή όπως την κατέγραψε στη διαρκή συνομιλία του με τον ποιητή Κ.Π. Καβάφη και σφυρηλατεί έναν εντελώς δικό του ισχυρό κρίκο στην αλυσίδα των εικαστικών που έχουν σχολιάσει μέχρι σήμερα τον ποιητή».

📌 ΙNFΟ: Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών/Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, πτέρυγα Ι. Μακρυγιάννη. «Επέστρεφε» - Αναφορά στον Κ.Π. Καβάφη, μέχρι 5 Αυγούστου, Σουηδίας 61, Κολωνάκι, ώρες λειτουργίας: Τετάρτη – Κυριακή 12.00-18.00. Πληροφορίες-κρατήσεις: ascsa.edu.gr. Τη σκηνογραφία της έκθεσης υπογράφει η Βιβή Γερολυμάτου σε συνεργασία με τον Ανδρέα Γεωργιάδη. Δίγλωσσος κατάλογος κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία από τη Μικρή Αρκτο.