Η πρεμιέρα της «Ζάκρου» στο Λούβρο

Επειτα από δουλειά δεκαετιών, αφού τα πρώτα γυρίσματα έγιναν το 1987, ολοκληρώθηκε και προβλήθηκε η νέα ταινία του Φίλιππου Κουτσαφτή, η οποία αφορά το μινωικό ανάκτορο στον αρχαιολογικό χώρο της Ζάκρου στην Κρήτη.

Η πρώτη προβολή της έγινε την περασμένη Πέμπτη στην κατάμεστη από Γάλλους και Ελληνες αίθουσα προβολών του Μουσείου του Λούβρου στο Παρίσι, αφού η ταινία ήταν μεταξύ αυτών που επέλεξε φέτος να προβάλει το μουσείο στο πλαίσιο της ετήσιας κινηματογραφικής εβδομάδας που διοργανώνει τα τελευταία 16 χρόνια με θέμα «Ταινίες για την τέχνη». Η ταινία καταχειροκροτήθηκε από το κοινό, ενώ απέσπασε διθυραμβικά σχόλια από τον Γάλλο ιστορικό και αρχαιολόγο Αλέν Σναπ, που μετά το τέλος της προβολής συζήτησε γι’ αυτή με τον δημιουργό της.

Οπως εξήγησε ο σκηνοθέτης, η Ζάκρος είναι ένας μικρός όρμος στην ανατολική Κρήτη όπου το 1961 ανακαλύφθηκε από τον σπουδαίο Ελληνα αρχαιολόγο Νικόλαο Πλάτωνα το τέταρτο μινωικό ανάκτορο στο νησί, μετά την Κνωσό, τη Φαιστό και τα Μάλια. Περί το 1450 π.Χ. οι κάτοικοι της Ζάκρου υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν το ανάκτορο, πιθανόν εξαιτίας φυσικής καταστροφής, ελπίζοντας πως κάποια στιγμή θα επιστρέψουν, πράγμα το οποίο τελικά μάλλον δεν συνέβη. Ετσι η ανασκαφή έφερε στο φως έναν πολύ μεγάλο αριθμό ευρημάτων, κυρίως ειδών οικιακής χρήσης.μαλ

Μιλώντας για την ταινία του ο Κουτσαφτής υπογραμμίζει πως «σημεία αναφοράς της είναι βεβαίως η αρχαιολογία, η ιστορία, η μνήμη και ο πολιτισμός, χωρίς ωστόσο να είναι μια ταινία αρχαιολογική, ούτε λαογραφική. Είναι πολλά πράγματα μαζί». Θεωρεί τη σύνδεση του χθες με το σήμερα αυτονόητη, λέγοντας χαρακτηριστικά πως δεν μπορούμε να αγνοήσουμε ότι για χιλιάδες χρόνια «στους ίδιους τόπους ζούμε και στους ίδιους δρόμους συνεχίζουμε να περπατάμε».

Οπως εξηγεί, τα πρώτα γυρίσματα της ταινίας του έγιναν το 1987, δηλαδή 26 χρόνια μετά την έναρξη της ανασκαφής από τον Πλάτωνα και έναν χρόνο πριν αρχίσει να δουλεύει για μια άλλη, ιδιαίτερα γνωστή ταινία του, την «Αγέλαστο Πέτρα» που επίσης αφορά έναν αρχαιολογικό χώρο, αυτόν της Ελευσίνας. Αντίστοιχη θεματολογία είχε και το επόμενο ντοκιμαντέρ, το «Αρκαδία Χαίρε». Να θυμίσουμε, τέλος, ότι και η «Αγέλαστος Πέτρα» είχε προβληθεί (αν και δεν είχε κάνει πρεμιέρα εκεί) το 2013 στο Λούβρο, στο πλαίσιο ενός επιστημονικού συνεδρίου αφιερωμένου στην «Καταστροφή και τις αναπαραστάσεις της».