Με «Κόκκινα» στο πάρτι γενεθλίων

Το ψηλότερο κτίσμα στον νομό Αργολίδας, μια μεγάλη υψικάμινος που τη νύχτα φωτίζεται κόκκινη, σε οδηγεί στο Fοugaro Artcenter στο Ναύπλιο. Για την έκθεση «Reds», όμως, νύχτα-μέρα η αίθουσα εκθέσεων του δραστήριου πολυχώρου πολιτισμού παραμένει σκοτεινή. Καθώς είναι βαμμένη με μαύρο χρώμα, μόνο ο κόκκινος φωτισμός περιμετρικά στην οροφή σού επιτρέπει να βλέπεις αμυδρά και χρειάζεσαι χρόνο για να συνηθίσει η ματιά στο σκοτάδι. Εκεί όμως λάμπουν τα «ρουμπίνια» της συλλογής (FKP) της εικαστικού και ιδιοκτήτριας του Φουγάρου, Φλωρίκας Κυριακοπούλου.

Η θεματική, περιοδική έκθεση «Reds» εξερευνά και αναδεικνύει με απρόσμενους τρόπους την ενέργεια και τη δυναμική του κόκκινου. Σαν να εκπέμπουν ένα εσωτερικό κόκκινο φως, τα έργα του Βασίλη Κυπραίου (The other shore, 1997 Seats 2002-4) συνομιλούν με αυτά της Alexandra Warren (A little dance, 2016), του Αλέξη Σαρρηγεωργίου (Untitled 2008 και 2009) ή του Κυριάκου Μορταράκου (Factory of the soul at Nea Smyrni Wednesday, 7 March 2001).

Οι γνωστές κατακόκκινες γλυπτές φιγούρες του Γιώργου Λάππα στέκονται σιωπηλές δίπλα στα πρόσωπα χωρίς χαρακτηριστικά του Alfred Haberpointer και παραπέρα ένα υπέροχο παλιό τουρκικό κιλίμι υποστηρίζει την τέχνη της ύφανσης. Σε έναν σκοτεινό θάλαμο κυριαρχεί μόνο το έργο με νέον του Στήβεν Αντωνάκου «St. John the Baptist» (1992).

H έκθεση συνεχίζεται σε πιο φωτεινά μέρη, στους δύο χώρους του πωλητηρίου και της βιβλιοθήκης του Φουγάρου (είναι από τις πλουσιότερες στην Ελλάδα σε εκδόσεις τέχνης), όπου ξεχωρίζουν οι πίνακες του Δημήτρη Παπαχρήστου με τους διαφυλετικούς ήρωες του ’21, τα ιδιόμορφα άνθη της Αιμιλίας Τσεκούρα, αλλά και οι ποπ εκδοχές των Beatles από τον Richard Avedon.

Επισκεφτήκαμε τη «Reds» στο Ναύπλιο το Σαββατοκύριακο που η έκθεση ολοκληρώθηκε (7 και 8 Μαΐου) και με ικανοποίηση μάθαμε ότι γίνονται προσπάθειες να βρεθεί ο κατάλληλος χώρος για να παρουσιαστεί και στην Αθήνα.

Επίσης διαπιστώσαμε γιατί το μότο του Fοugaro είναι «ένας χώρος όπου η τέχνη γίνεται ένα με τη ζωή». Είδαμε οικογένειες και ζευγάρια που έπιναν τον καφέ και το ποτό τους ή δοκίμαζαν τα εκλεκτά πιάτα στο καφέ και το εστιατόριο του διατηρητέου βιομηχανικού συγκροτήματος, ενώ τα παιδιά έπαιζαν ελεύθερα και με ασφάλεια στην πλατεία του, δίπλα στο «ποταμάκι». Παράλληλα είχαν την ευκαιρία να «ταξιδέψουν» στην παλιά Κίνα μέσα από εκθέματα της συλλογής FKP και αντικείμενα του εξερευνητή Δημήτρη Ξανθούλη (πορτρέτα της δυναστείας Τσινγκ, ξύλινα κλουβιά, κουτιά, μικροέπιπλα, βάζα κ.ά.), να δανειστούν βιβλία από τη βιβλιοθήκη, να κάνουν μαθήματα ζωγραφικής κ.ά.

Η φιλοσοφία της Φλωρίκας Κυριακοπούλου είναι ένα Fougaro που «ερεθίζει, εμπνέει, κινητοποιεί τις πνευματικές και δημιουργικές δυνάμεις της κοινωνίας και των ατόμων που έρχονται σε επαφή μαζί του». Kι αυτό γίνεται πράξη με περιοδικές εκθέσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα, παρουσιάσεις βιβλίων, συναυλίες, φεστιβάλ τζαζ, παραστάσεις θεάτρου και χορού, προβολές ταινιών που φιλοξενούνται στους χώρους όλο τον χρόνο, ενώ οι περισσότερες εκδηλώσεις είναι με δωρεάν είσοδο.

Το Fοugaro, που συμπληρώνει φέτος 10 χρόνια λειτουργίας, είναι ένα «μεγάλο διαδραστικό έργο τέχνης που χτίζεται και εξελίσσεται». Πριν από αυτό υπήρχε το εργοστάσιο που παρήγε τις κονσέρβες «Ανθός Ναυπλίου», μέχρι το 1957 που έκλεισε και πέρασε στην ιδιοκτησία της Εθνικής Τράπεζας. Το 1997 η Φλωρίκα Κυριακοπούλου αγόρασε τις εγκαταστάσεις και προχώρησε τα έργα ανάπλασης, ενώ από το 2012 λειτουργεί ως πολυχώρος πολιτισμού.

«Είναι το κυρίως έργο της ζωής μου», τονίζει η ίδια, η οποία συνεχίζει το όραμά της δημιουργώντας έναν κήπο πολλών στρεμμάτων με φυτά της ελληνικής γης, ενώ σχεδιάζει ποδηλατοδρόμιο, γήπεδο κι ένα κλειστό αμφιθέατρο. Το Fοugaro είναι πλέον θεσμός και τοπόσημο. «Είμαστε ευχαριστημένοι, έρχεται πολύς κόσμος, υπάρχουν όμως και άλλοι που δεν έχουν έρθει ποτέ, δεν έχουν περιέργεια να δουν κάτι καινούργιο», λέει η εικαστικός και συλλέκτρια. «Αγαπώ το Ναύπλιο και θέλω να κάνω κάτι για την κοινωνία, ελπίζοντας ότι κάτι θα αλλάξει σε αυτήν».