Τα μεγάλα προνόμια ενός παράδοξου διορισμού

Οι παλαιότεροι ρεπόρτερ του Πολιτιστικού, όσοι έζησαν τις ημέρες δημιουργίας του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, θυμούνται και όσα (πολλά και όχι όλα απολύτως έννομα) διημείφθησαν τότε μέχρι να ανεγερθεί και να αρχίσει να λειτουργεί ο φορέας –σημαντικής πολιτιστικής αποστολής μεν, φαραωνικός δε και «αδηφάγος»– και ως προς το σημείο όπου επελέγη να ανεγερθεί το αρχικό κτίριο με τη μετέπειτα επέκτασή του και ως προς τα έξοδα που θα προϋπέθετε.

Θυμούνται όμως και τον Χρήστο Λαμπράκη, όταν το μεγάλο του όραμα υλοποιήθηκε, να το υπερασπίζεται μέχρις εσχάτων όχι μόνον με όρους πολιτικής εξουσίας, αλλά και με όρους πολιτισμού και υψηλής αισθητικής. Ενα μικρό παράδειγμα ήταν π.χ. η αιτία που είχε απαγορευτεί τότε η διάθεση κόκκινου κρασιού στο καφέ ή στις δεξιώσεις που έπονταν ή προηγούνταν κάποιες φορές των μουσικών εκδηλώσεων: για τον φόβο ατυχήματος που θα «έβαφε» ανεξίτηλα τα μάρμαρα.

Αυτά συνέβησαν βέβαια πολλά πολλά χρόνια πριν, όταν ο Λαμπράκης ζούσε κι όταν το Μέγαρο ήταν το νεότευκτο καμάρι της πόλης, με «προίκα» και εξουσία ικανή να στηρίζει χωρίς άγχη και το έργο του και τη συντήρησή του. Εκτοτε ο φορέας πέρασε από σαράντα κύματα, αγριότερα από τον θάνατο (2009) του ιδρυτή του και μετά κι όταν πια ήταν αδύνατον να συντηρηθεί και να ανταποκριθεί στα υπέρογκα δάνεια που είχαν συσσωρευτεί εξαιτίας της κατασκευής όλα τα προηγούμενα χρόνια, πέρασε στο Δημόσιο (Φεβρουάριος 2016). Ο αγώνας για την καλλιτεχνική και οικονομική επιβίωσή του δεν έληξε βέβαια.

H επιδότηση

Ακολούθησε την οδό όλων των οργανισμών που η κρατική τους επιδότηση όσο γενναιόδωρη και να είναι για τα μέτρα ενός ελληνικού ΥΠΠΟ, δεν αρκεί για το μέγεθος και τους σκοπούς τους. Σήμερα το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών συνεχίζει με κόπο μεν, αλλά πάντως εξακολουθεί να στηρίζει την αρχική πολιτιστική του αποστολή (αφοσιωμένο στη συμφωνική μουσική), αλλά και την εκπαιδευτική και την κοινωνική (με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τη διοργάνωση των εξαιρετικών του εκδηλώσεων στη βόρεια Εύβοια). Και όπως λίγο-πολύ όλοι οι εποπτευόμενοι φορείς αγκομαχεί σε ό,τι αφορά τον προϋπολογισμό και τον προγραμματισμό του, πολλώ δε μάλλον στο, μειούμενο χρόνο με τον χρόνο, προσωπικό, τις νέες προσλήψεις, τις συμβάσεις – αλλά αυτό είναι το θέμα ενός άλλου ρεπορτάζ.

