Εγκαινιάζεται η αίθουσα Δυτικοευρωπαϊκής Τέχνης της Εθνικής Πινακοθήκης με τους κλεμμένους πίνακες να επιστρέφουν σε περίοπτη θέση, το περίφημο «Γυναικείο κεφάλι» του Πικάσο, προστατευμένο με πλεξιγκλάς και ο «Μύλος» του Μοντριάν. Το 2024 αναμένουμε διεθνή έκθεση με θέμα τη «Δημοκρατία», με επίκεντρο τη συμπλήρωση 50 χρόνων από την αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Ελλάδα.
Την άνοιξη του 2023 θα δούμε περιοδική έκθεση με θέμα το «Αστικό βίωμα» στις δεκαετίες 1950-70 στις εικαστικές τέχνες και τον κινηματογράφο. Η Γλυπτοθήκη, πάλι, στο Αλσος Στρατού, επαναλειτουργεί έπειτα από δυο χρόνια εργασιών συντήρησης. Αναδεικνύεται η ιδιαίτερη φυσιογνωμία των παραρτημάτων σε Σπάρτη, Αίγινα, Ναύπλιο, Κέρκυρα. Ενεργοποιήθηκε η νέα ιστοσελίδα www.nationalgallery.gr. και επανασχεδιάζεται η επικοινωνία της Εθνικής Πινακοθήκης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Στην πρώτη της επίσημη επαφή με τους δημοσιογράφους, περιτριγυρισμένη από καλλιτέχνες, εκπροσώπους φορέων πολιτισμού κι έχοντας δίπλα της την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού, η νέα διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης Συραγώ Τσιάρα παρουσίασε τις αρχές, τις καλλιτεχνικές προτάσεις, αλλά και το όραμά της για μια νέα εποχή. Καλλιεργημένη, έμπειρη, φιλική, σκιαγράφησε το πολιτιστικό, αλλά και το κοινωνικό αποτύπωμα που επιδιώκει εφεξής ο οργανισμός, σε ένα περιβάλλον όπου «η ερμηνεία της πολιτιστικής κληρονομιάς, η επικοινωνία με την κοινότητα τόσο σε αναλογικό όσο και σε ψηφιακό περιβάλλον, και η προώθηση της κριτικής σκέψης, σε συνδυασμό με τον διαμοιρασμό της γνώσης και την καλλιέργεια της ενσυναίσθησης, ανατροφοδοτούν και διευρύνουν τον ρόλο της Εθνικής Πινακοθήκης».
Θησαυροφυλάκιο της ελληνικής τέχνης του 19ου και 20ού αιώνα, αρχιτεκτονικό κόσμημα της Αθήνας, η ανάπλαση και επέκταση της Εθνικής Πινακοθήκης είναι ένα έργο που ξεκίνησε και ολοκληρώθηκε στη θητεία της Μαρίνας Λαμπράκη-Πλάκα, «η οποία το παρέδωσε στην επόμενη γενιά. Και η Συραγώ Τσιάρα είναι η επόμενη γενιά», είπε χαρακτηριστικά η Λίνα Μενδώνη για την 54χρονη νέα διευθύντρια. Η υπουργός Πολιτισμού δήλωσε την «απόλυτη υποστήριξη στην Εθνική Πινακοθήκη», χωρίς ωστόσο να αποκαλύψει τον προϋπολογισμό, παρά τις επίμονες ερωτήσεις. Είπε όμως, ότι «τα χρήματα, τα οποία προέρχονται από τους εθνικούς πόρους του υπουργείου Πολιτισμού, τα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα, το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027, η Πινακοθήκη, σε κάθε περίπτωση, έχει το δικαίωμα και τη δυνατότητα να τα διεκδικήσει».
Η εκδήλωση ξεκίνησε με ένα βίντεο με την ιστορία της Εθνικής Πινακοθήκης, με έμφαση στους πρωταγωνιστές, τους δωρητές, τα κτίρια, τις συλλογές. Ωστόσο για τη Συραγώ Τσιάρα η Εθνική Πινακοθήκη είναι κάτι περισσότερο. «Είναι και οι καθημερινές ιστορίες των ανθρώπων που εργαστήκαν και της αφοσιώθηκαν στο σύνολο της ιεραρχίας και του εργασιακού καταμερισμού». Για τον λόγο αυτό, εδώ και τέσσερις μήνες, από τότε που ανέλαβε το τιμόνι, συνομίλησε πολλές φορές με τους εργαζόμενους «για να καταλάβω τι σημαίνει η Πινακοθήκη για τον καθέναν ξεχωριστά, να αξιολογήσω τις διαφορετικές εμπειρίες και να διαμορφώσω το δικό μου βλέμμα». Για την ίδια η ΕΠΜΑΣ «είναι ένα κομμάτι της παιδείας μου, της εξέλιξής μου» και «θέλω να γίνει κτήμα όλων των ανθρώπων, να γίνει ένα κομμάτι της εθνικής μας αυτοεικόνας», τόνισε. «Μία ΕΠΜΑΣ όλων ΜΑΣ»
Η νέα διευθύντρια ξεδίπλωσε τις αρχές της για «Συμπερίληψη - Βιωσιμότητα - Κοινωνική Διαπερατότητα - Δημόσια Λογοδοσία - Διάκριση - Συνέργεια - Πολυφωνία στη λειτουργία του οργανισμού». Αναγνώρισε ότι η ΕΠΜΑΣ, «με ηγετικό τον ρόλο της αείμνηστης Μαρίνας Λαμπράκη-Πλάκα, έχει καταφέρει, αν και υποστελεχωμένη, να είναι δημοφιλής και να διαθέτει πλέον τις υποδομές για να αντιμετωπίσει τις σύγχρονες προκλήσεις και απαιτήσεις», ενώ έδωσε το στίγμα της μελλοντικής πορείας: «Καιρός να γίνει πιο ευαίσθητη περιβαλλοντικά, πλουραλιστική, ανοιχτή και συμπεριληπτική, να φέρει τις συλλογές και την ιστορία της σε γόνιμο διάλογο με τις σημερινές ανάγκες της κοινωνίας και τα σύγχρονα ρεύματα σκέψης». Για την επίτευξη αυτών των στόχων, κάθε έκθεση θα πλαισιώνεται από δημόσιο πρόγραμμα δράσεων και εκδηλώσεων λόγου και τέχνης, καθώς και από εκπαιδευτικά προγράμματα για διαφορετικές κατηγορίες κοινού. Εμφαση, μάλιστα, θα δίνεται στη διατομεακότητα, με την προσέγγιση ζητημάτων μέσα από ποικίλες καλλιτεχνικές εκφάνσεις, όπως και στην ενίσχυση της διασύνδεσης της ΕΠΜΑΣ με την καλλιτεχνική και την επιστημονική κοινότητα διεθνώς.
Προγραμματισμός
Πάνω στους άξονες αυτούς κινείται ο προγραμματισμός των εκθέσεων για τα έτη 2023-2024. Καταρχάς παρατείνεται η έκθεση για τον Κωνσταντίνο Παρθένη μέχρι τον ερχόμενο Μάρτιο και συνοδεύεται από επιστημονική συνάντηση και θεατρική παράσταση. Στη συνέχεια θα παρουσιαστεί έκθεση για το «Αστικό Βίωμα» τις δεκαετίες 1950 - 1960 - 1970 στις εικαστικές τέχνες και στον κινηματογράφο, σε συνεργασία με την Ταινιοθήκη της Ελλάδος. Το 2024, με επίκεντρο τη συμπλήρωση 50 χρόνων από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην Ελλάδα διοργανώνεται μεγάλη διεθνής έκθεση με θέμα «τη Δημοκρατία και την Τέχνη στην Ελλάδα, την Ισπανία και την Πορτογαλία» σε συνεργασία με μουσεία και ερευνητικά ιδρύματα αυτών των χωρών, που εξετάζει τις κοινές και διακριτές ιστορικές διαδρομές στον ευρωπαϊκό Νότο.
Ως προς τη μόνιμη συλλογή, προς το παρόν δεν αλλάζει κάτι στην παρουσίασή της, ενώ τίθενται σε επαναλειτουργία η Γλυπτοθήκη στο Αλσος Στρατού, η Βιβλιοθήκη και το Αρχείο της ΕΠΜΑΣ και υλοποιούνται δύο πιο πειραματικά προγράμματα, «Η Συλλογή ως Εργαστήριο» και ο «Ενδιάμεσος Χώρος», με εναλλαγή έργων και νέες ερμηνευτικές προσεγγίσεις στις ιστορικές συλλογές. Παράλληλα, εγκαινιάζεται η Αίθουσα Δυτικοευρωπαϊκής Τέχνης με 47 έργα, ανάμεσά τους οι πίνακες των Πικάσο και Μοντριάν που είχαν κλαπεί, μαζί με τη Δωρεά των Γάλλων Καλλιτεχνών για την Εθνική Αντίσταση (Φουζερόν, Λοτ, Πικαμπιά, Μαρκέ).
Παράλληλα, ενισχύεται η εξωστρέφεια και επικοινωνία της Εθνικής Πινακοθήκης με ειδικές δράσεις (εκπαιδευτικά προγράμματα, εκθέσεις, ημερίδες, ξεναγήσεις) σε όλα τα παραρτήματά της, από την Κουμαντάρειο Πινακοθήκη στη Σπάρτη ώς το Μουσείο Καπράλου στην Αίγινα και το Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης. Σε κομβικό άξονα αναδεικνύεται η εκπαίδευση και εισάγονται προγράμματα για παιδιά από 18 μηνών και πάνω, θεματικές ξεναγήσεις, ξεναγήσεις στα αγγλικά και συνεργασία με το Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες - Διαπολιτισμικό Κέντρο «Πυξίδα», συμβάλλοντας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών και των οικογενειών τους στο νέο κοινωνικό τους περιβάλλον.
Ορίζοντας την κουλτούρα της συνέργειας ως βασική προϋπόθεση βιωσιμότητας και ανθεκτικότητας, η νέα διευθύντρια μίλησε επιπλέον για τον στόχο της ενίσχυσης της συνεργασίας με πολιτιστικούς και εκπαιδευτικούς οργανισμούς στην Ελλάδα και το εξωτερικό- πιθανότατα από τους πρώτους θα είναι το Ωδείο Αθηνών και το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας