Η ζώσα παράδοση όπως αποτυπώνεται σε χορούς, τραγούδια, έθιμα, τεχνικές, τελετουργίες, δρώμενα, πρακτικές που συνδέουν το σήμερα με το χθες, αποτελεί βιωμένους τρόπους έκφρασης που διασώζονται ανά τους αιώνες και περνούν από γενιά σε γενιά ως δυνατές χαρακτηριστικές εκφράσεις τοπικών κοινωνιών και κοινοτήτων. Ο τρόπος που τελούσαν οι Πόντιοι, εκατοντάδες χρόνια πριν αλλά και μέχρι σήμερα, το ταφικό τους έθιμο, «στρώνοντας τραπέζι» στα μνήματα των οικείων τους στο κοιμητήριο. Τα αξεπέραστα τσιπουράδικα στον Βόλο με τον τελετουργικό τρόπο που σερβίρεται το τσίπουρο και οι μεζέδες. Το πρόχειρο γεύμα που ετοιμάζουν οι εργάτες στην Αίγινα, τον περίφημο «λειδινό». Η τεχνική της βαρελοποιίας αλλά και η παρασκευή της μαυροδάφνης από την Achaia Clauss. Ο χορός της τράτας στην Περαχώρα και το Λουτράκι. Και το χορευτικό δρώμενο των γυναικών, όπως το τελούν την ημέρα της γιορτής του Αγίου Γεωργίου στην Καρδίτσα. Αυτά είναι τα εφτά νέα στοιχεία που γράφτηκαν στο Εθνικό Ευρετήριο Αϋλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας, όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Πολιτισμού. «...Κάθε στοιχείο που καταγράφεται δεν είναι απλώς ένα κομμάτι της παράδοσής μας, αλλά μια ζωντανή έκφραση της ταυτότητας, της δημιουργικότητας και της συλλογικής μνήμης των κοινοτήτων μας. Η άυλη πολιτιστική κληρονομιά είναι η ψυχή του πολιτισμού μας...» ανέφερε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη.
Τα εφτά στοιχεία, που εγγράφονται στο Εθνικό Ευρετήριο Αϋλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας, είναι αναλυτικά:
1. Η τεχνική της βαρελοποιίας στην Achaia Clauss
Τα χειροποίητα βαρέλια που περιέχουν κρασί αλλά κυρίως τη γλυκιά, κόκκινη μαυροδάφνη της Achaia Clauss είναι στο επίκεντρο της αμπελοοινικής πολιτιστικής ταυτότητας του νομού Αχαΐας. Η τέχνη της βαρελοποιίας στην Achaia Clauss ξεκινάει την ίδρυσή της το 1861 και ασκείται μέχρι σήμερα.
2. Η αμπελοοινική παράδοση της Μαυροδάφνης στην Achaia Clauss
Η μαυροδάφνη αποτελεί στοιχείο της πολιτιστικής ταυτότητας του νομού Αχαΐας. Για την παρασκευή της χρησιμοποιούνται σταφύλια από τους ιδιόκτητους αμπελώνες και από τοπικούς παραγωγούς. Το γλυκό κρασί της μαυροδάφνης, προϊόν με μεγάλη διατροφική, οικονομική και συμβολική αξία, χρησιμοποιείται σε καθημερινές, αλλά και ιδιαίτερες περιστάσεις, με αποκορύφωμα τη χρήση του ως νάμα στο Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας.
3. Το ταφικό έθιμο των Ποντίων στα Σούρμενα Αττικής (Ελληνικό)
Το ταφικό έθιμο ξεκινά με την τέλεση της Πανηγυρικής Κυριακάτικης Θείας Λειτουργίας στον Ιερό Ναό Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στα Σούρμενα. Η συνέχεια εκτυλίσσεται και κορυφώνεται στο κοιμητήριο, όπου κάθε οικογένεια προσφέρει στους παρευρισκόμενους συμβολικά κεράσματα, πασχαλινά αυγά, τσουρέκια και τοπικά εδέσματα. Αυτό αποτελεί και τον πυρήνα του εθίμου, όπου «κεκοιμημένοι» και ζωντανοί «συνυπάρχουν» σε ένα αναστάσιμο κλίμα, εορταστικό και ελπιδοφόρο.
4. Κοινωνικές πρακτικές και παραδόσεις στα τσιπουράδικα του Βόλου και της Νέας Ιωνίας Μαγνησίας
Η παράδοση μετρά περισσότερα από εκατό χρόνια. Τα τσιπουράδικα του Βόλου αποτελούν το δημοφιλέστερο είδος εστίασης στην περιοχή, με μεγάλη σημασία για την κοινωνική ζωή και για την οικονομία της. Χαρακτηριστικό τους είναι η μεγάλη ποικιλία μεζέδων που σερβίρονται με την παραγγελία τσίπουρου, με συγκεκριμένους κανόνες και τελετουργικό.
5. Λειδινός της Αίγινας
«Λειδινό» ονομάζουν το πρόχειρο ελαφρύ γεύμα που έπαιρναν οι αγρότες το σούρουπο, επιστρέφοντας από μια κοπιαστική μέρα στα χωράφια. Η συνήθεια αυτή επαναλαμβανόταν κάθε μέρα από μέσα Μαρτίου έως μέσα Σεπτεμβρίου – περίοδο δηλαδή που η μέρα είναι μεγάλη και οι εργάτες δούλευαν «όσο έβλεπαν». Το έθιμο επαναλαμβάνεται κάθε 14 Σεπτέμβρη στην Κυψέλη Αίγινας.
6. Ο χορός της τράτας στην Περαχώρα και το Λουτράκι Κορινθίας
Πρόκειται για τελετουργικό χορευτικό δρώμενο καθ’ όλη τη διάρκεια του Τριωδίου. Οι συμμετέχοντες πιάνονται σταυρωτά και χορεύουν γύρω από τη φωτιά, επιτελώντας έναν μέσα-έξω βηματισμό και τραγουδώντας αντιφωνικά τοπικά αποκριάτικα τραγούδια στα ελληνικά και στα αρβανίτικα.
7. Εθιμο Αϊ-Γιώργη στη Μητρόπολη Καρδίτσας
Το έθιμο πραγματοποιείται ανήμερα της γιορτής του Αγίου Γεωργίου. Οι γυναίκες του χωριού συγκεντρώνονται στον προαύλιο χώρο της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου του Μεγαλομάρτυρα, πιάνονται στον χορευτικό κύκλο και χορεύουν τραγουδώντας αντιφωνικά χωρίς τη συνοδεία μουσικών οργάνων το «μοναδικό» τραγούδι του Αϊ-Γιώργη
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας