Ο «εκσυγχρονισμός» 5 μουσείων βάζει σε κίνδυνο τη λειτουργία τους

Οταν Φεβρουάριο του 2023 ψηφίστηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο που προέβλεπε μεταξύ άλλων τον «Εκσυγχρονισμό της μουσειακής πολιτικής και ζητημάτων διαχείρισης της πολιτιστικής κληρονομιάς: ίδρυση μουσείων-ΝΠΔΔ» η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη υπεραμύνθηκε του όρου «εκσυγχρονισμός», δίνοντας επί της ουσίας μια μικρή διάλεξη κατά την κοινοβουλευτική ομιλία της, ξεκινώντας έτσι: «Χρησιμοποίησα σκόπιμα στον τίτλο του νομοσχεδίου τη λέξη “εκσυγχρονισμός” αντί για άλλες συνηθισμένες εκφράσεις, διότι ήθελα έτσι να υπογραμμίσω την ανάγκη για αλλαγή στον τρόπο διοίκησης των συγκεκριμένων δημόσιων μουσείων καθώς και της διεύρυνσης των δραστηριοτήτων και δράσεών τους, στο πλαίσιο πάντα των δημόσιων πολιτικών που χαράσσει το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού και της αρχαιολογικής νομοθεσίας».

Αργότερα, Απρίλιο του 2023, σε συνέντευξη που είχε δώσει στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ είχε αναπτύξει περαιτέρω το όραμά της για τη μετατροπή των 5 κομβικών μουσείων μας σε ΝΠΔΔ: «Ηρθε η στιγμή τα μεγάλα μουσεία να ανεξαρτητοποιηθούν από τον σφιχτό εναγκαλισμό του Δημοσίου. Θα έλεγα ότι πνίγει αυτούς τους οργανισμούς η γραφειοκρατία.[…] Τα μουσεία είναι οργανισμοί οι οποίοι πρέπει να είναι ζωντανοί, να παρέχουν υπηρεσίες όσο το δυνατόν καλύτερες στους επισκέπτες, να καλύπτουν ένα ευρύτατο φάσμα απαιτήσεων και δημιουργικής προσφοράς. Είναι δυνατόν, προκειμένου να πάρει μια πρωτοβουλία ένα μουσείο, και μάλιστα μιας τέτοιας εμβέλειας μουσείο, να πρέπει να περάσουν οι εγκρίσεις από όλη την ιεραρχία; Να ξεκινήσει από τον τμηματάρχη του υπουργείου για να φτάσει στον υπουργό το οποιοδήποτε θέμα; Αυτό είναι πάρα πολύ χρονοβόρο, ενώ στερεί πρωτοβουλίες τις οποίες παίρνουν και ασκούν ένα διοικητικό συμβούλιο και ένας γενικός διευθυντής, που εκτελεί την πολιτιστική πολιτική, η οποία χαράσσεται πάντοτε από το υπουργείο Πολιτισμού. Ομως, υλοποιείται από τα διοικητικά συμβούλια και τον γενικό διευθυντή. Τα μουσεία μπορούν να κινηθούν πολύ πιο άνετα, να αναζητήσουν πόρους», κατέληγε τότε.

Τώρα λοιπόν, 13 μήνες αργότερα κι ενώ στην Ολομέλεια της Βουλής συζητιέται σήμερα το θέμα της δωρεάς του Σπυρίδωνα και της Ντόροθι Λάτση, ύψους 40 εκατ. ευρώ, για τη χρηματοδότηση των μελετών της επέκτασης του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, οι εργαζόμενοι στα μουσεία και υπάλληλοι του ΥΠΠΟ, οι οποίοι διατηρούν στο Facebook τη σελίδα «Υπερασπιζόμαστε τα δημόσια Μουσεία #standwithgreekstatemuseums», έκαναν μια πλήρη «χαρτογράφηση» της σημερινής κατάστασης των 5 εμβληματικών μας μουσείων, «χαρτογράφηση» που αποτυπώνει και την εμπειρία ενός έτους λειτουργίας ως ΝΠΔΔ.

Και ιδού:

Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Ολο το Πάσχα και έως χθες το Μουσείο λειτουργούσε με μονή βάρδια, δηλαδή έκλεινε το μεσημέρι, ενώ είχε και τις μισές αίθουσες κλειστές! Σήμερα 15 Μαΐου είναι η πρώτη μέρα του Μουσείου με ωράριο ώς τις 20.00, με κάποιες αίθουσες να παραμένουν κλειστές. Τι σημαίνει αυτό; Δηλαδή πήγαν επισκέπτες που βρήκαν την πόρτα κλειστή μετά τις 16.00 ή πλήρωσαν εισιτήριο και δεν μπορούσαν να δουν τη συλλογή του κυκλαδικού πολιτισμού ή τη συλλογή αγγείων.

Βυζαντινό Μουσείο Αθήνας - Μουσείο Λοβέρδου

Το ωράριο παραμένει 9.00-16.00, στα πρότυπα του χειμερινού. Δεν έχει γίνει κάτι για το θερινό ωράριο. Επίσης δεν έχει βγει προκήρυξη ή ανακοίνωση πρόσληψης. Οι φύλακες, μόνιμοι και συμβασιούχοι, καλύπτουν το μισό Μουσείο. Το άλλο μισό παραμένει κλειστό. Αντίστοιχα το Μουσείο Λοβέρδου λειτουργεί με μονή βάρδια (ώς το μεσημέρι). Δεν έχει υπάρξει καν προκήρυξη για έκτακτο φυλακτικό προσωπικό και τίθεται σοβαρό πρόβλημα ασφάλειας μετά το περιστατικό της κλοπής των καλωδίων από τον κήπο του Μουσείου. Για την κλοπή δεν δόθηκαν απαντήσεις, δεν υπήρξε καμία ανακοίνωση από το ΥΠΠΟ ή από το Μουσείο. Δεδομένο είναι επίσης ότι δεν λειτουργεί ο κλιματισμός, ως αποτέλεσμα της κλοπής καλωδίων. Επιπλέον από τον Οκτώβριο το Μουσείο είναι χωρίς καθαριότητα και παραμένει! Κι ακόμα χειρότερα, από τις 20 Μαΐου θα είναι ανοιχτό μόνο το 1/3 του Μουσείου.

Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης

Το ωράριο παραμένει 9.00-16.00 καθημερινά, όπως παραμένουν κλειστές και οι αίθουσες (του ορόφου) με τα ευρήματα της Μακεδονίας και της Θεσσαλονίκης. Στο δε ισόγειο, όπου φιλοξενούνται τρεις εκθέσεις, δεν είναι πάντα όλες ανοιχτές.

Οι συμβασιούχοι φύλακες που δεν έχουν ακόμη προσληφθεί, όταν θα προσληφθούν δεν θα επαρκούν για να λειτουργεί το Μουσείο ώς τις 20.00 - συνεπώς μάλλον θα λειτουργεί ώς τις 17.00.

Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης - Λευκός Πύργος

Μέχρι στιγμής το ωράριο του ΜΒΠ και του Λευκού Πύργου είναι 8.30-15.30 κάθε μέρα. Στο ΜΒΠ σταθερά δύο αίθουσες παραμένουν κλειστές, όπως δύο κλειστές αίθουσες υπάρχουν και στον εκθεσιακό χώρο του Λευκού Πύργου.

Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου

Ολο τον Απρίλιο και τον Μάιο έως και χθες το ωράριο ήταν ώς τις 15.30! Οι τουρίστες του Πάσχα έβρισκαν το Μουσείο κλειστό μετά το μεσημέρι ή πλήρωναν εισιτήριο για να δουν μόνον τον έναν όροφο, καθώς ο επάνω όροφος παρέμενε κλειστός, εκτός από την αίθουσα με τις τοιχογραφίες. Από σήμερα το Μουσείο κάποιες μέρες της εβδομάδας θα κλείνει στις 20.00. Δυστυχώς στο Μουσείο δεν υπάρχει καθαριότητα, παρά τους χιλιάδες επισκέπτες καθημερινά. Είναι ντροπή οι προθήκες, όπως και τουαλέτες του Μουσείου να είναι σε αυτή την κατάσταση, σε ένα μουσείο με την επισκεψιμότητα του Μουσείου Ηρακλείου!

Η ελάχιστη υπενθύμιση είναι ότι μέχρι πέρυσι κι αυτά τα 5 μουσεία από την 1η Απριλίου εφάρμοζαν το θερινό ωράριο 8.00-20.00. «Εκσυγχρονισμός» είπατε, κυρία υπουργέ;