Ταυτόχρονα λειτουργεί σταθερά, για λόγους οικονομικής επιβίωσης, ως ενοικιαζόμενος χώρος υποδοχής μεγάλων συνεδρίων και εκδηλώσεων. Ακόμα και δεξιώσεων γάμου έναντι υψηλότατου ενοικίου, συμπέρασμα που συνάγει κάποιος και από μία σχετική διαφήμιση διοργανωτών γαμήλιων εκδηλώσεων που αλιεύεται εύκολα στο διαδίκτυο: «Αν επιθυμείτε μια πολύ ξεχωριστή δεξίωση γάμου και το επιτρέπει το budget σας, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και η I... στρατηγικός συνεργάτης του Μεγάρου έχουν ανοίξει την εξαίσια Αίθουσα Banquet. Η αίθουσα είναι κυκλική και διαθέτει ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής εξώστη που την περιβάλλει. Εχει βοηθητικούς χώρους και εγκαταστάσεις κουζίνας, οι οποίοι την καθιστούν ιδανική για τη γαμήλια δεξίωσή σας. Μπορείτε να δεξιωθείτε 630 άτομα σε ροτόντες και 680 άτομα σε θεατρική διάταξη ανάλογα με την τελική διαρρύθμιση της μεγάλης σκηνής της. Πρόκειται για αίθουσα υψηλής αισθητικής, με πολυελαίους και θαυμάσια, πολυτελή διακόσμηση, υπερσύγχρονο τεχνολογικό εξοπλισμό για ήχο και φωτισμό, θαυμάσια ακουστική και ζωντανή μουσική […] Αν έχετε μικρότερο αριθμό καλεσμένων ή επιθυμείτε ανοιχτό χώρο, ο καταπράσινος κήπος του Μεγάρου με το εξοχικό ντεκόρ –όαση στην καρδιά της Αθήνας– είναι ιδανικός για τη δεξίωση του γάμου σας», αναφέρει η διαφήμιση που δεν κρύβει ότι απευθύνεται σε εύπορα ζευγάρια.

Πικρή ή σουρεαλιστική εξέλιξη για το όραμα του Χρήστου Λαμπράκη, αν ξανασκεφτούμε μάλιστα τον άγραφο νόμο του περί κόκκινου κρασιού – που λέγαμε πριν και που μοιάζει πια με ψύλλους στ’ άχυρα.

Η γαμήλια δεξίωση

Στις υπόλοιπες περιπτώσεις ακόμα κι αν πρόκειται για εκδήλωση κρατικού φορέα (ενός υπουργείου ή του Ιδρύματος της Βουλής π.χ.) οι τιμές ενοικίασης των αιθουσών κυμαίνονται από 2.500-5.000 ευρώ πλέον του ΦΠΑ 24% (αν πρόκειται για μια μικρότερη αίθουσα) έως 14.000 ευρώ πλέον του ΦΠΑ 24% (αν πρόκειται για την 2.000 θέσεων αίθουσα «Χρήστος Λαμπράκης»).

Η δωρεάν διάθεση των χώρων προβλέπεται; Ναι, αλλά «είναι δυνατή η άνευ ανταλλάγματος διάθεσις χώρου ή αιθούσης, κατά την κρίσιν του Συμβουλίου, εις όλως εξαιρετικάς κοινοφελείς ή εθνοφελείς περιστάσεις», αναφέρει το ιδρυτικό καταστατικό του Μεγάρου (αρ. 5 του ν. 1198/1981). Δεν προβλέπεται πάντως η διάθεσή τους για τον γάμο της κόρης υψηλόβαθμου στελέχους του Μεγάρου Μουσικής, όπως δεν προβλέπεται και η απασχόληση του προσωπικού του Οργανισμού για την αρτιότερη διοργάνωση της δεξίωσης. Κι εδώ, μετά από αυτή τη μακρά αλλά απαραίτητη εισαγωγή, μπαίνουμε και στο κυρίως θέμα.

Διότι αυτό ακριβώς συνέβη τον περασμένο Μάιο με τη γαμήλια δεξίωση της κόρης της γενικής διευθύντριας του Μεγάρου Αικατερίνης Ζευγώλη που πραγματοποιήθηκε στην Αίθουσα Banquet η οποία παραχωρήθηκε δωρεάν κατόπιν σχετικής απόφασης του Δ.Σ. του φορέα* και με ένα μέρος του προσωπικού του ΟΜΜΑ να συσκέπτεται και να απασχολείται επίσης επί μέρες για τη ρύθμιση των λεπτομερειών. Δεδομένων όμως όσων αφορούν τη θέση και στον τρόπο διορισμού της κ. Ζευγώλη στο Μέγαρο Μουσικής, η δεξίωση της κόρης της μάλλον είναι πταίσμα.

Το ρεπορτάζ

Είναι πολύ πιθανό το όνομα της Αικατερίνης Ζευγώλη να είναι αναγνωρίσιμο σε όσους παρακολουθούν προσεκτικά την κοινοβουλευτική διαδικασία ή στους πιστούς αναγνώστες της «Εφ.Συν.», που τον Σεπτέμβριο του 2016 είχε δημοσιεύσει σειρά αποκαλυπτικών ρεπορτάζ του Νίκου Σβέρκου, το περιεχόμενο των οποίων είχε φτάσει ακριβώς μέχρι και τη Βουλή. Εγραφε μεταξύ άλλων ο συνάδελφος τότε (28/9/2016, «Από το Λύκειο στο... μεταπτυχιακό»):

«Η Αικατερίνη Ζευγώλη εξελέγη στο Δ.Σ. της Attica Bank στις 30 Οκτωβρίου του 2012 ως ανεξάρτητο μη εκτελεστικό μέλος του, θέση στην οποία παρέμεινε για 15 μήνες και συγκεκριμένα μέχρι τις 7 Φεβρουαρίου του 2014. Ιδιαίτερα το διάστημα Ιούνιος 2013-Φεβρουάριος 2014 αποτέλεσε μέλος της Επιτροπής Ελέγχου στην τράπεζα. Λίγο πριν εκλεγεί μέλος του Δ.Σ. της Attica Bank είχε διοριστεί, στις 9 Ιουλίου 2012, ως μετακλητή στο υπουργείο Οικονομικών, “διευθύντρια του πολιτικού γραφείου του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών, Χρήστου Σταϊκούρα”, όπου και παρέμεινε μέχρι τις 2 Ιανουαρίου του 2014. Σύμφωνα με τον ισχύοντα εκείνη την εποχή νόμο, “ο διορισμός σε θέση διευθυντή πολιτικού γραφείου μέλους της κυβέρνησης ή υφυπουργού, όπως επίσης σε θέση ειδικού συμβούλου ή συνεργάτη, αναστέλλει την άσκηση του λειτουργήματος ή επαγγέλματός τους”. Γεννάται λοιπόν το ερώτημα: Η Αικατερίνη Ζευγώλη είχε τη δυνατότητα και τη νομιμοποίηση να καταλαμβάνει παράλληλα και τις δύο θέσεις, δηλαδή στο Δ.Σ. της Attica Bank και στο πολιτικό γραφείο του Χρήστου Σταϊκούρα;»

Τα προσόντα

Μα δεν ήταν μόνον αυτό. Ο Νίκος Σβέρκος έθιγε τότε και το θέμα των αντικειμενικών της προσόντων για τη θέση που κατείχε, των σπουδών της δηλαδή: «Στο βιογραφικό της η Αικατερίνη Ζευγώλη αναφέρει ότι “είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου (ΜΑ) στην Ευρωπαϊκή Τραπεζική (Belgian Bankers Academy) και πιστοποιήσεων από την Τράπεζα της Ελλάδος σε επενδυτικές υπηρεσίες καθώς και πιστοποίησης CPA (Certified Public Accountant)”. Ωστόσο, στο αναλυτικότερο βιογραφικό της η Αικατερίνη Ζευγώλη σημειώνει ότι έλαβε τον μεταπτυχιακό τίτλο τον Σεπτέμβριο του 2000. Δεν αναφέρεται, όμως, πουθενά κάποιος προπτυχιακός τίτλος, εγχώριου ή ξένου Πανεπιστημίου. Με άλλα λόγια, δεν εμφανίζεται να φοίτησε σε κάποια σχολή τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ούτε βέβαια να πήρε πτυχίο. Προκύπτει λοιπόν το ερώτημα πώς γίνεται να κατέχει master στην Ευρωπαϊκή Τραπεζική. Αναζητήσαμε την Ακαδημία Βέλγων Τραπεζιτών (Belgian Bankers Academy) και βρήκαμε στην ιστοσελίδα της Ακαδημίας, που πρόσκειται στην Ενωση Τραπεζών του Βελγίου, ότι τον μεταπτυχιακό τίτλο τον προσέφερε σε συνεργασία με το Athens Institute of Finance. Από αυτό το ινστιτούτο υποστηρίζει ότι έλαβε το μεταπτυχιακό της και η ίδια η Αικατερίνη Ζευγώλη. Αναζητήσαμε τα ίχνη αυτού του ινστιτούτου. Η αρχικά διαδικτυακή έρευνά μας στέφθηκε από πλήρη αποτυχία. Επικοινωνήσαμε έπειτα με έναν εκ των διδασκόντων του προγράμματος. Και η εικόνα που μας μετέφερε είναι εξαιρετικά “θολή”. Επιχειρηματίας του χώρου των ιδιωτικών Κέντρων Κατάρτισης είχε αναλάβει το συγκεκριμένο έργο, αλλά μετά την ολοκλήρωσή του εξαφανίστηκε, αφήνοντας και χρέη σε εμπλεκόμενους. Σε ερώτησή μας αν για την εγγραφή σ’ αυτό το πρόγραμμα απαιτούνταν προπτυχιακός τίτλος σπουδών, η απάντηση ήταν επίσης “θολή”. Φαίνεται ότι το συγκεκριμένο πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών κινούνταν μεταξύ νομιμότητας και ανομίας, όπως συνέβαινε εκείνη την περίοδο με πολλά ιδιωτικά “κολέγια”, που πρόσφεραν τίτλους σπουδών χωρίς κανένα αντίκρισμα. Παραμένει άλλωστε άγνωστο αν ο συγκεκριμένος τίτλος ήταν αναγνωρισμένος από το Ελληνικό Δημόσιο», έγραφε ο συνάδελφος.

Ο ίδιος επανήλθε με νέο ρεπορτάζ στην «Εφ.Συν.» («Επικίνδυνες ερωτήσεις, “θανάσιμες” απαντήσεις», 29/9/2016), όταν το θέμα έφερε στη Βουλή ο ΣΥΡΙΖΑ (διά του Πάνου Καμμένου και του Χρήστου Σπίρτζη, τότε) για να ακολουθήσει κοινοβουλευτικός διαξιφισμός με τους κυρίους Σταϊκούρα και Βορίδη.

Η προκήρυξη

Επεσήμαινε μεταξύ πολλών άλλων ο Νίκος Σβέρκος τότε: «Πώς γίνεται ένα στέλεχος με τις ευθύνες που είχε αναλάβει η Αικατερίνη Ζευγώλη, δηλαδή τη συνεννόηση με τα κλιμάκια της τρόικας των δανειστών, την “επεξεργασία όλων των δημοσιονομικών θεμάτων του ΓΛΚ και των υπό κατάθεση νομοσχεδίων” και άλλα τινά, να πληροί μόνο το τυπικό προσόν της κατοχής απολυτηρίου Λυκείου; Οσον αφορά το περίφημο “μεταπτυχιακό” από το Belgian Bankers Academy, που λειτούργησε για περίπου δέκα ημέρες το 2000, δεν γίνεται λόγος από τον Χρήστο Σταϊκούρα [...]».

Δεν ξέρουμε εάν στο διάστημα που μεσολάβησε μέχρι τον διορισμό τον Μάρτιο του 2023 της κ. Ζευγώλη στο Μέγαρο Μουσικής ως γενικής διευθύντριας, απευθείας από το Δ.Σ., χωρίς να μεσολαβήσει η διαδικασία ΑΣΕΠ και η προκήρυξη της θέσης, εκείνη πρόλαβε να πάρει το πτυχίο που δεν διέθετε το 2016 – ώστε να μην περιέλθει τότε σε δύσκολη θέση στη Βουλή ο κ. Σταϊκούρας. Ωστόσο, και σε αυτή την περίπτωση θα (της) ήταν διά του νόμου απαραίτητο. Είναι το πρώτο μαζί με την καλή γνώση αγγλικών που απαιτούνται για θέσεις τέτοιου διοικητικού κύρους σε δημόσιους φορείς. Απόδειξη, η προκήρυξη από τον ΟΜΜΑ της θέσης του γενικού διευθυντή το 2017, όπου οριζόταν σαφώς ότι «ο Γενικός Διευθυντής θα προσληφθεί με απόφαση του Δ.Σ. του ΟΜΜΑ, κατόπιν υποβολής σχετικής εισήγησης από την Επιτροπή Αξιολόγησης των υποψηφίων, ως ένα εκ των έξι (6) προσώπων ειδικών προσόντων δυνάμει σχετικής διάταξης του Ν. 4366/2016, με σύμβαση εργασίας πλήρους απασχόλησης ορισμένου χρόνου (3ετούς διάρκειας), που μπορεί να ανανεώνεται για ίσο χρόνο, κάθε φορά [...] Η Επιτροπή Αξιολόγησης ορίζεται με απόφαση του Δ.Σ. του ΟΜΜΑ, μεταξύ των μελών του και με τη συμμετοχή του Καλλιτεχνικού Διευθυντή του ΟΜΜΑ. Η Επιτροπή συντάσσει και υποβάλλει στο Δ.Σ. τεκμηριωμένη έκθεση αξιολόγησης με ειδική αιτιολόγηση, κατόπιν εξέτασης και σύγκρισης των τυπικών και ουσιαστικών προσόντων των υποψηφίων και συνέντευξης».

Και στα ουσιαστικά προσόντα προτασσόταν η κατοχή από τον υποψήφιο «Πτυχίου Α.Ε.Ι. της ημεδαπής (ή ισότιμος τίτλος της αλλοδαπής, αναγνωρισμένος από τον ΔΟΑΤΑΠ), συναφές με το αντικείμενο της προκηρυσσόμενης θέσης. Η κατοχή μεταπτυχιακού διπλώματος θα θεωρείται πρόσθετο προσόν». Προκήρυξη της θέσης βέβαια πριν από τον διορισμό το 2023 της κ. Ζευγώλη δεν μπορέσαμε να ανιχνεύσουμε πουθενά, απλά γιατί δεν υπήρξε...

Αργότερα, τον περασμένο Μάιο, όταν η κ. Ζευγώλη ήταν ήδη 14 μήνες στο πόστο της γενικής διευθύντριας, στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως δημοσιεύτηκε ο εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας του ΟΜΜΑ ως ΝΠΙΔ. Εκεί ορίζεται σαφώς ότι ο διευθυντής του διοικητικού και οικονομικού τομέα του φορέα οφείλει να είναι Π.Ε. (Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης)

Πώς διορίστηκε η κ. Ζευγώλη, χωρίς να διαθέτει πτυχίο; Την απάντηση γνωρίζει προφανώς ο κ. Πιμπλής και το ΔΣ.

Οπότε ας επιστρέψουμε και στον γάμο. Εφόσον στα καθήκοντα του γενικού διευθυντή είναι ότι «προΐσταται των διοικητικών, οικονομικών, τεχνικών και εμπορικών μονάδων του ΟΜΜΑ. Είναι υπεύθυνος για τον εταιρικό στρατηγικό σχεδιασμό και την ανάπτυξη του ΟΜΜΑ, κατά το μη καλλιτεχνικό μέρος, καθώς και για την ανάπτυξη των πόρων που απαιτούνται για την εκτέλεση των στόχων του ΟΜΜΑ» και ότι «καταρτίζει, σε συνεργασία με τον Καλλιτεχνικό Διευθυντή, τον προϋπολογισμό και τον ετήσιο απολογισμό του ΟΜΜΑ και τους υποβάλλει προς έγκριση στο Δ.Σ.», πώς επέτρεψε στον… καθ’ ύλην αρμόδιο εαυτό της η γενική διευθύντρια κ. Ζευγώλη, παρότι διορισμένη με μία ούτως ή άλλως προνομιακή μεταχείριση, μια ακόμα προσωπική προνομιακή μεταχείριση; Γελάτε; Εμείς, πάλι, όχι.

* ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΟΜΜΑ

Πρόεδρος: Νίκος Ε. Πιμπλής Αντιπρόεδρος: Κωστής Αιλιανός Μέλη: Πάνος Δημαράς, Γιώργος Δονάτος, Θάλεια Καραΐνδρου, Σπήλιος Μανιάς, Χριστίνα Μπουσουλέγκα, Φώτης Παπαθανασίου, Χριστίνα Παπακωνσταντίνου, Μαρία Τραυλού, Γιάννης Καρτάλης