Πολιτιστικό γεγονός με ιστορική διάσταση είναι η έκθεση που παρουσιάζει το Κέντρο Πομπιντού με τίτλο «Σαγκάλ, Λισίτσκι, Μαλέβιτς - Η ρωσική πρωτοπορία στο Βιτέμπσκ (1918-1922)». Το εικαστικό αυτό αφιέρωμα ανταποκρίνεται στην επιθυμία του Μαρκ Σαγκάλ, ο οποίος δήλωσε το 1973 ότι θέλει να παρουσιαστεί το έργο του παράλληλα με έργα καλλιτεχνών που αντιπροσωπεύουν την καλλιτεχνική πρωτοπορία στη χώρα του.
Το έτος 2018 είναι η επέτειος της εκατονταετηρίδας του διορισμού του Σαγκάλ ως «επιμελητή των καλών τεχνών» στην πατρίδα του, στην πόλη Βιτέμπσκ, μια θέση που του επέτρεψε να υλοποιήσει το σχέδιο δημιουργίας ενός ινστιτούτου τέχνης, ανοιχτού σε όλους.
Το Κέντρο Πομπιντού καλεί το κοινό να ανακαλύψει τις καλλιτεχνικές εμπειρίες της περιπέτειας του νεωτερισμού και της ρωσικής πρωτοπορίας. Το αφιέρωμα προβάλλει την περίοδο της λαϊκής σχολής τέχνης (1918-1922) η οποία ιδρύθηκε από τον Mαρκ Σαγκάλ στο Βιτέμπσκ που βρίσκεται σήμερα στη Λευκορωσία. Η έκθεση ιχνηλατεί την ιστορία αυτής της πυρετώδους καλλιτεχνικής έκφρασης που μετατρέπεται σε επαναστατικό εργαστήριο ιδεών.
Η έκθεση περιλαμβάνει περισσότερα από 250 έργα, πίνακες, γλυπτά, σχέδια, χαρακτικά, φωτογραφίες, αφίσες, σκηνικά, ανάγλυφα, κατασκευές, ντοκουμέντα, που προέρχονται από τις συλλογές του γαλλικού Εθνικού Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης, μεγάλα μουσεία και διεθνείς συλλογές.
Τα έργα, που παρουσιάζονται σε πέντε τμήματα, μας επιτρέπουν να εντοπίσουμε μια ιδιαίτερα εποικοδομητική περίοδο στην ιστορία της τέχνης του 20ού αιώνα, με κατευθυντήρια γραμμή το συναρπαστικό καλλιτεχνικό όραμα του Μαρκ Σαγκάλ, ενός από τους μεγάλους ποιητές της σύγχρονης ζωγραφικής.
Στις αρχές του εικοστού αιώνα ο Σαγκάλ, ένθερμος επαναστάτης, διευθύνει μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση το Ινστιτούτο λαϊκής τέχνης. Οι φίλοι του Λισίτσκι και Μαλέβιτς τον συνοδεύουν σε αυτή την άνευ προηγουμένου καλλιτεχνική περιπέτεια. Συμβάλλουν στην επιτυχία ενός ινστιτούτου ανοιχτού σε όλους, χωρίς περιορισμό ηλικίας και δωρεάν. Η εκπαίδευση είναι ελεύθερη, με απόλυτη δημοκρατία ως προς την έκφραση.
Ο Σαγκάλ βιώνει με ενθουσιασμό αυτή την καθοριστική στιγμή στην ιστορία της τέχνης. Αλλά πολύ σύντομα, ο Mαλέβιτς θα εξουδετερώσει τον Σαγκάλ. Ο «εμφύλιος πόλεμός» τους θα επιβληθεί στην ωραία ιδεολογία και μόλις τέσσερα χρόνια μετά την ίδρυση της λαμπρής Ακαδημίας Εικαστικών Τεχνών, θα τεθεί τέρμα στη λειτουργία της.
Αποχωρώντας οριστικά από την πατρίδα του το 1922, ο Μαρκ Σαγκάλ απομακρύνθηκε από την «πρωτοπορία» και ακολούθησε το «προσωπικό ταξίδι» του, που τον οδήγησε στο απόγειο της τέχνης του με αριστουργηματικά έργα στη δεκαετία του 1940-50.
Είναι η πρώτη φορά που οι τρεις εμβληματικές μορφές της ρωσικής εικαστικής πρωτοπορίας, Σαγκάλ, Λισίτσκι, Μαλέβιτς, βρίσκονται ενωμένες σε μια έκθεση που παρουσιάζει τα χρόνια της κοινής τους δημιουργίας, πριν αποκλίνουν οι δρόμοι τους. Η έκθεση παρουσιάζει πίνακες των τριών διάσημων ζωγράφων και πολυάριθμα έργα άλλων 30 καλλιτεχνών οι οποίοι συμμετείχαν στο πρωτοποριακό κίνημα που άνθησε στην πόλη Βιτέμπσκ.
Το Κέντρο Πομπιντού προβάλλει την εφευρετικότητα και τη δημιουργικότητα των καλλιτεχνών του Ινστιτούτου τέχνης, αυτών που διαμόρφωσαν άνευ προηγουμένου καινοτομία και νεωτερισμό στη ρωσική τέχνη, ξεχωρίζοντας από τα εικαστικά κατεστημένα, ανατρέποντας αιώνες συμβατικότητας και ακαδημαϊκής έκφρασης.
Η επαναστατική ομάδα «πήδηξε στο κενό», βίωσε μια εποχή καλλιτεχνικής έξαρσης, που ήταν γεμάτη όνειρα, ουτοπίες και ελπίδα για έναν νέο κόσμο. Τα καλλιτεχνικά οράματα ήταν κοινά, η δημιουργία οδηγούσε σε έναν ποιητικό κόσμο. Τα πρωτοποριακά κινήματα οδήγησαν τον καθένα από τους ζωγράφους της ομάδας του Βιτέμπσκ σε διαφορετικές εικαστικές αναζητήσεις. Ο Σαγκάλ έμεινε πιστός στο δικό του όραμα και δημιούργησε ένα αυθεντικό έργο, που συναρπάζει το κοινό.
Info: Κέντρο Πομπιντού: «Chagall, Lissitzky, Malevitch. L’ avant-garde Russe a Vitebsk 1918-1922». Μέχρι 16 Ιουλίου, https://www.centrepompidou.fr/fr
Σχόλια
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας